Morgunblaðið - 26.03.2015, Side 32

32 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. MARS 2015
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Um 40% atvinnulausra höfðu verið
án vinnu í sex mánuði eða lengur í
febrúar. Hlutfallið fer lækkandi en
það var til samanburðar að með-
altali 48% á tíma-
bilinu frá sept-
ember 2008 til
febrúar 2015.
Samkvæmt töl-
um Vinnumála-
stofnunar voru
6.274 án vinnu í
febrúar og höfðu
þar af 2.511 verið
atvinnulausir í
sex mánuði eða
lengur, eða 40%.
Hér til hliðar eru birtar ársfjórð-
ungslegar tölur yfir langtímaat-
vinnuleysi (fólk sem hefur verið
hálft ár eða lengur án vinnu) frá
september 2008 til febrúar 2015.
Þessa 77 mánuði voru að meðaltali
10.707 án vinnu og voru 5.167 búnir
að vera atvinnulausir í sex mánuði
eða lengur, eða 48%.
Féllu af bótaskránni
Stytting bótatíma um áramótin á
þátt í hlutfallslegri fækkun fólks
sem hefur verið án vinnu í sex mán-
uði eða lengur. Því fækkaði þannig
úr 2.674 í desember í 2.392 í janúar,
eða um 4,7%. Án þessarar lækk-
unar hefði hlutfall þessa hóps af at-
vinnulausum verið tveimur pró-
sentustigum hærra í janúar. Karl
Sigurðsson, sérfræðingur hjá
Vinnumálastofnun, segir að þeir
sem verið hafi atvinnulausir um
lengri tíma eigi oft erfiðara með að
fá vinnu en þeir sem verið hafi
skemur á atvinnuleysisskrá. Því sé
viðbúið að langtímaatvinnulausum
fækki hægar en öðrum sem eru án
vinnu þegar störfum fjölgar yfir
sumarið.
Hlutfall langtímaatvinnuleysis
fer hækkandi með aldri.
Það er lægst hjá 16-24 ára, eða
26%, og næstlægst hjá 25-34 ára,
eða 36%. Það hækkar í 43% hjá 35-
44 ára og svo aftur í 45% hjá 45-54
ára. Það er svo hæst hjá 55 ára og
eldri eða 55%. Segir Karl að mörgu
eldra fólki reynist erfitt að fá vinnu
aftur ef það á annað borð missi
vinnuna. Það eigi sinn þátt í að
hlutfallslega margt eldra fólk hafi
verið án vinnu í sex mánuði eða
lengur.
Hlutfallið var 23% í ágúst 2008
Langtímaatvinnuleysi jókst mik-
ið eftir efnahagshrunið og varð
hlutfallslega mest í ágúst 2012 eða
64%. Það var 23% í ágúst 2008 og
að meðaltali 29% frá janúar 2005 til
ágúst 2008. Í þeim samanburði er
langtímaatvinnuleysið enn mikið.
Athygli vekur að langtímaat-
vinnuleysi er hlutfallslega talsvert
meira hjá konum en körlum. Það er
þannig 44% hjá konum og 36% hjá
körlum, sem hlutfall af atvinnulaus-
um. Það var að meðaltali 46% hjá
körlum í fyrra og 51% hjá konum.
Skal tekið fram að þessi hlutföll
geta sveiflast mikið hjá kynjunum
og ber því ekki að lesa of mikið út
úr hlutföllum í einstökum mánuð-
um.
Loks var langtímaatvinnuleysi að
meðaltali 52% á höfuðborgarsvæð-
inu í fyrra en 42,5% á landsbyggð-
inni. Alls voru 4.024 búnir að vera
án vinnu í sex mánuði eða lengur á
höfuðborgarsvæðinu í febrúar en
2.250 á landsbyggðinni.
Enn margir lengi án vinnu
 Um 40% atvinnulausra í febrúar höfðu verið án vinnu í sex mánuði eða lengur  Hlutfallið varð hæst
64% í ágúst 2012  Það fer hækkandi með aldri  Síðustu 77 mánuði var hlutfallið að meðaltali 48%
Fjöldi fólks sem hefur verið án vinnu í sex mánuði eða lengur
Frá september 2008 til febrúar 2015
9.000
8.000
7.000
6.000
5.000
4.000
3.000
2.000
1.000
0
Samtals langtímaatvinnulausir Hlutfall langtímaatvinnuleysis (%)
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
se
pt
.08
de
s.0
8
ma
r.0
9
ma
r.1
0
ma
r.1
1
ma
r.1
2
ma
r.1
3
ma
r.1
4
jún
.09
jún
.10
jún
.11
jún
.12
jún
.13
jún
.14
se
p.0
9
se
p.1
0
se
p.1
1
se
p.1
2
se
p.1
3
se
p.1
4
de
s.0
9
de
s.1
0
de
s.1
1
de
s.1
1
de
s.1
2
de
s.1
3
de
s.1
4
feb
.15
Heimild: Vinnumálastofnun
502
20%
40%
2.511
Karl
Sigurðsson
Samkvæmt Vinnumarkaðsrann-
sókn Hagstofu Íslands var hlut-
fall atvinnulausra af vinnuafli
4,6% í febrúar. Til samanburðar
áætlaði Vinnumálastofnun að
atvinnuleysi væri þá 3,6%.
