Listin að lifa - 01.10.2002, Blaðsíða 33
1-2 vikur í landi kom sjóveikin yfír
mann í vondu veðri, en við fundum
aldrei fyrir vitlausu veðri, bara fólkið
okkar í landi sem hafði áhyggjur.
Það slasaðist aldrei maður hjá mér,
en sjálfur lenti ég í alvarlegu óhappi í
hásetatíð minni í Eyjum. Við stefndum
á sfld í Hvalfirði þegar skvetta kom á
bátinn. Ég tókst á loft og lenti útbyrðis.
Suðvestan kaldaskítur og bræla. Maður
fyrir borð! Þeir fóru að leita og fundu
mig að lokum. Það stóð ansi glöggt, ég
var í upphækkuðum klossum og náði
bara öðrum af mér, en krókstjaki var
settur í strák og hann hífður um borð.
Ég var fljótur að hressast á balli í
Reykjavík um kvöldið.
„Nú er ég 77 ára og hef a&-
eins einu sinni lent á
sjúkrahúsi, þegar skipt var um
mja&marlib. Heilsan er guðs-
blessun. Maður gerir ekkert ef
hún er ekki í lagi."
Hilmar hampar 52 ára sjóferðabók
þar sem allar hans sjóferðir eru skráð-
ar. „Héma sést að ég kom fyrst til
Eyja í febrúar ‘46, þá 20 ára. Fyrsta
sjóferðin mín héðan var eftirminnileg.
Mér leist ekkert á þegar kallað var til
skips. Hávaða norðanrok, 10-12 vind-
stig. „Hvers konar villimenn eru þess-
ir Vestmannaeyingar?” hugsaði ég á
meðan beðið var eftir blússinu, en viti
menn! Eftir hálftíma stím út fyrir
Bjarnarey var kominn blankasjór,
þetta varð blíðuróður. Þá þekkti ég
ekki fjallasjóinn við Eyjar.”
Hilmar segist hafa lært mikið hjá
góðum skipstjórum, eins gott að fylgj-
ast vel með, bátar og skip, veiðarfæri
og afli sífellt að breytast. „Strax ‘47
var farið að draga úr sfldveiðum fyrir
norðan, atvinnan fór minnkandi og tog-
arapláss urðu mjög eftirsótt,” segir
Hilmar. „Pabbi komst að sem mat-
sveinn á nýjan Siglufjarðartogara, en
ekki talið ráðlegt að tveir úr sömu fjöl-
skyldu fengju svo góða vinnu. Ég var í
Reykjavík að leita að togaraplássi, þeg-
ar nýi Siglufjarðartogarinn Elliði kom
til Hafnarfjarðar. Einn háseti hafði
helst úr lestinni og ég fékk plássið.”
Hilmar stefndi á meira en háseta-
pláss. Hann fór í Stýrimannaskólann
og viðhorfin breytast, þegar hann er
kominn með stýrimannsskírteini upp á
vasann. Fyrsta stýrimannsstaðan er á
Hilmi. Næst liggur leiðin í skipstjóra-
sætið, Hilmar er fyrst með Gylfa, bát
Fiskiðjunnar, í þrjú ár.
Þrjár Sæbjargir - 25 ára út-
gerð
„Síðan fer ég sjálfur í útgerð með
mági mínum, Theódór Ólafssyni vél-
stjóra. Fyrsta bátinn kaupum við ‘59
og skírum hann Sæbjörgu. Bölvað
bras í útgerðinni til að byrja með, ekk-
ert trollspil í bátnum! Við gátum ekki
keypt trollspil á 100 þúsund kall og
áttum í brasi við bankann að fá lán.
Við vorum á lúðuskaki. Tvö sumur
keyptum við flatfisk á Fáskrúðsfirði,
seldum hann í Englandi og fluttum kol
tilbaka sem Kaupfélagið á Fáskrúðs-
firði keypti. Þetta var bras á 50 tonna
pung!
Loks fengum við lán fyrir trollspili,
en urðum þá fyrir því að óstöðvandi
leki kom að bátnum haustið ‘63. Nú
var báturinn sokkinn og þá þurfti að
gera ráðstafanir. Þá var auglýstur bát-
ur á Akranesi, Sigurfari, happafleyta
og aflaskip, 67 tonn. Við keyptum bát-
inn sem reyndist okkur mikil
happafleyta. Það fiskaðist gífurlega
mikið á þennan bát, alveg ótrúlega
mikið. Eins og það fylgi sumum bát-
um að fiskist vel á þá, sama hver er
skipstjórinn.”
Hilmar lætur lítið yfir sinni skip-
stjórn, en á Sæbjörgu tvö er hann afla-
kóngur þrjú ár í röð: 1967 og 1968 -
og árið 1969 veiðir hann 1.654 tonn,
þegar heildaraflinn var 31.5 þúsund
tonn. „Þeim fannst það skítt sem voru
á miklu stærri bátum, en þetta var
blettafiskerí, a.m.k. út af Eyjabankan-
um. Aflann get ég ekki þakkað nein-
um öðrum en Guði - held að enginn
læri að veiða fisk, en að sjálfsögðu
verður að fylgjast vel með öllu, helst
að vera alltaf vakandi.”
Útgerðin gengur svo vel hjá Hilm-
ari og Theódóri að þeir fara út í að
kaupa stærri bát, Sæbjörgu þrjú, sem
smíðuð var til sfldveiða og láta stækka
hana í Esbjerg upp í 312 tonn. „Hún
var þá orðin loðnu- eða nótaskip sem
ég kunni ekkert á. Mitt hlutverk var þá
að vera útgerðarstjóri í landi - reddari
sem kallað er. Skipið gerðum við að
mestu út á loðnu, en alltaf stóð til að
ég færi um borð og lærði nótaveiðar.
Gjafar og gosárið
Gjafar gerðum við út eina vertíð ‘73.
Vorum búnir að gera málamynda-
33