Tímarit Máls og menningar - 01.05.1944, Side 88

78
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
aður sé í Kaupmannahafnarháskóla, en tæplega algerum skorti á almennri
siðmenningu.
Má ég að lokum vekja aftur athygli á hinum mörgu náttúrulýsingum og
veðurs, sem, auk ýmsra annarra lýsinga, standa hvergi að baki því bezta í
ljóðrænum stíl óbundnum hér á landi, og gera það að verkum, að maður
getur aftur og aftur gripið niður í þessa bók sér til yndis þó söguna vanti.
Dæmi: „... .endurminningin sveipar mýrina kynlegri dul, þar sem draum-
ur og vaka, barátta og leikur, unaður og hrollur tvinnast saman. I mýrinni eru
morgnarnir hjartastir og kvöldin lengst. Stundum þýtur sólheitur andvari
yfir grasið og jaðrakinn flögrar milli blánna og nennir ekki að segja
vúddídavúdd í hitanum —“
Annað dæmi: „Þau komu inn í hrörlegt eldhús með sóthlöðnu, innbung-
andi rjáfri. Það var mikil aska í hlóðunum, ketillinn hvolfdi yfir þeim, pott-
arnir norpuðu tómir umhverfis þær, en dökkar taðflísar og rofhvítir mó-
kögglar hnipruðu sig saman í skotunum. Sólargeislinn, sem olbogaði sig
gegnurn gluggann og féll á gljátroðna skán moldargólfsins, lýsti einnig upp
mislitar fjalimar í skarsúðinni: sumar voru skorpnaðar af elli og morknar
af fúa, en aðrar furðu nýlegar, því að hreppstjórinn hafði fyrir nokkrum
árum gefið ábúandanum spýtur til þess að dytta upp á bæinn. Engin mynd
hékk á veggjunum, en aftur á móti var brennimarki og skurðarkuta, band-
prjónum og tuskum stungið upp undir sperrurnar. Engin kommóða skartaði
baðstofuna, engin skrautmáluð kista, heldur aðeins skælt borð og óflúrað
smápúlt, en þrjú rúm göptu á móti manni, auð og fáleg.“
Það er sagt, að lil þess að verða skáld þurfi eitt prósent af gáfum á móti
nítutíu og níu prósentum af vinnu — skoðun hárómantískra fyrrialdarmanna
mun þó vera sú, að hlutfallið sé öfugt. Dugnaður Olafs Jóhanns og elja eru
kostir, sem eiga eftir að draga hann drjúgt. Sú sjálfstyptun, sem lýsir sér í
því að skrifa svona þunga og erfiða bók utan um svo smátt og óaðkallandi
efni, bendir til þess, að þegar lífið hefur gefið þessum unga höfundi viða-
meiri efni, muni hann verða mikill rithöfundur. Látum það vera okkur metn-
aðarmál að efla hann til góðra hluta.
H. K. L.
Skýjadans
Þóroddur Guðmundsson: SKYJADANS.
Víkingsútgáfan, Reykjavík 1943.
Þetta er snotur, fremur lítil bók, myndskreytt. Þetta eru smásögur, þrettán
að tölu. Eru þær um margvísleg efni. Nokkrar þeirra hugleiðingar eða eins
konar æfintýr, rómantísk eða hálf-fúturisk, stundum næstum ljóð í lausu máli,
svo Ijóðrænt eru þær ritaðar. Aðrar eru með öllu raunhæfar. Nokkrar eru