Morgunblaðið - 26.03.2015, Blaðsíða 68
SJÁVARÚTVEGUR68
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. MARS 2015
Ásgeir Ingvarsson
ai@mbl.is
F
rá árinu 2010 hefur verið
mikil aukning í áhuga á BS
námi í sjávarútvegsfræði hjá
Háskólanum á Akureyri.
Fjöldi nýrra nemenda hefur aldrei
verið meiri og kynjahlutföllin
breyst til batnaðar svo að konur eru
í dag nærri helmingur nemenda.
HA er eini há-
skólinn á landinu
sem býður upp á
nám í sjáv-
arútvegsfræðum.
Hjörleifur
Einarsson er for-
maður auðlinda-
deildar HA.
Hann segir að
námið hafi verið
tekið til ítarlegr-
ar endurskoð-
unar árið 2008. „Námsbrautin hóf
göngu sína árið 1990 og hélst að-
sókn nokkuð stöðug allt fram til
ársins 2002. Þá komu þrjú mjög góð
ár en árin 2005-2007 varð veruleg
fækkun í fjölda nýnema. Var þá far-
ið í viðamikla naflaskoðun, þar sem
við öfluðum okkur upplýsinga um
bæði hvað nemendur og atvinnu-
greinin teldi gott við námið, hvað
mætti betur fara og hver ættu að
vera helstu áhersluatriði í náminu. Í
kjölfarið var námið endurskipulagt,
námskeiðum endurraðað, sumt tek-
ið út og öðru bætt við.“
Breytt atvinnugrein
Breytingar á náminu, en líka
breyttar áherslur í samfélaginu og í
atvinnugreininni, ættu að skýra
hvers vegna aðsóknin tók stóran
kipp á undanförnum árum. „Tilvon-
andi nemendur fóru að koma auga á
hvaða möguleika þetta nám býður
upp á. Sjávarútvegurinn hefur tekið
miklum breytingum hvað varðar
þau störf sem í boði eru, og orðið til
mörg stór og stöndug fyrirtæki með
alþjóðlega starfsemi. Atvinnutæki-
færin eru bæði hér heima og er-
lendis og eru nemendur okkar í dag
að störfum víða um heim, s.s. á
Bretlandi, í Þýskalandi, Frakklandi,
Spáni og í SA-Asíu.
Sjávarútvegsfræðinámið bygg-
ist á þremur meginstoðum sem
saman mynda heildstæðan þekking-
argrunn sem nota má við veiðar,
vinnslu, markaðssetningu, stjórnun
og þróun. „Í fyrsta lagi er hefð-
bundið raungreinanám með áherslu
á efnafræði, örverufræði og líffræði.
Síðan eru sérgreinar sjávarútvegs-
ins s.s. fiskifræði, nám um vinnslu á
sjávarfangi, gæðamál og öryggis-
mál, haffræði og veðurfræði. Loks
tengjum við öll námskeiðin saman
gegnum viðskiptagreinar þar sem
komið er inn á rekstur, stjórnun og
sölu. Nemendur eru þá búnir að
koma sér upp heildstæðri og góðri
þekkingu á allri virðiskeðjunni, frá
miðum ofan í maga.“
Fjölbreyttari störf í boði
Hjörleifur segir að vaxandi
hlutfall kvenna í náminu kunni að
endurspegla fjölbreyttari atvinnu-
möguleika í sjávarútvegi sem svo
aftur þýði að konur eigi auðveldara
með að finna störf við sitt hæfi í
greininni, og í sinni heimabyggð.
„Hér áður fyrr voru það karlarnir
sem fóru á sjóinn og unnu við vél-
arnar en konunum helst bara
hleypt að snyrtiborðunum í fisk-
vinnslunum. Tækniframfarir og
aðrar áherslur hafa breytt því
hvernig vinnustaðir sjávarútvegs-
fyrirtækin eru í dag og orðið til ný
atvinnutæki fyrir konur við annað
en það sem áður var talið til hefð-
bundinna kvennastarfa í fisk-
vinnslu. Þetta eru þekkingarstörf
sem gefa unga, menntaða fólkinu,
bæði konum og körlum, möguleika
sem oft voru ekki til staðar áður á
að nýta sína menntun í sinni heima-
byggð.“
Nemendahópurinn er fjöl-
breyttur. Hjörleifur segir fyrsta árs
nemendur hafa mjög breiðan bak-
grunn úr framhaldsskóla. Þá er líka
svigrúm til að taka inn nemendur
sem ekki hafa lokið stúdentsprófi
en búa að reynslu úr atvinnulífinu.
Aðspurður hvað tilvonandi nem-
endur ættu að hafa til að bera nefn-
ir Hjörleifur að góður raungreina-
grunnur komi sér vel og létti suma
hluta námsins. „En mestu skiptir að
hafa áhuga á greininni, hvort sem
það tengist vinnslu, rekstri eða
markaðssetningu. Ef áhuginn er til
staðar þá kemur hitt nánast af
sjálfu sér.“
Kennslunni er hagað þannig að
þeir sem ekki búa á Akureyri geta
stundað fjarnám. Þó verða fjarnem-
endur að koma í skólann til að sinna
staðbundnum vinnulotum.
Hagnýta þekkinguna
Þá er lögð mikil áhersla á sam-
starf við atvinnulífið í náminu og
hafa nemendur unnið rannsókn-
arverkefni í samvinnu við sjáv-
arútvegsfyrirtæki á Akureyri og
hringinn í kringum landið. „Þar eru
bæði nemandinn og fyrirtækið að
græða. Nemandinn fær tækifæri til
að taka þátt í „raunverulegu“ verk-
efni og beita þekkingu sinni en fyr-
irtækið fær svör við brýnum spurn-
ingum í rekstrinum. Þarna gefst
líka oft tækifæri fyrir nemandann
að máta sig við fyrirtækið og oftar
en ekki kemur í ljós að nemandinn
passar vel í hópinn og er fenginn til
starfa hjá samstarfsfyrirtækinu að
náminu loknu.“
Býður upp á mikla möguleika
Tækni Hægt er að stunda námið í fjarnámi með námslotum á Akureyri.
Hjörleifur
Einarsson
Nemendur með gráðu í sjávarútvegsfræði fást við fjölbreytt störf, bæði innanlands og í fjarlægum löndum
Námið veitir breiðan þekkingargrunn, m.a. á sviði sjávarútvegsgreina, raungreina og viðskipta
Yfirsýn Nemendur læra um alla virðiskeðjuna, „frá miðum ofan í maga“ eins og Hjörleifur orðar það. Námið snertir jafnt á skólabókunum og slorinu.
4-hjóla stýrðir liðléttingar
4-hjóla stýrðir liðléttingar hafa
margt fram yfir liðstýrða.
• Lægri eiginþyngd með sömu burðargetu.
• Byggðir á heilli grind og halda því ávallt
sömu lögun.
• Geta keyrt og beygt með það sem þeir lyfta.
• Missa ekki jafnvægið þegar þeir beygja.
• Lágbyggðar og stöðugar vélar, minni hætta
á að þær velti.
Erummeð sýningarvélar í sýningarsal
okkar að Krókhálsi 16 í Reykjavík.
Kíkið við - sjón er sögu ríkari!
ÞÓR HF
Reykjavík:
Krókháls 16
110 Reykjavík
Sími 568-1500
Akureyri:
Lónsbakka
601 Akureyri
Sími 568-1555
Vefsíða:
www.thor.is