Listin að lifa - 01.10.2002, Blaðsíða 6

fyjM
1. í Smjörbítilshvammi á Melrakkasléttu.
2. Áð í grashaga á Melrakkasléttu.
3. Grös í þurrki.
Dagbókarbrot Heimis Þórs Gíslasonar á grasafjalli gefa
innsýn í heiðakyrrð og frið - sýna hvað hugurinn fer á
flug í svo nánum tengslum við náttúruríkið. Heimir fræðir
líka um fjallagrösin sem stuðluðu að heilbrigði forfeðra
okkar um aldabil. í allmörg sumur hafa þau hjónin, Heimir
og Sigríður Helgadóttir frá Höfn í Hornafirði, stundað
fjallagrasatínslu á heiðum uppi. Útivistin er 4-12 vikur
hvert sumar.
Upphaflega brugðum við okkur í grasamó til að tína í
pokaskjatta handa okkur sjálfum. Fjallagrösin hafa ætíð
verið búbót hjá okkur. Eitt sinn komum við heim með svo
mikið af grösum að sýnilegt var að við mundum ekki neyta
[reirra allra. Afganginn seldum við í búð sem seldi heilsu-
vörur. Næstu árin jókst tínslan og allt seldist.
Svo var það árið 1990 að þýskt fyrirtæki, „Karl Engel-
hart", spurðist fyrir um hvort hægt væri að kaupa hér fjalla-
grös í tonnatali. Og við slógum til. Það sumar tíndum við,
með hjálp vina og vandamanna, 3.5 tonn af hreinum og
þurrum grösum sem Engelhart keypti. Síðan höfum við,
hvert sumar, verið á fjöllum, lungann úr sumrinu og tínt
grös.
Vinnubrögð: Fljótlega þróuðum við vinnubrögð sem
juku afköstin margfalt, bæði við tínslu, hreinsun og þurrk-
un. Eitt var að nota heyhrífu með styttum haus eða 5-9
tindum. Með hana að vopni var hægt að standa við tínsl-
una. Þetta reyndist síst verra fyrir hagann en hver önnur
tínsluaðferð.
Hafa ber í huga að fjallagrös eru ekki með neinar rætur,
en liggja á jörðinni og nærast mest á því sem á þau fellur.
Þau eru myndlaus sem kallað er. Takirðu eina flyksu og
reytir hana í nokkur stykki verða til nýir einstaklingar. Ef
þú hendir þeim svo aftur í hagann lifa þeir væntanlega allir
áfram og stækka með tímanum. Eins þótt það snúi niður
sem áður sneri upp.
Yfirleitt voru grösin þurrkuð á plasti að kvöldi í tjald-
búðunum, ef veður leyfði, annars næsta þurrkdag. Síðar um
haustið voru þau svo þurrkuð betur með heitum súgi. Sé
rakastig í grösunum hærra en 14-16% til lengri tíma, geta
6