Morgunblaðið - 20.12.2014, Blaðsíða 54

54 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. DESEMBER 2014
✝ Þórður Krist-jánsson fædd-
ist að Hreðavatni
8. júní 1921. Hann
lést á dvalarheim-
ilinu Brákarhlíð í
Borgarnesi 15.
desember 2014 .
Foreldrar Þórð-
ar voru Kristján
Eggert Gestsson, f.
21. desember 1880,
d. 22. september
1949, og Sigurlaug Daníels-
dóttir, f. 6. febrúar 1877, d. 8.
febrúar 1974. Bræður Þórðar
voru Daníel, f. 1908, d. 1982,
Gestur, f. 1910, d. 2000, Ingi-
mundur Hörðdal, f. 1912, d.
2000, Haukur, f. 1913, d. 2001,
Magnús Kristinn, f. 1916, d.
þrúði Margréti 24. mars 1952.
Eiginmaður hennar er Sverrir
Guðmundsson, f. 23. febrúar
1950. Börn þeirra eru: 1)
Hrafnhildur, f. 20. nóvember
1976, maki Axel Friðgeirsson,
f. 18. ágúst 1975, 2) Þórður
Smári, f. 4. júní 1979, maki
Hanna Kristín Bjarnadóttir, f.
12. ágúst 1980. Börn þeirra eru
Dagmar Laufey, f. 7. júní 2013,
og Dagur Sverrir, f. 9. ágúst
2014, 3) Sverrir Már, f. 6. júlí
1985.
Þórður stundaði nám við
Héraðsskólann í Reykholti og
Bændaskólann á Hvanneyri.
Hann var oddviti Norður-
árdalshrepps um skeið, formað-
ur Veiðifélags Norðurár í
fjölda ára, sat í stjórn dval-
arheimilis aldraðra í Borg-
arnesi og lét sig hin ýmsu fé-
lags- og sveitarstjórnarmál
varða.
Útför Þórðar fer fram frá
Reykholtskirkju í dag, 20. des-
ember 2014, kl. 11.
2003. Eftirlifandi
uppeldisbróðir
Þórðar er Reynir
Ásberg Níelsson, f.
1931.
Þórður giftist
Guðrúnu Hrafn-
hildi Ingibers-
dóttur 16. febrúar
1952, f. 7. sept-
ember 1926, d. 6.
mars 1998.
Þórður og
Hrafnhildur stunduðu búskap á
Hreðavatni allt til ársins 1970
er þau tóku við umsjón orlofs-
húsa BSRB í Munaðarnesi og
fluttu þangað árið 1975. Árið
1996 létu þau af störfum og
fluttu í Borgarnes.
Þau eignuðust dótturina Sig-
Það er sterk tilfinning að eiga
og missa ástvin eins og pabbi
var. Hann var oft hljóður en tók
virkan þátt í daglegu lífi með
samferðafólkinu. Hann fylgdist
vel með og naut að hlusta á frá-
sagnir og gladdist með öðru
fólki. Hann hafði yndi af að
ferðast og fylgjast með bú-
skapnum í landinu.
Það var mikið áfall fyrir hann
þegar mamma dó, en hann vann
úr því á undraverðan hátt.
Eftir að heilsan og getan
versnaði þurfti hann meira á
hjálp að halda og flutti út á
Dvalarheimili aldraðra í Borg-
arnesi en fór með aðstoð Dag-
marar flesta daga yfir í íbúðina
sína og fékk sér í pípu, drakk
kaffi og tók á móti gestum og
naut þess sérstaklega.
Sólargeislarnir í lífi pabba
voru afabörnin og langafabarnið
og það er falleg minning þegar
þau komu öll til hans tveim dög-
um áður en hann dó og hann og
langafastrákurinn tókust í hend-
ur og skellihlógu. Að þessu
loknu sofnaði pabbi og vaknaði
ekki eftir það.
Komdu minn Jesú komdu til mín
í kvöld er það bænin mín til þín.
Ljá mér blessun þína ljós og frið
um lausnarans himnesku sælu ég
bið.
Oft þegar ég var lítil sátum við
pabbi uppi í túni og pabbi kenndi
mér ýmislegt um lífið, vísur og
frásagnir. Eitt af hans uppá-
haldsljóðum var eftirfarandi:
Svanir fljúga hratt til heiða,
huga minn til fjalla seiða.
Vill mér nokkur götu greiða?
