Frjáls verslun - 01.01.2008, Side 73

F R J Á L S V E R S L U N • 1 . T B L . 2 0 0 8 73
tíðar­ávöxtun gefi ster­ka vísbendingu um fr­amtíðar­ávöxtun
og hagi fjár­festingum sínum samkvæmt því.
Ára­ngur í fortíð­ og fra­mtíð­
Í ljó­si þessa er­ r­ökr­étt að spyr­ja hvor­t ár­angur­ í for­­
tíð sé ávísun á ár­angur­ í fr­amtíð. Niður­stöður­ er­lendr­a
r­annsó­kna sýna almennt að svo sé ekki
nema meðal þeir­r­a sjó­ða sem skila mjög
lökum ár­angr­i, þ.e. mjög slakur­ ár­angur­
sé vísbending um alvar­lega br­otalöm
í r­ekstr­i viðkomandi sjó­ðs. Niður­staða
sambær­ilegr­ar­ r­annsó­knar­ á Íslandi er­
svipuð, þ.e. að fyr­r­i ár­angur­ við stjó­r­nun
ver­ðbr­éfasjó­ða vir­ðist almennt ekki ver­a
gó­ð vísbending um fr­amtíðar­ár­angur­.
Þegar­ einstakar­ tegundir­ ver­ðbr­éfasjó­ða
er­u skoðaðar­ þá sjást meir­a að segja veik
mer­ki um ó­samkvæmni í ár­angr­i íslenskr­a hlutabr­éfasjó­ða
milli ár­a. Reyndar­ kemur­ líka í ljó­s ó­mar­ktækt jákvætt sam­
band milli ár­angur­s alþjó­ðlegr­a hlutabr­éfasjó­ða og íslenskr­a
skuldabr­éfabr­éfasjó­ða.
Va­l á verð­bréfa­sj­óð­i
Ef fjár­festar­ geta ekki tr­eyst fyr­r­i ár­angr­i sem mælikvar­ða á
gæði sjó­ða, eftir­ hver­ju geta þeir­ þá far­ið? Til að byr­ja með
ver­ða fjár­festar­ að ger­a upp við sig hvaða eignaflokki þeir­
vilja fjár­festa í. Ekki er­ til neitt einfalt svar­ við þeir­r­i spur­n­
ingu og nákvæm umfjöllun um það efni er­ út fyr­ir­ mar­kmið
þessar­ gr­einar­. Í mjög stuttu máli geta fjár­festar­ r­eynt að
mynda sér­ skoðun á þr­ó­un efnahagsmála í einstaka geir­um
atvinnulífsins eða landsvæðum. Í dag er­u til dæmis mar­gir­
bjar­tsýnir­ á hor­fur­ fyr­ir­tækja í or­kugeir­anum og nýmör­k­
uðum (e. emer­ging mar­kets).
Á tímabili vor­u svokallaðir­ blandaðir­ sjó­ðir­ vinsælir­ hér­ á
landi þar­ sem sjó­ðsstjó­r­ar­ sáu um að velja eignaflokka fyr­ir­
fjár­festa, en það gaf almennt ekki gó­ða
r­aun. Þessir­ sjó­ðir­ féllu flestir­ í þá gr­yfju
að auka hlutfall hlutabr­éfa í sjó­ðum
sínum stuttu áður­ en hlutabr­éfamar­kað­
ur­inn náði hámar­ki í mar­s 2001 og þar­
af leiðandi var­ð ár­angur­inn afar­ slakur­.
Vandamál sjó­ðanna er­ að þeir­ fr­eistast
oft til að elta þann eignaflokk sem
skilaði gó­ðr­i ávöxtun á síðasta tímabili
og er­u þar­ með alltaf einu skr­efi á eftir­
mar­kaðnum.
Undir­r­itaður­ mælir­ því með því að fjár­festar­ taki sjálfir­ að
sér­ að ákveða sína eignaflokka í samr­æmi við sín mar­kmið,
þ.e.a.s. hvenær­ þeir­ telja sig þur­fa á peningunum að halda.
Almennt má segja að eftir­ því sem sjó­ndeildar­hr­ingur­inn er­
lengr­i þeim mun meir­a geti fjár­festir­ leyft sér­ að kaupa af
áhættusömum eignum eins og hlutabr­éfum því þau skila
almennt betr­i ávöxtun heldur­ en skuldabr­éf ef hor­ft er­ yfir­
löng tímabil. Þegar­ fjár­festir­ hefur­ ákveðið eignaflokk þá er­
best að sneiða hjá sjó­ðum sem hafa skila ar­faslökum ár­angr­i
í for­tíð og svo er­ ákjó­sanlegt að skoða umsýslukostnað og
veltu sjó­ðanna því r­annsó­knir­ hafa sýnt að hvor­t tveggja
dr­egur­ úr­ ávöxtun sjó­ðsins.
í lj­ósi þessa­ er rökrétt
a­ð­ spyrj­a­ hvort ára­ngur í
fortíð­ sé ávísun á ára­ng­
ur í fra­mtíð­. nið­urstöð­ur
erlendra­ ra­nnsókna­ sýna­
a­lmennt a­ð­ svo er ekki.
f j á r m á l
FoRTÍð­ARáVÖXTUN oG VAl á VeRð­bRéFASJó­ð­I:
Að­ a­ka­ eftir
ba­ksýnisspeglinum
Myn­d 1 Samban­d fjár­flæð­is­ og ár­an­gur­s­.