Frjáls verslun - 01.01.2011, Síða 33

FRJÁLS VERSLUN 1.tbl.2011 33
Hvaða breytingar viltu helst gera á
stjórnarskránni?
„Mörg ákvæði stjórnarskrárinnar eru
óskýr og þar er vísað fram og aftur milli
ákvæða til dæmis um hlutverk forseta
Íslands. Úr þessu þarf að bæta. Við þurfum
einnig setja inn ákvæði um dómsvaldið;
Hæsta réttar er t.d. ekki getið í stjórnar skránni.
Margt fleira mun koma til skoð unar en þetta
eru nokkur meginatriði. Þá finnst mér sjálfsagt
að höggva á hnút inn um stöðu auð lindanna.
Mikilvæg ast er að ríkið hefur fullveldisrétt
yfir öllum náttúruauðlindum og við getum
undir strikað í stjórnarskrá að auðlindirnar eigi
að nýta þjóðinni til hags bóta. Málið snýst ekki
um að auðlind irnar eigi að vera í ríkiseigu,
eins og svo oft heyrist í umræðunni.“
Hvernig viltu leysa þær deilur sem eru um
kvótann og nýtingu útgerðarinnar á honum?
Stærstu vonbrigði síðustu ára eru að veiðigjaldið, sem núna er lagt á
útgerðina, skyldi ekki leiða til þeirrar sáttar
sem allir bundu vonir við og að var stefnt.
Bæði fyrir sjávarútveginn og þjóðina. Það
var alvörutilraun til að leysa ágrein ing. Þau
sjónarmið sem voru reifuð í auðlinda skýrsl­
unni eiga öll erindi í umræðu dagsins í dag.
En mér finnst lýðskrumið í umræðu um
fisk veiði stjórnunina oft vera óendanlega
dapurlegt. Umræðan um fiskveiði stjórn­
unarkerfið á að snúast um það sem kemur
heildarhagsmunum okkar best, hvernig
mestri hagkvæmni og verðmætasköpun er
náð fyrir þjóðarbúið í heild.“
En hvað viltu gera núna þegar stjórnvöld
boða svonefnda fyrningarleið? Ertu fylgjandi
samningaleiðinni svonefndu?
„Ég er fylgjandi samningaleiðinni. Í henni
felst málamiðlun, tilraun til sátta. Í stað þess
að útgerðarmenn hafi ótímabundnar afla ­
heimildir verða þær tímabundnar, háðar
skilyrðum, og veiðigjaldið sem fyrir afnotin
er greitt verði gert gegnsærra.“
Áttu von á að það verði róttækar ákvarðanir
teknar af hálfu þessarar ríkisstjórnar og að hún
keyri 5% fyrningarleiðina á ári í gegn?
Nei, ég á ekki von á að fyrningarleiðin verði farin; að heimildir verði
innkallaðar og síðan leigðar út fyrir
hvert fiskveiðiár í senn. Rétta nafnið á þá
hugmynd er gjald þrotaleið. En það verða
vafalaust gerðar breyt ingar á kerfinu. Enda
er ekki ágrein ingur um það í sjálfu sér.
Ríkisstjórnin er hins vegar nokkuð dugleg
við að búa sér til óvin til að sameinast um.
Í sjávarútvegsmálunum hefur Jóhanna
Sigurðardóttir forsætisráðherra valið þann
kost að stilla Sjálfstæðisflokknum upp við
hlið útvegsmanna og segja þjóðinni að
þarna sé sameiginlegur óvinur. Þegar öllu
er á botninn hvolft er ágreiningurinn ekki
um grundvallaratriði og mér þykir líklegt
að sameinast verði um samningaleiðina. Í
tengslum við þær breytingar verður rætt
um að taka byggðasjónarmið inn í mynd­
ina í auknum mæli.“
Jóhanna virðist samt halda fast í
fyrningarleiðina?
„Hún gerir það í pólitískum tilgangi. En
það er jafnólíklegt að fyrningarleiðin verði
farin og að HS Orka verði tekin eignarnámi
af ríkinu. Það verður ekki.“
HELSTU FYRIRMYNDIR Í PÓLITÍK
Hverjar eru þínar helstu fyrirmyndir í pólitík?
„Ég veit það nú ekki en ég hef alltaf litið
mikið upp til föður míns. Hann var lengi í
bæjarpólitíkinni í Garðabæ og hef ur alltaf
verið mér mikil fyrirmynd. Hann hefur
þann stjórnunarstíl að sígandi lukka sé best,
en að alltaf þurfi að sækja fram ákveðið.
Hann leggur mikið upp úr heilindum og að
bera virðingu fyrir and stæðingum sínum
þótt tekið sé fast á þeim. Sömuleiðis að
hugsa stórt og horfa á aðal atriðin. Ekki týna
sér í litlu málunum.“
Hvað með fyrrverandi formenn flokksins sem
fyrirmyndir?
„Jú, að sjálfsögðu hef ég lært ýmislegt
af þeim tveimur formönnum sem ég hef
starfað með. En forverar mínir í embætti
hafa hver fyrir sig haft sinn stjórnunarstíl.
Mér finnst mikilvægast að vera ég sjálfur
í starfi og treysta á mig sjálfan og mína
sannfæringu.“
Hvað með erlendar fyrirmyndir eins og
Margréti Thatcher?
„Kjarkurinn og ákveðni hennar var sögu­
leg. Þorið óendanlegt. Hún sagði eitt sinn
þegar hún var spurð hvers vegna hún væri
með öll þessi læti: „Það er til lítils gagns að
berjast fyrir því að verða forsætisráðherra
ef maður ætlar síðan ekkert að gera í hlut­
unum og ekki koma neinu í verk.““
FRAM GEGN GEIR H. HAARDE?
Þú tókst við formennsku af Geir H. Haarde sem
steig til hliðar. En hvenær tókst þú ákvörðun
um að bjóða þig fram?
„Það var eftir að Geir H. Haarde hélt fund
þar sem hann tilkynnti veikindi sín og
afsögn sína. Ég vissi ekki af þessum veik­
ind um hans og var eins og öllum öðrum
mjög brugðið.“
En því er haldið fram að þú hafir þegar verið
búinn að taka ákvörðun um að fara gegn Geir
Haarde í formanninn?
Það er ekki rétt. Áður en Geir tilkynnti afsögn sína höfðu margir rætt við mig
um stöðu flokksins eftir hrun og um hugs­
anlega formennsku í flokknum og ég þá
að sama skapi rætt málin við þá á móti.
Mér leið ekki vel með þetta þannig að ég
hringdi í Geir og bað um fund með honum,
að við myndum hittast og ræða málin. Ég
sagði honum að margir væru að biðja mig
að fara fram. Ég var samt ekki búinn að