Glóir sól um höf og lönd.
Viltu ekki, löngun, leiða
litla barnið þér við hönd?
Elsku pabbi. Nú ert þú laus
við þrautir og kominn til mömmu
og allra sem þú unnir svo mjög.
Ég þakka þér fyrir að vera pabbi
minn og afi barnanna minna.
Þín dóttir,
Sigþrúður Margrét
Þórðardóttir.
Það er skrítið að hugsa til
þess að hann afi hefur kvatt okk-
ur. Eftir sitja minningar um frá-
bæra manneskju sem kenndi
okkur svo margt, mann sem var
örlátur og hlýr en á sama tíma
agaður og ábyrgur.
Það eru ótrúlegar margar
skemmtilegar sögur sem rifjast
upp núna við fráfall hans. Við
fengum öll að kynnast honum
afa, hvert á sinn hátt, og áttum
hvert okkar eigið samband við
hann.
Hrafnhildur og afi fengu sér
alltaf hestapiparmyntur þegar
þau skoðuðu hestana, Þórði
Smára kenndi hann að smíða
sem síðar kveikti svo í smíða- og
verkfræðiáhuga hans og loks
spiluðu hann og Sverrir Már oft
lottó í svokölluðu „hlutafélagi“.
Hann var ákaflega fé-
lagslyndur maður og það var
sjaldan þegar við heimsóttum
hann á skrifstofuna í Munaðar-
nesi að hann væri einn. Þar sat
venjulega einhver, starfsmaður
af staðnum, gestur úr orlofs-
húsum, vinur eða ættingi. Það
var það sama heima í húsi í
Munaðarnesi og svo síðar í
Borgarnesi.
Hann var sjálfstæður og vildi
lifa lífinu. Þegar amma dó ákvað
hann til að mynda að læra að
elda en þá var fyrst hringt í
mömmu til að fá leiðbeiningar.
Hann kunni líka að njóta lífs-
ins og kaus helst að sitja í stóln-
um sínum með pípuna og kaffi-
bollann, helst í góðum
félagsskap.
Ekki var síðri unun að því að
ferðast og fylgjast með öllu í
kringum sig og sveitinni. Hann
kenndi okkur að hver stund í líf-
inu er mikilvæg og hennar ber
að njóta.
Framsýni var í fyrirrúmi og
gerði hann alltaf ráð fyrir nýj-
um verkefnum og uppákomum
næsta dag, sama hvað á dundi.
Hann bar sig alltaf vel þrátt
fyrir mótlæti í lífinu, fór í gegn-
um það af æðruleysi og yfirveg-
un.
Hann var gjafmildur en á
sama tíma kunni hann að
þiggja, það er ekki síður dyggð.
Hann hafði áhuga og skoð-
anir á flestu. Hann vissi alltaf
hvað var að gerast hjá okkur,
hvort sem það var í Kaup-
mannahöfn, Reykjavík eða
sveitinni, og alltaf var hann til
staðar að hlusta, hjálpa, styðja
og hvetja.
Allir þessir eiginleikar héld-
ust fram á síðustu stund. Gleðin
sem við sáum hjá honum á laug-
ardaginn síðastliðinn, þegar
hann og litli Dagur Sverrir
kúrðu saman og hlógu, var sú
sama og sú sem við höfum
þekkt alla tíð.
Núna situr hann líklega hjá
ömmu með pípuna sína og ný-
lagað kaffi, laus við verki og
veikindi.
Við erum sorgmædd yfir frá-
falli hans og söknum hans mik-
ið. Á sama tíma gleðjumst við
yfir að hafa átt svona afa og er-
um honum mjög þakklát. Hann
er okkur mikil fyrirmynd og við
geymum í hjörtum okkar allt
sem hann gaf okkur og kenndi.
Hrafnhildur, Þórður Smári
og Sverrir Már.
Elskulegur föðurbróðir minn
hefur kvatt þennan heim, sadd-
ur lífdaga. Hann átti nokkurn
þátt í uppeldi mínu þar sem ég
dvaldi hjá honum á Hreðavatni í
sex sumur frá átta ára aldri. Ég
gat varla beðið eftir að skól-
anum lyki á vorin svo ég kæmist
í sveitina og fór ekki heim fyrr
en að afloknum réttum.
Þarna var ég í snúningum
innanhúss og utan og hjálpaði til
við störfin á heimilinu sem var
mannmargt eins og svo víða
háttaði til um miðja síðustu öld.
