Tímarit Máls og menningar - 01.05.1944, Page 54

44
TIMARIT MALS OG MENNINGAR
sér einhvern ilm, svo að maður gat ekki látið vera að anda að sér.
Jafnframt umlukti þau harður, sigurviss æsku-eiginleiki, sem við
gerðumst svo djörf að skilgreina sem trúnaðartraust.
Unglingaástir, sem entust fram á fullorðinsár, voru ekki óvenju-
leg fyrirbæri í Slóveníu, og allir, sem þekktu Bózu og Ba-tsje, áttu
von á því, að þau í fyllingu tímans mundu verða hjón. Margir
höfðu sérstakt uppihald á hinum ungu hjónaleysum. Feður þeirra
áttu vissulega sinn þátt í því. Faðir Bózu var ekki eins víðfrægur
í Slóveníu og skáldið Oton, en hann var þó velmetinn lögfræðing-
ur og ráðandi maður í Lúhljana, og þekktur utan borgarinnar. Og
ekki jók það sízt á hið rómantíska blik þessara barna, að þau sáust
vart öðru vísi en bæði saman, og fólki fannst, að það bæri ábyrgð
á sameiningu þeirra og tilveru. Hin bjarta framtíð þeirra var lof-
orð, sem varð að efna. Við heyrðum aldrei talað um þau sitt í
hvoru lagi. Það var alltaf „Bóza og Ba-tsje.“
Þau voru bekkjarsystkini í menntaskólanum í Lúbljana, þar sem
menntun er álíka og í amerískum gagnfræðaskólum, að viðbættum
skyldunámskeiðum í grísku og latínu. Um haustið 1932 séttust þau
í sjötta bekk og áttu þá eftir tvo bekki, áður en þau gætu tekið
matura eða burtfararpróf.
Framtíð þeirra var öll ákveðin. Þau höfðu gert áætlanir um liana
sjálf, og voru eins viss um, að þær mundu heppnast, og ungt fólk
í Slóveníu gat yfirleitt búizt við, að framtíð þess yrði eins og ráð-
gert hafði verið, eða, ef út í það er farið, ungt fólk í Júgóslavíu og
öðrum Balkanlöndum árið 1932.
Þau höfðu kosið sér læknisfræði. Það var sú fræðigrein, sem
þeim fannst hafa mesta þörf fyrir fólk, sem vildi leggja fram mikið
og ósérplægið starf. Og hún mundi gefa þeim tækifæri til að vinna
í þeim anda.
Þau notuðu aldrei sjálf orðið „ósérplægni“ um starf sitt og tak-
mark í lífinu. Þau voru hraust og lífsglöð og þrungin starfsþrá,
og langaði þess vegna til — urSu að fá að reyna krafta sína við
sjúkdómana, hindra þá og lækna. Þau hugsuðu ekki um sig sjálf,
höfðu engar fyrirætlanir um góðar stöður eða miklar tekjur.
Mér þótti þessi þversögn mjög fróðleg: Ósérplægni þeirra veitti
þeim frelsi og tækifæri til að gera það sem þeim var hugleiknast