Morgunblaðið - 26.03.2015, Page 90

VIÐTAL
Silja Björk Huldudóttir
silja@mbl.is
„Það er óneitanlega gaman að kljást
við þessa þjóðsagnapersónu, því
Fjalla-Eyvindur stendur okkur Ís-
lendingum mjög nærri og allir telja
sig þekkja hann. En, líkt og með öll
önnur hlutverk sem ég tekst á við,
reyni ég að leita að manneskjunni
fremur en að leika goðsögnina. Það
hefur því verið mjög gaman á æfinga-
ferlinu að skoða og rannsaka ólíkar
hliðar þessa manns. Þetta er að ein-
hverju leyti okkar Hamlet,“ segir
Stefán Hallur Stefánsson sem fer
með hlutverk útilegumannsins fræga
í Fjalla-Eyvindi og Höllu sem Þjóð-
leikhúsið frumsýnir á stóra sviðinu í
kvöld. Leikritið er eftir Jóhann Sig-
urjónsson en leikstjórinn Stefan
Metz, sem hlaut mikið lof í fyrra fyrir
uppfærslu sína á Eldrauninni eftir
Arthur Miller, hefur unnið eigin leik-
gerð upp úr verkinu.
„Halla er mögnuð af því að hún er
svo sterk,“ segir Nína Dögg Filipp-
usdóttir sem fer með hlutverk Höllu.
„Hún er dæmigerð íslensk kona, en
heilt yfir eru íslenskar konur mjög
sterkar. Við grenjum alveg, en erum
á sama tíma svakalega harðar af okk-
ur. Halla er fylgin sér, ákveðin og í
raun algjör frenja. Hún er miklu
sterkari en allir karlmenn verksins.
Hún fer úr góðum aðstæðum þar sem
hún er húsfreyja yfir stóru búi með
fólk í vinnu og flýr til fjalla fyrir ást-
ina,“ segir Nína Dögg. „Sem krefst
mikils hugrekkis,“ segir Stefán Hall-
ur. „Ekki síst á þessum tíma,“ segir
Nína Dögg.
Að sögn Stefáns Halls og Nínu
Daggar velur leikstjórinn í nálgun
sinni að leggja aðaláhersluna á ást-
arsöguna í verkinu. „Stefan Metz er
búinn að stytta verkið og vinna al-
gjörlega sína leikgerð upp úr verk-
inu,“ segir Nína Dögg. „Segja má að
það sé búið að kjarna verkið í það sem
það er, sem er saga þessara tveggja
einstaklinga sem berjast fyrir ást-
inni,“ segir Stefán Hallur og bendir á
að búið sé að strika út megnið af nátt-
úrulýsingum verksins.
„Auðvitað hefur verið erfitt að sjá á
eftir mörgum þessara lýsinga, því
þetta er svo fallegt vegna þess að Jó-
hann var svo stórkostlegt skáld. En
styttingarnar þjóna sýningunni og
sögunni sem Stefan Metz vill segja,“
segir Nína Dögg og tekur fram að það
sé viss kostur að fá menn að utan sem
litið geti verkið ferskum augum. Þar
vísar hún annars vegar til Metz og
hins vegar til Sean Mackaoui, sem
hannar leikmynd og búninga. „Þeir
koma að hreinu borði þegar þeir byrja
vinnu sína með verkið. Við Íslend-
ingar berum svo mikla virðingu fyrir
þessu leikriti og leikskáldinu að við
þorum kannski ekki að nálgast verkið
alfarið á eigin forsendum, en þeir eru
alveg lausir við slíkan ótta,“ segir
Nína Dögg.
Þegar leikritið var frumsýnt hér-
lendis árið 1911 og þegar það var ein
af þremur opnunarsýningum Þjóð-
leikhússins árið 1950 var titil þess
Fjalla-Eyvindur, en síðast þegar það
var leikið í Þjóðleikhúsinu árið 1988
var það sýnt undir heitinu Fjalla-
Eyvindur og kona hans. Enn hefur
titlinum verið breytt og nefnist verkið
nú Fjalla-Eyvindur og Halla. Það
liggur því beint við að spyrja hvort
breyttur titill sé til merkis um að hlut-
ur Höllu sé gerður meiri í nýju leik-
gerðinni. „Sagan hverfist að miklu
leyti um Höllu. Í raun ætti verkið að
heita Fjalla-Halla,“ segir Stefán Hall-
ur.
„Hún tekur þá ákvörðun að fylgja
ástinni til fjalla. Hún berst við yfir-
valdið í sínum hreppi. Fjalla-
Eyvindur er auðvitað goðsögnin og
flestar heimildir fjalla fyrst og fremst
um hann. Það hefur ekki verið skrifað
mikið um Höllu, þó hún sé alltaf þarna
í bakgrunni,“ segir Nína Dögg og
bendir á að samband Eyvindar og
Höllu byggist að einhverju leyti á
sambandi leikskáldsins við Ingeborg
Thidemann eða Ib eins og hún var
kölluð. „Hjónaband þeirra var mjög
stormasamt. Ib var gift þegar þau
kynntust og tíu árum eldri en Jóhann,
eins og Halla er eldri en Eyvindur,“
segir Nína Dögg.
Að sögn Nínu Daggar hefur verið
magnað að fá að setja sig inn í tíma
verksins og skoða m.a. hlutskipti
kvenna. „Sem dæmi beið hörð refsing
þeirra kvenna sem urðu óléttar án
þess að vera í hjónabandi. Þær neydd-
ust jafnvel til að fara út um hávetur og
eiga börn sín í laumi og farga þeim til
að verða ekki sjálfar dæmdar til
„Þetta er okkar Hamlet“
 Þjóðleikhúsið frumsýnir Fjalla-Eyvind og Höllu eftir Jóhann Sigurjónsson á stóra sviðinu í kvöld
 Stefan Metz leikstýrir eigin leikgerð á verkinu og einblínir á ástarsöguna á tímum harðstjórnar
Ljósmynd/Eddi
Ástarsaga Nína Dögg og Stefán Hallur í hlutverkum sínum á stóra sviðinu.
90 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. MARS 2015
Suðurlandsbraut 48 (bláu húsunum Faxafeni) · 108 Reykjavík · Sími 553 3450 · www.spilavinir.is · Sendum um land allt.
Nýtt
af öllum Catan spilunum
26. -30. mars.
20%AFSLÁTTUR
Frábær
fermingar-
gjöf!
Catan helgarfjör