Sumardvöl barna á góðu heimili
var ævintýri út af fyrir sig og
börn komust til aukins þroska
og fundu að þau urðu að ein-
hverju gagni með hóflegri kröfu
um vinnuframlag. Þarna var
Þórður húsbóndinn og Hrafn-
hildur húsmóðirin og reyndust
mér afar vel. Ekki spillti að vera
í návist Sigurlaugar ömmu
minnar sem fræddi og leiðbeindi
af sinni löngu reynslu og þekk-
ingu. Þarna leið mér vel. Þórður
bjó þarna í tvíbýli við bróður
sinn Daníel og hans fjölskyldu
svo mannmargt var í húsinu.
Mér lærðist fljótt að eins gott
var að kunna á áttir og þekkja
helstu örnefni.
Þeir bræður gáfu gjarnan fyr-
irmæli með því að nefna átt-
irnar. Eða „sæktu nú kýrnar,
Gunna mín“ og nefndu staðinn
og þá þýddi ekkert að vera með
heimskulegar spurningar. Mað-
ur bara hlýddi og stökk af stað
og eins gott að fara ekki í vit-
lausa átt.
Þórður var maður hægur og
rólyndur, skipti sjaldan skapi,
gat verið kátur og gert að gamni
sínu og átti til að vera stríðinn.
Hann var skýrmæltur og
sagði vel frá, framvindan í frá-
sögninni góð, engin aukaorð eða
útúrdúrar. Hann hafði ákveðnar
skoðanir á mönnum og málefn-
um og var fastur fyrir.
Þótt Þórður flytti frá Hreða-
vatni og ynni síðari hluta starfs-
ævinnar í Munaðarnesi kenndi
hann sig alltaf við Hreðavatn og
þar var hans lögheimili alla tíð.
Þótt líkaminn væri orðinn lé-
legur hélt hann sér lengi ótrú-
lega vel andlega. Ekki er langt
síðan ég kom við hjá honum á
dvalarheimilinu og hann rifjaði
upp atburði frá fyrri hluta síð-
ustu aldar og frásögn hans var
skýr og ljóslifandi.
Ég vil þakka frænda mínum
samfylgdina og votta Siggu og
fjölskyldu samúð.
Guðrún Helga Gestsdóttir.
Þeim fækkar óðum gömlu ná-
grönnunum og vinunum sem
voru hér í sveitinni á mínum
uppvaxtarárum. Og nú er Þórð-
ur vinur minn á Hreðavatni all-
ur.
Þegar ég hugsa um Þórð er
mér þakklæti efst í huga, þakk-
læti fyrir órofa vináttu hans og
hjálpsemi. Þeir pabbi voru
mestu mátar og samstarfsmenn
til margra ára í sveitarstjórn og
Veiðifélagi. Þeir hittust gjarnan
og ræddu málin ofan í kjölinn og
mér er nær að halda að nið-
urstaðan hafi oft reynst happa-
drjúg. Mörg síðustu árin voru
pabba erfið, hann lamaðist að
hluta og gat lítið borið sig um.
Þá var enginn utan fjölskyld-
unnar duglegri en Þórður að líta
inn og hitta sinn gamla vin. Var
þá margt spjallað. Báðir fróðir
og minnugir og höfðu ævinlega
um margt að tala. Þessar heim-
sóknir voru pabba og ég held
þeim báðum mikils virði og
sannkallaðar gæðastundir.
Á miðjum aldri þurfti Þórður
að gangast undir erfiða bakað-
gerð, sú aðgerð tókst ekki vel og
gekk hann aldrei heill til skógar
eftir það. Mun þetta heilsuleysi
m.a. hafa orðið til þess að þau
hjón brugðu búi á Hreðavatni og
gerðust umsjónarmenn hjá
BSRB í Munaðarnesi. Þar stóðu
þau vaktina við miklar vinsældir
í mörg ár. Þegar aldurinn færð-
ist yfir fluttu þau í litla íbúð sem
þau keyptu í Borgarnesi. Þar
leið þeim vel en Hrafnhildar
naut þar ekki lengi við því hún
andaðist stuttu eftir að þau
fluttu, öllum harmdauði sem
hana þekktu því hún var einstök
sómakona. Eftir það bjó Þórður
einn í sinni íbúð, rækilega
studdur af einkadótturinni Sig-
þrúði og hennar fjölskyldu.
