Morgunblaðið - 26.03.2015, Blaðsíða 47

meira rýmis til að tryggja velferð
kúnna,“ segir Birkir þegar hann er
spurður um grunn þess að farið var
út í framkvæmdina. Hann bætir því
við að jafnframt megi nú gera kröfur
um að ytri umgjörð framleiðslunnar
fylgi eftir. „Við þurfum að fara að sjá
nýjan búvörusamning sem gæti gefið
okkur sýn inn í starfsumhverfi okkar
í framtíðinni. Hann þarf helst að vera
til langs tíma svo við getum séð nokk-
uð inn í framtíðina,“ segir Birkir.
Hann segir að jafnframt þurfi að
bæta möguleika til að kynbæta kúa-
stofninn. Hann telur augljóst að leyfa
þurfi innflutning erfðaefnis til að
bæta holdanautastofninn sem er orð-
inn úrkynjaður. Þá þurfi að svara
endanlega þeirri spurningu hvort
leyft verði að flytja inn erfðaefni til að
kynbæta mjólkurkúastofninn. Þess
ber að geta að nýja fjósið á Móeið-
arhvoli er hannað með það í huga að
kýrnar stækki og þar er þessvegna
hægt að mjólka kýr af norskum
stofni.
„Á meðan þessari spurningu er
ekki svarað er ekki unnið nógu mark-
visst að kynbótastarfi íslenska stofns-
ins. Það er eins og menn séu að bíða,“
segir Birkir. Nefnir hann í því efni að
kyngreining á sæði myndi flýta mjög
fyrir framförum. Hægt væri að fá
kvígur undan bestu mjólkurkúnum
og holdanaut undan lakari kúnum.
Fáum ekki réttu vopnin
„Það er oft rætt um það á tyllidög-
um að við þurfum að framleiða sem
mest af okkar matvælum innanlands.
Svo þegar á reynir fáum við ekki þau
vopn sem til þarf,“ segir Birkir.
flutningur á afurðum lofi góðu,
sérstaklega skyri. „Ef við stönd-
um okkur eigum við alveg að
geta náð enn meiri árangri þar.“
Hjónin á Móeiðarhvoli hafa lagt
allt sitt í að koma upp góðri
framleiðsluaðstöðu og mögu-
leikum til að þróa búreksturinn
áfram. „Við hefðum getað byggt
ódýrara fjós með tveimur róbót-
um. Það hefur hins vegar oft af-
leiðingar að stytta sér leið. Við
hugsum til framtíðar og þetta
fjós er byggt til að endast,“ segir
Birkir og segir sanngjarnt að
gera um leið þá kröfu að bændur
hafi einhvern fyrirsjáanleika í
rekstri sínum. Starfsumhverfi
þeirra er stýrt í búvörusamningi
bænda og ríkisins sem rennur út
á næsta ári. „Við þurfum að sjá
lengra fram í tímann.“
Morgunblaðið/Kristinn
FRÉTTIR 47Innlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. MARS 2015
Fermingarpeningarnir
á Framtíðarreikning
Ef 30.000 kr. eru lagðar inn á
Framtíðarreikning bætum við
5.000 kr. við.*
Framtíðarreikningurinn ber ávallt
hæstu vexti verðtryggðra spari-
reikninga og er laus við 18 ára aldur.
Nánari upplýsingar
á arionbanki.is/ferming
*Eitt mótframlag fyrir hvert fermingarbarn
Álftir og gæsir hafa valdið bændum mikl-
um búsifjum á undanförnum árum, ekki
síst kornbændum á Suðurlandi. Nefnd á
vegum umhverfisráðuneytisins hefur unn-
ið að kortlagningu tjónsins og mögulegra
aðgerða.
Birkir segist hafa talið 78 álftir á einum
akri daginn áður en Morgunblaðsmenn
heimsóttu hann. „Nú eru menn að panta
fræ og áburð fyrir sumarið. Kornrækt
mun minnka um að minnsta kosti helming
ef ekki á að grípa til ráðstafana vegna
ágangs andfugla nú í vor. Þetta er dæmi
um ytri umgjörð sem þarf að vera í lagi
og bregðast þarf við áður en það er orðið
of seint,“ segir Birkir. Sjálfur reiknar
hann með að minnka kornrækt um helm-
ing, að óbreyttu. Erfitt sé og raunar til-
gangslaust að rækta korn fyrir álftir og
gæsir að éta.
Fram kom í Bændablaðinu á dögunum
að á síðasta sumri og fram á haust skráðu
og tilkynntu bændur um tjón á um 2.500
hekturum lands vegna ágangs gæsa og
álfta, í um 200 tjónatilkynningum. Sam-
kvæmt því er tjón bænda mikið. Nefndin
hefur ekki gefið neitt út um það hvort
eitthvað verði gert, til dæmis hvort heim-
ilaðar verði veiðar eða bændur fái tjón sitt
bætt.
Birkir segist ekki hafa lausn á þessum
vanda en telur unnt að heimila skotveiðar
á afmörkuðum stöðum og tíma, eins og
samtök bænda hafa lagt til. Hægt væri að
skjóta á geldfuglinn þegar pörin væru far-
in á hreiður.Í fjósi Vel fer um kýrnar í nýja fjósinu á Móeiðarhvoli enda hátt til lofts og vítt til veggja.
Dregur úr ræktun korns