Listin að lifa - 01.10.2002, Blaðsíða 48

Kynning á fjármálaráðgjöf Búnaðarbankans:
Rádgjafi á lífeyrisaldri
Árib 2001 hvatti Landssamband eldri borgara fjármálafyrirtæki
ab bjóba eldra fólki upp á vibtöl og fjármálarábgjöf reynds abila
á lífeyrisaldri. Búnabarbankinn mun vera eina fjármálafyrirtækib
hér á landi sem hefur orbib vib þessum tilmælum, eins og fram
kom m.a. á rábstefnu bankans um fjármál eldri borgara á Hótel
Sögu í apríl sl. sem yfir 400 manns sóttu.
Jón Kristjánsson heilbrigðis- og tryggingamálaráðherra hóf
hana með stuttu ávarpi. Fyrirlesarar voru m.a. þekktir
fræðimenn og stjórnendur í fjármálaheiminum auk for-
manns LEB og forstjóra TR. Kjarnann úr þessum erindum
að finna á heimasíðu Búnaðarbankans http://www.bi.is.
Undirritaður er umræddur ráðgjafi Búnaðarbankans á
lífeyrisaldri og hefur gegnt því starfi um eins árs skeið.
Hann hefur oft verið beðinn um að lýsa þessari ráðgjöf og
mun leitast við það hér.
Eftir að Búnaðarbankinn hóf sérstaka fjármálaþjónustu
fyrir eldri borgara 1999 hafa yfir 5000 manns nýtt sér hana.
í boði er Eignalífeyrisbók fyrir sparifjáreigendur og Fast-
eignalífeyrir fyrir eigendur fasteigna, í formi láns sem er
afborganalaust þar til eigendaskipti verða að fasteigninni.
Eignalífeyrisbók
Sparifjáreigendum, 60 ára og eldri, er boðið upp á Eignalíf-
eyrisbók, óbundinn sparireikning til ávöxtunar á sparifé
sínu. Bókin skilaði hæstu ávöxtun allra óbundinna innláns-
reikninga s.l. ár eða 10.93% nafnvöxtum. Nú, eftir þrjú ár á
markaði, nema innstæður eldri borgara á slíkum bókum
verulegum upphæðum. Innstæður á þessum bókum eru
alltaf til útborgunar fyrirvaralaust, og engrar lágmarksinn-
stæðu krafist. Vextirnir miðast við 30 mánaða binditíma á
öðrum reikningum.
Fasteignalífeyrir
Með Fasteignalífeyri býst fasteignaeigendum að breyta hluta
af fasteign sinni í svonefndan Eignalífeyri. Meirihluti eldri
borgara býr við rýrar ráðstöfunartekjur frá lífeyristrygging-
um og lífeyrissjóðum, en langflestir hafa með eljusemi eign-
ast hús eða íbúð sem er í raun séreignalífeyrissjóður þeirra,
og varð til þegar fæstir greiddu í lífeyrissjóði.
Búnaðarbankinn reynir að koma til móts við þetta fólk
með því að bjóða því að breyta hluta af fasteign sinni í ráð-
stöfunarfé eftir eignastöðu, óskum og þörfum hvers og
eins, án þess að skerða lífeyrisgreiðslur frá TR eða íþyngja
þeim með vöxtum og afborgunum lána.
Semja má um fasteignalífeyri gegn veði í fasteign í
formi tryggingabréfs, t.d. með mánaðarlegum greiðslum í
lengri eða skemmri tíma. Einnig er hægt að fá upphæðina í
einu lagi, en hún má aldrei vera hærri með vöxtum en svo
að helmingur fasteignar standi eftir við 85 ára aldur eig-
anda. Ennfremur má semja um aðrar útfærslur á fasteigna-
lífeyri. Vextir af mánaðarlegum fasteignalífeyrisgreiðslum
eru nú 11,1% af óverðtryggðum lánum, en 8,15% af verð-
tryggðum lánum sem greiðast í einni útborgun.
Hverjir leita eftir Fasteignalífeyri? Einkum 70-80 ára
sem búa við þokkalega heilsu og vilja njóta lífsins á þessum
aldri, en líka yngri og eldri. í þessum hópi eru þeir sem hafa
lágar lífeyristekjur, en vilja búa áfram í sinni fasteign og
auðvelda sér viðhaldskostnað, greiðslu á fasteignagjöldum
og eignaskatti. Einnig má nefna þá sem vilja njóta ferðalaga.
Sumir kjósa að endumýja bílinn, fá sér traustari farar-
skjóta til öryggis og þæginda. Aðrir þurfa að leggja í við-
gerðakostnað. Svo er fólk sem á fáa eða enga afkomendur
og vill njóta arðs af lífsstarfinu á efri árum meðan heilsa og
líf endist. Að lokum þeir sem vilja greiða upp skuldir með
háum vöxtum og afborgunum.
Almennt er það mjög fjölbreytilegur hópur sem nýtir sér
möguleika Eignalífeyris. Sumir fara eftir viðtöl glaðir og á-
nægðir að hafa fengið lausn sinna mála. Aðrir telja fyrst að
Eignalífeyrir henti sér ekki, en koma aftur eftir meiri íhug-
un á valkostum. Búnaðarbankinn reynir að stilla upp mis-
munandi valkostum fyrir eldri borgarana, en það er þeirra
að ákveða, eins og skáldið Tómas Guðmundsson segir í
kvæði sínu - Hótel Jörð: „því það er svo misjafnt sem
mennimir leita að og misjafn tilgangurinn sem fyrir þeim
vakir. ”
Dæmi um Fasteignalífeyri
Sá sem fær 20 þúsund krónur í fasteignalífeyri mánaðar-
lega í 10 ár, búinn að fá 2.4 milljónir, skuldar þá með öllum
vöxtum og verðbótum, miðað við vexti í dag, kr.
4.405.601.
Hækkun á verði íbúða á höfuðborgarsvæðinu s.l. 10 ár er
um 50%. Ef það yrði svipað næsta áratug kemur sú hækkun
á móti því verðmæti sem eytt hefur verið.
Eldri borgari sem er 75 ára í dag og tekur 1 milljónar krónu
fasteignalífeyri í eingreiðslu, myndi við 85 ára aldur skulda
með vöxtum en án verðbóta, kr. 2.189.098. En verð fasteignar
hans gæti hækkað á sama tíma eins og í fyrra dæminu.
Sdsqevv
fjáhannc&son
Viðtalstímar undirritaðs eru klukkan 10-11 f.li á þriðjudögum og
fimmtudögum í Búnaðarbanka Islands í Austurstrœti. Þjónustufull-
trúar í öllum útibúum veita einnig upplýsingar.
48