Gerðu þau allt sem í þeirra valdi
stóð til að létta honum lífið.
Það litu margir inn hjá Þórði
enda var mjög gaman að spjalla
við hann. Hann var glettinn og
gamansamur, fylgdist vel með
og kunni frá mörgu að segja.
Minnið var gott fram á síðustu
mánuði en þá hallaði nokkuð ört
undan fæti og hvíldin mun hafa
verið honum kærkomin. 93 ára
lífsgöngu er lokið og við sem
áttum hann að vini þökkum
samfylgdina. Góður maður er
genginn. Blessuð sé minning
hans.
Við hjónin sendum Siggu
Möggu, Sverri og fjölskyldunni
allri innilegar samúðarkveðjur.
Auður Eiríksdóttir.
Kveðja frá Landssam-
bandi veiðifélaga
Látinn er í hárri elli heið-
ursmaðurinn Þórður Kristjáns-
son, fyrrverandi bóndi á Hreða-
vatni. Þórður var mikill
félagsmálamaður og markaði
djúp spor í sögu sinnar sveitar.
Hreðavatn á laxveiði í Norðurá
og snemma var Þórður kvaddur
til að sinna málefnum laxveiði í
Borgarfirði. Hann var formaður
Fiskræktarfélags Hvítár, sem
sinnti fiskræktarstarfi í hinu víð-
feðma vatnasvæði Hvítár.
Fiskræktarfélagið starfrækti
meðal annars klakhús á Hvassa-
felli í Norðurárdal en þar voru
laxaseiði af borgfirskum stofn-
um ræktuð til að auka við veiði í
héraðinu. Þegar fiskræktar-
félagið var lagt niður og Veiði-
félag Borgarfjarðar stofnað á
sama grunni varð hann fyrsti
formaður þess. Að Veiðifélagi
Borgarfjarðar stóðu öll veiði-
félög á vatnasvæði Hvítár. Þá
gegndi Þórður formennsku í
Veiðifélagi Norðurár um tuttugu
og þriggja ára skeið. Þórður sat
í stjórn Landssambands veiði-
félaga á árunum 1970-1973 og
árið 1998 var hann gerður að
heiðursfélaga landssambandsins.
Þórður var eftirminnilegur
maður og gæddur ríkri frásagn-
argáfu. Hann var fróður um
menn og málefni og mikill mála-
fylgjumaður. Þegar hann lét af
búskap á Hreðavatni tók hann
að sér umsjón orlofshúsa BSRB
í Munaðarnesi. Í því starfi ávann
hann sér bæði vinsældir og virð-
ingu.
Landssamband veiðifélaga
sendir fjölskyldunni innilegar
samúðarkveðjur við fráfall Þórð-
ar Kristjánssonar. Guð blessi
minningu hans.
Óðinn Sigþórsson.
Kveðja frá Veiðifélagi
Norðurár
Veiðifélag Norðurár er eitt
elsta veiðifélag á landinu, stofn-
að árið 1926. Þórður Kristjáns-
son frá Hreðavatni var annar til
að gegna þar formennsku, næst-
ur á eftir Sverri Gíslasyni í
Hvammi, er fyrstur gegndi
starfinu. Þórður tekur við emb-
ætti formanns á sjöunda ára-
tugnum og sinnti því til ársins
1988, eða langt á þriðja áratug.
Hann var mannasættir, hæglát-
ur, húmorískur, en fastur fyrir.
Haft var á orði að enginn færi
með Þórð Kristjánsson þangað
sem hann vildi ekki fara sjálfur.
Er Þórður tekur við for-
mannsstarfinu var stangveiði
ekki stunduð í allri ánni. Neðsti
hluti Norðurár var enn neta-
svæði. Hafði hann fullan hug á
því að sameina ána í eitt veiði-
félag, taldi að styrkur myndi fel-
ast í því. Honum tókst ætlunar-
verk sitt, því á aðalfundi árið
1972 var samþykkt að Veiðifélag
Norðurár skyldi ná yfir alla ána,
allt frá upptökum í Holtavörðu-
vatni að ósum við Hvítá. Hefur
þessi ráðstöfun verið síðan.
Það er Þórði Kristjánssyni og
stjórnarfólki hans að þakka að
Norðurá er eitt veiðisvæði í dag.
Fyrir það er vert að þakka. En
sú kynslóð, þeir brautryðjendur,
sem að þeirri sameiningu unnu,
er óðum að hverfa.
