Listin að lifa - 01.10.2002, Blaðsíða 25

Anna á íslenska búningnum sínum sem hún vígði áramótin 1972-73 og bjargaði
undan hraunflóðinu. Erfðasilfur og útsaumur er einstaklega fagurt. íslenska fálka-
orðan blikar á barmi Önnu, en hana hlaut hún árið 1966 fyrir störf sín að félags-
og líknarmálum - í 20 ár var hún formaður Kvenfélagsins Líknar.
í sjötugsafmæli elstu systur okkar sem
bjó í Fljótshlíðinni. Ég fór ekki. Eitt-
hvað sagði mér að fara heima, þeirri
rödd hlýddi ég.
Móðir okkar var hjá systur minni í
Laufási. Þar sem við erum að klæða
okkur þama um nóttina, kemur mágur
minn og segist ekki ráða við mömmu.
Gamla konan sagðist ekki þurfa á fæt-
ur, þótt kviknað væri í uppi á bæjum,
þ.e. Kirkjubæjum. Svo ég þaut út í
Laufás, klæddi hana í fötin og kom
henni út. Þá voru allir úr nágrannahús-
unum komnir út á götu og aska farin að
falla og loftið að hitna. Ekkert annað
að gera en forða sér niður að bryggju
og í bátana. Ég man ég sagði! „Þurfum
viðjDess?" Skelfileg tilhugsun að flýja!
Ég er stíga inn í bílinn, en sný við,
verð að fara inn í húsið mitt og taka
íslenska búninginn minn. Bóndi minn
kallaði að engan tíma mætti missa.
Það var það eina sem við tókum með
þegar við yfirgáfum húsið okkar sem
fór undir hraun í mars um veturinn.
Þegar til Reykjavíkur kom var enginn
tannbursti. greiða, peningabudda né
neitt annað sem á þurfti að halda.
Svo streymdi fólkið í bátana, 180
manns í bátnum okkar, Gullberginu, 6
ungabörn í koju skipstjórans. Mamma
var lögð þar á bekk og ég settist fyrir
framan hana í dreifbýliskápunni minni
sem ég ætlaði að fara úr, en sé þá að ég
er bara í síðbuxum og brjóstahaldara.”
Hræðilegar drunur lágu í loftinu frá
eldstöðvunum. „Ógeðslegt hljóð eins
og hvæs,” segir Anna. „Ég man líka
vel hugsanir mínar þegar siglt var fyr-
ir Heimaklett. Maður hlustaði með
samúð á fréttir um eldgos í Mexíkó
jólin ‘72 þegar milljónir misstu heim-
ili sín. Skyndilega rann upp fyrir mér
ljós - guð, við erum í sömu sporum!”
Önnu og fjölskyldu var tekið hlýj-
um höndum í landi. Vélsmiðjan Héð-
inn var fyrsta athvarfið og þar voru
kjötbollur á borðum. „Þær hafa vafa-
laust verið góðar, en man ekki til að ég
smakkaði á þeim. Síðan lá leið okkar í
Stýrimannaskólann sem var fullur af
ráðvilltu fólki. Þá fannst mér við eiga
bágt.” Anna segir þau hafa legið upp á
frændfólki fram í mars, þá fengu þau
þriggja herbergja íbúð, átta saman.
Hvæsið frá eldstöðvunum átti eftir
að fylgja Önnu hverja nótt allan vetur-
inn. „Ég losnaði ekki við það fyrr en
12. júní.” Sérstök atburðarás losaði
Önnu úr viðjum óttans. Hún var for-
maður Kvenfélagsins Líknar í Eyjurn
og um vorið er hún boðuð á skrifstofu
Kvenfélagasambandsins. „Þar til-
kynna þær að mér sé boðið á orlofs-
daga húsmæðra í Uddevalla í Svíþjóð.
Mér óx í augum að fara þetta ein-
sömul, en svo hart var að mér lagt að
ég lét tilleiðast. Ég flaug til Osló, síðan
til Gautaborgar og gekk þar um götur
fyrsta kvöldið. Síðar var mér sagt, að
ég hefði gengið um hættulegasta borg-
arhlutann og mætti þakka fyrir að ekki
hefði verið ráðist á mig. Á hótelinu í
Gautaborg var fyrsta nóttin eftir eldgos
sem ég svaf eins og manneskja.”
Hús Önnu hvarf undir hraun, en
bjargaðist eitthvað af dótinu hennar?
„Sófasettið og svefnherbergishús-
gögnin náðust út með herjum, sófa-
settið með brunablettum og svo illa
farið að Leifi vildi henda því. - „Erum
við ekki búin að missa nóg?“ sagði ég.
Stellin rnín fékk ég heil, myndir og
smádót. Maður var að taka á móti ein-
um og einum hlut, og allt varð svo
25