Tímarit Máls og menningar - 01.03.1991, Blaðsíða 115

og dulfrævun
komu róti á tilfinningalífið
og settu ímyndunaraflið í gang.
Upprifjunin heldur áfram uns skáldið er allt í
einu statt á sama stað löngu síðar:
Af þeirri veröld sem var
hér fyrir löngu
(...)
er ekkert eftir
nema strangt augnaráð gamla skólastjórans
sem hangir uppá vegg
í gylltum ramma. (37-39)
Þessi samstilling nútíðar og fortíðar, þar sem
það sem var er horfið en það sem í staðinn kom
er heldur fáfengilegt, kemur víða fyrir í ljóðum
Böðvars. Það er þó ekki svo að hann sé neitt
sérstaklega að gylla fortíðina heldur notar hann
hana sem einskonar fastan punkt til þess að
miða við þegar litið er á hvemig nútíminn er.
Þannig er bærinn þar sem bóndinn puðaði og
ræktaði túnið kominn í eyði og engum til gagns
né ama, gangnamannakofinn þar sem sagðar
voru sögur og dmkkið vont kaffi er tóftir einar,
í reitnum þar sem planta átti út skógi eru kal-
kvistir einir og gras. Að lesanda hvarflar ósjálf-
rátt sú hugsun að ef til vill liði okkur ögn skár í
nútímanum ef ýmsu sem gert var í fortíðinni
hefði verið sýnd meiri ræktarsemi.
Borg og sveit
Með svipuðum hætti og fortíð og nútíð em
virkar andstæður sem skapa hugarheim þess-
arar bókar, þá em borgin og sveitin megin-
andstæður í myndmáli hennar og tákngera
tímann hvor með sínum hætti. Myndefnið úr
sveitinni er yfirleitt náttúran sjálf og sver Böðv-
ar sig þar í ættina við flest íslensk ljóðskáld.
Náttúrumyndirnar eru fjölbreytilegar og sýna
bæði hrjúfa og blíða náttúru. í „Staður" (bls. 32)
er að finna þessa klassísku mynd:
Þar er allt sem forðum
Fögur er skógarhlíðin
glaðir litir hennar
leika við augu ferðamannsins
í lognþerri síðdegissólar.
Fagurt syngja þrestir
sætur lokkar ilmreyr
á gamla hættuslóð.
Allt er sem forðum.
(...)
í borginni er heldur betur öðruvísi um að litast:
Stefnulaust
æða nýbyggingar þessarar hreinu borgar
yfir holt og hæðir
Þær gægjast inn í einkalífið
setjast á háhest
seilast í barminn
krækja í budduna
jafnvel í hjartað.
Ekki hafa borgarbúar það sérlega gott. Frum-
byggjana sem byrjuðu með tvær hendur tómar
hefur skáldið ekki hitt.
Sumir segja að
maðurinn hafi dáið ungur
og að konan hafi farið á eitthvert hælið
(...)
En allt of vel
þekki ég hjónin
sem náðu ekki að gera fokhelt
áður en þau skildu.
(„Breiðholt“, bls. 20)
í þessu samhengi má minna á umferðarljóðin
sem nefnd voru hér að framan, þar sem nú-
tímafólki er lýst á fremur ókræsilegan hátt. I
ljóðinu „Umferð" (bls. 9) erhraðbrautarfólkinu
lýst með þessum hætti:
Stönsum hér Samanbitin andlitin þjóta hjá
förum ekki inn í þetta rjóður raddrifinn flaututónn
TMM 1991:1
105