Nú fækkar þeim óðum, sem fremstir
stóðu,
sem festu rætur í íslenskri jörð,
veggi og vörður hlóðu
og vegi ruddu um hraun og skörð,
börðust til þrautar með hnefa og hnú-
um
og höfðu sér ungir það takmark sett:
Að bjargast af sínum búum
að breyta í öllu rétt.
Það lýsti þeim sama leiðarstjarnan,
en lítið er um þeirra ferðir spurt.
Allir kusu þeir kjarnann,
en köstuðu hýðinu burt.
Þeir fræddu hver annan á förnum
vegi
um forna reynslu og liðna stund
og döfnuðu á hverjum degi
af drengskap og hetjulund.
(Davíð Stefánsson frá Fagraskógi)
Veiðifélag Norðurár þakkar
Þórði Kristjánssyni trúmennsku,
tryggð og vel unnin störf og
sendir ástvinum öllum innilegar
samúðarkveðjur.
Birna G. Konráðsdóttir,
formaður.
Þórði Kristjánssyni kynntist
ég fyrst sem sumardvalargestur
í orlofsbyggðum BSRB í Mun-
aðarnesi fljótlega eftir að sum-
arbyggðirnar risu þar á áttunda
áratugnum. Ég var þá starfs-
maður Ríkisútvarpsins og í
gegnum aðild að starfsmanna-
félaginu þar á bæ átti ég þess
kost að dvelja í Munaðarnesi.
Þótt dvölin væri aldrei lengri en
vika í senn fór það svo að börnin
mín litu á Munaðarnes sem
sveitina sína og hús Starfs-
mannafélags Sjónvarpsins var
sumarbústaðurinn „okkar“. Og
bóndinn í sveitinni var Þórður
Kristjánsson.
Þórður hafði reyndar verið al-
vöru bóndi, því hann hafði búið á
Hreðavatni og stundað þar bú-
skap ásamt Hrafnhildi konu
sinni. Þau hjón fluttu árið 1971 í
Munaðarnes þegar Þórður gerð-
ist þar staðarhaldari og sendi-
herra BSRB í orlofsbyggðunum
og gegndi hann því starfi fram á
tíunda áratuginn.
Það var mikil gæfa fyrir
BSRB að fá Þórð í þetta starf.
Hann naut velvildar og virðing-
ar í sveitinni og gagnvart orlofs-
gestum kom hann jafnan fram
af mikilli greiðvikni og uppskar
hann eftir því. Þætti mönnum
eitthvað misfarast og skapsmun-
ir ekki í jafnvægi nægði nálægð
Þórðar til að sefa jafnvel hinn
æstasta mann. Þórður hélt þá
um pípu sína og útskýrði málin
af rósemi og virðingu fyrir við-
mælanda sínum. Féll þá allt í
ljúfa löð.
Ekki svo að skilja að óánægja
væri tíð. Þvert á móti sá maður
sjaldan ánægðara fólk en sum-
ardvalargesti í Munaðarnesi.
Um alllangt skeið og alveg
fram á þennan dag hef ég lagt
leið mína til Þórðar á dvalar-
heimili aldraðra í Borgarnesi um
áramótin til að heilsa upp á
hann. Þær ferðir verða ekki
fleiri.
En í huga mér geymi ég
minningu um góðan mann og
höfðinglegan bæði á að líta og í
öllum gjörðum sínum. Það er
mikil eftirsjá að Þórði Kristjáns-
syni og votta ég fjölskyldu hans
samúð.
Ögmundur Jónasson, fyrr-
verandi formaður BSRB.
Þórður
Kristjánsson
Virðing,
reynsla
& þjónusta
Allan
sólarhringinn
571 8222
Svafar:
82o 3939
Hermann:
82o 3938
Ingibjörg:
82o 3937
www.kvedja.is
svafar & hermann
Harpa Heimisdóttir
Útfararstjóri
Hrafnhildur Scheving
Útfararþjónusta
Kirkjulundur 19 • 210 Garðabær
sími 842 0204 • www.harpautfor.is
ÚTFARARÞJÓNUSTA
Vönduð og persónuleg
þjónusta
Sími: 551 7080 & 691 0919
ATHÖFNÚTFARAÞJÓNUSTA - athofn@athofn.is - www.athofn.is
Inger Steinsson
IngerRósÓlafsdóttir