Reykjalundur - 01.06.1968, Page 55

stað. Þeir skildu því vel aðstæðurnar og sættu
sig við þær eins og þær voru.
Oddur Ólafsson var ráðinn til þess að veita
vinnuheimilinu forstöðu, og var hann bæði lækn-
ir þess og forstjóri fyrstu árin. Var það ærið
umfangsmikið starf. Eftir þetta rak svo hver fram-
kvæmdin aðra. Herskálarnir voru endurbættir og
síðan notaðir fyrir margs konar starfsemi vist-
manna. Síðan hófst hið stóra átak, bygging stór-
hýsis - sjálfs heimilisins. Eflaust má telja eitt
mesta afrek sambandsins að koma því mikla og
glæsilega húsi upp og búa það svo vel, að vakið
hefur athygli allra, er séð hafa.
Eftir að framkvæmdir voru komnar á þennan
rekspöl, var brýn nauðsyn að leita nýrra leiða
til fjáröflunar. Var þá stofnað til happdrættis um
flugvél og síðar um margar bifreiðar. Allt gekk
þetta að óskum, enda var vel unnið að útbreiðslu-
starfsemi og kynningu. Sjá má af þessu, sem hér
hefur verið drepið á, að fyrstu tíu árin, hefur
mikið starf verið af höndum leyst, og er þó fátt
eitt tanö'. Gengi S.I.B.S. byggðist fyrst og fremst
á óbilandi áhuga og atorku forystumannanna.
Hinu skal heldur ekki gleymt, að þeir höfðu þjóð-
ina alla með sér.
íslendingar voru orðnir langþreyttir á berkla-
veikinni og þeim hörmulegu afleiðingum, sem
hún oft hafði í för með sér. Þeir tóku þess vegna
tveim höndum málefnum berklasjúklinga, þegar
þeir báru þau fram sjálfir, undir merki öflugra
samtaka, og sýnt var, að þeir vissu, hvað þeir
höfðu að markmiði.
Þegar S.I.B.S. var tíu ára, hafði starfsemi
þess vakið athygli alþjóðar. Og orðstýr þess
náði þá þegar út fyrir Iandsteinana. Læknar og
ýmsir aðrir kunnir forvígismenn berklamálanna
frá öllum Norðurlöndunum heimsóttu það á af-
mælishátíðinni og töldu sig margt af því geta
lært.
Ekki er unnt að telja hér upp nema fátt eitt,
er gerðist frá ári til árs. Þó skulum við minnast
þess, að í ágúst 1948 komu saman í Reykjalundi
fulltrúar frá Norðurlöndunum fimm, tveir frá
hverju landi, og stofnuðu til allsherjar banda-
lags berklasjúklinga á Norðurlöndum. Samband
þetta er venjulega nefnt D.N.T.C., en hið sænska
nafn þess er De nordiska tuberkulösförbundens
centralorganisation. Fulltrúar héðan hafa ætíð
setið stjórnarfundi sambandsins, sem háðir eru
til skiptis í þessum löndum annað hvert ár. Þetta
má telja til merkra atburða í sögu S.I.B.S. og
hefur orðið snar þáttur í auknum tengslum við
nágrannaþjóðirnar í þessum málum.
Á þessu sama ári er Árni Einarsson ráðinn
meðframkvæmdastjóri í Reykjalundi, þar sem
starfið var orðið ofviða einum manni, og hefur
Árni verið þar framkvæmdastjóri fram að þessu“.
Árdagur þagði um stund. Ef til vill var hann
að leita í gullaskríni minninganna - en svo hélt
hann ræðu sinni áfram:
„Já, það var rétt, sem þú hugsaðir. Ég var að
leita í því liðna. Minningarnar leita fram í hug-
ann, ekki sízt núna á þessum tímamótum - á-
leitnar, en bjartar og heillandi. - Það má segja,
að nú gengi allt eins og í sögu. í byrjun árs
1950 var aðalbygging Reykjalundar tekin í notk-
un að fullu og var þá vistmönnum bráðlega
fjölgað upp í 90, en voru 50 áður.
Að sjálfsögðu var þá nauðsynlegt að auka
starfsemina og leita nýrra verkefna í hlutfalli við
þessa fjölgun. Fjárþörf fór sífellt vaxandi, en
fyrir því hafði verið séð með ýmsum ráðum. Ár-
ið 1949 var Vöruhappdrætti S.Í.B.S. stofnað og
samþykkt Iög um það á Alþingi. Var dregið í
fyrsta skipti 5. október þá um haustið. Vöruhapp-
drættið var stofnað með það fyrir augum, að
það gæti orðið fastur tekjustofn á ókomnum
árum, og svo hefur það líka reynzt. - Já, ég hef
annars oft verið að hugsa um það, hvað happ-
drætti eru kynleg fyrirtæki. Þarna koma bæði rík-
ir og fátækir, lifandi af áhuga, með peningana
sína og leggja þá fram glaðir og frjálsir - já,
án þess að nokkur maður hafi eiginlega beðið
þá um það. Auðvitað gefum við með ýmsu móti
í skyn, að við óskum eftir, að miðarnir okkar
verði keyptir. En þeir eru ekki boðnir á strætum
úti og ekki heldur bornir í hús. - Nei, nei, fólk-
ið kemur bara sjálft til okkar og hefur gert það
REYKJALUNDUR
53