Rannsókn Hagstofunnar
bendir til að atvinnuþátttakan
hafi verið 81% í febrúar, borið
saman við 79% í febrúar 2014
og 78,7% í febrúar 2013.
Tölur Hagstofunnar ná aftur
til ársins 2003. Á því tímabili
var atvinnuþátttakan í febrúar
mest 2007, eða 82,5%, og
82,4% í febrúar 2008. Hlut-
fallið í síðasta mánuði var svip-
að og í febrúar 2004, en það
var þá 81,1%. Batinn á vinnu-
markaði kemur einnig fram í því
að starfandi voru 169.800 í
febrúar 2013, 173.400 í febrúar
2014 og 179.500 í febrúar 2015
og fjölgaði þeim því um 3.600
og 6.100 milli ára á tímabilinu.
Þá voru 48.100 utan vinnu-
markaðar í febrúar 2013 en
48.000 í febrúar 2014. Þeim
hafði fækkað í 44.100 í síðasta
mánuði.
3,6-4,6%
í febrúar
ATVINNULEYSIÐ
Afkomasjóðsinsáárinu2014
Nafnávöxtun samtryggingardeildar var 7,4% og raunávöxtun 6,3%. Hrein raunávöxtun sl. þrjú ár var að
meðaltali 5,4% sem er töluvert yfir 3,5% ávöxtunarviðmiði lífeyrissjóða sem notað er við útreikninga á
tryggingafræðilegri stöðu. Nafnávöxtun fjárfestingarleiða séreignardeildar var á bilinu 2,8-4,6% á árinu
2014 og skiluðu allar leiðirnar jákvæðri raunávöxtun. Ávöxtun ræðst af eignasamsetningu og áhættustigi
fjárfestingarleiða sjóðsins auk fjárfestingarmöguleika.
Samkvæmt tryggingafræðilegri athugun voru heildareignir samtryggingardeildar 0,2% umfram heildar-
skuldbindingar í árslok og var staða sjóðsins því jákvæð annað árið í röð. Góð raunávöxtun bætti áfallna
stöðu sjóðsins verulega. Nýjar réttindatöflur tóku gildi 1.1. 2015 í samræmi við grein 6.2 í samþykktum
sjóðsins. Réttindaávinningur fyrir greitt iðgjald í framtíðinni hækkaði við breytingarnar og hafði áhrif
til lækkunar á tryggingafræðilegri stöðu. Ástæða er til að benda á að gott jafnvægi hefur náðst á milli
áunninnar stöðu og framtíðarstöðu sjóðsins.
Lífsverk lífeyrissjóður
Engjateigi 9, 105 Reykjavík.
Sími: 575 1000
Bréfsími: 575 1001
Afgreiðslutími:
9:00 - 16:00 alla virka daga
Netfang: lifsverk@lifsverk.is
www.lifsverk.is
Ávöxtun
Tryggingafræðileg staða
Iðgjöld 2.674 2.564
Lífeyrir 550 512
VIRK endurhæfingarsjóður 34 31
Fjárfestingartekjur 3.504 3.629
Fjárfestingargjöld 126 157
Rekstrarkostnaður 100 84
Hrein eign til greiðslu lífeyris 49.880 44.512
Fjöldi virkra sjóðfélaga 2.832 2.830
Meðalfjöldi lífeyrisþega 325 301
Nafnávöxtun 7,4% 8,7%
Raunávöxtun 6,3% 4,8%
Hrein raunávöxtun 6,1% 4,6%
Hrein raunávöxtun sl. 3 ár 5,4% 3,7%
Hrein raunávöxtun sl. 5 ár 2,9% 1,6%
Lífeyrir sem hlutfall af iðgjöldum 21,8% 21,2%
Hlutfall erlendrar eignar í eignasafni 18,7% 18,2%
Tryggingafræðileg staða 0,2% 1,3%
Eign umfram áfallnar skuldbindingar -0,3% -3,0%
Eign umfram framtíðarskuldbindingar 0,8% 7,0%
Samtryggingardeild
2014 2013Helstu tölur úr ársreikningi í milljónum króna
Heilindi | Jákvæðni | Ábyrgð