Dagblaðið Vísir - DV - 11.09.2009, Qupperneq 34

34 föstudagur 11. september 2009 helgarblað
yfir.„ Áður en við leggjum af stað er kona mín
svo orðin hálf veik. Við vorum á báðum áttum
um hvort að ættum að fara en gerðum það nú.“
Skömmu seinna veikist Jóhann líka. „Ég tek
fljótt eftir því að þetta sé ekki alveg eðlilegt því
það gengur blóð niður af mér. Svo varð ég bara
fárveikur.“Jóhann fór strax til læknis þegar hann
kom í bæinn og var þá sendur í ristilspeglun.
„Þar kom í ljós að ég var með æxli í ristlinum.
Læknirinn segir nú við mig að ég sé mjög hepp-
inn að þetta hafi greinst svona fljótt og nefnir
sem dæmi að skömmu áður hafi komið til hans
tveir menn töluvert yngri en ég. Fyrir þá var lítil
von þar sem meinið hafði dreift sér.“Læknirinn
gerði Jóhanni það ljóst að líf hans gæti verið í
hættu ef hann léti ekki fjarlægja meinið og fór
hann því á fund skurðlæknis í kjölfarið. „Hann
teiknar þetta upp fyrir mér. Hann teiknar ristil-
inn upp eins og öfugt U. Dregur svo línu horn-
anna á milli og tekur annan helminginn alveg í
burtu. Ég var nú ekki alveg til í það að 2/3 rist-
ilsins væri bara skorinn í burtu sí svona, hann
hljóti að vera þýðingarmeiri en það.“Jóhann
fær þau svör að svo stór hluti ristilsins sé fjar-
lægður til þess að fyrirbyggja að meinið taki sig
upp að nýju. „Mér leyst ekki á þetta enda ver-
ið sagt af lækninum sem speglaði mig að þetta
væri bara „snip snap“ æxlið fjarlægt og ristill-
inn saumaður saman. Á endanum ákvað ég að
halda mig við óhefðbundnar lækningar um
sinn.“
Þáði engin lyf
Jóhann dregur það að fara í aðgerðina eða
frekari skoðun þangað til í desember 2008 en
þá fer hann aftur til læknisins sem setti hann
í speglunina. „Honum er nokkuð brugðið yfir
því að ég sé ekki enn búinn að fara í aðgerð-
ina og skoðar mig aftur. Hann segir hættu á því
að ristillinn gæti lokast og að ég verði hrein-
lega að fara í aðgerðina. Honum finnst samt at-
hyglisvert hvað æxlið hafi stækkað lítið miðað
við þann tíma sem hafði liðið frá því ég kom í
speglun. Hann taldi ekki ólíklegt að eitthvað af
óhefðbundnu aðferðunum væru að hafa ein-
hver áhrif.“ Jóhann gekkst að lokum undir að-
gerðina í mars þar sem hluti ristilsins var fjar-
lægður. „Hún gekk vel en ég tók engin lyf. En
eftir aðgerðina kemur læknirinn sem skar og
segir mér að líklega sé þetta búið að dreifa sér í
lifrina.“ Enn eytt áfallið en Jóhann var þrátt fyrir
það nokkuð brattur.
„Ég átti að ræða við skurðlækni um málið en
hann kom aldrei til mín meðan ég var á spít-
alanum. Ég var svo sendur heim og bjóst alltaf
við því að heyra frá lækninum en gerði aldrei.
Maður upplifði í þessu ferli ýmiskonar göt í
heilbrigðiskerfinu.“ Það var ekki fyrr en Jóhann
hafði samband við heimilislæknirinn sinn að
hann fór að grennslast fyrir um málið. „Þá kom
í ljós að það var bara algjört sambandsleysi á
milli læknanna.“
Engin aðgerð, engin lyfjameðferð
Jóhanni var í kjölfarið boðið tveir kostir. Ann-
ars vegar að fara í áhættusama aðgerð þar sem
fjarlægður yrði hluti af lifrinni eða þá að undir-
gangast lyfjameðferð. „Ég ræddi þá við lyflækn-
inn og bað hann að sagði mér hreinlega hverj-
ar líkurnar á bata væru. Ef ég gerði ekki neitt
og væri svona í meðaltalinu að þá ætti ég sex
til tólf mánuði eftir ólifað. Ef ég færi í lyfjameð-
ferð væri einn á móti sex að ég fengi fullan bata
.“Jóhanni þótti hvorugur kosturinn góður og
treystir frekar á að heildrænar meðferðir reyn-
ist betur. „Ég ákvað því að halda áfram minni
meðferð en gjarnan undir eftirliti lækna. Sam-
kvæmt því sem ég hafði kynnt mér sýndi hún
tölfræðilega mun meiri líkur á bata og þá gæti
ég jafnframt unnið og sinnt þeim verkefnum
sem ég hafði ákveðið að ráðast í. Það hefði ég
ekki getað gert ef ég hefði farið aðra hvora leið
læknavísindanna.“Jóhann gerir sér fulla grein
fyrir því að hann gæti átt stutt eftir ólifað. „Ef
ég versna þá endurskoða ég kannski afstöðu
mína.“ Þrátt fyrir veikindi sín líður Jóhanni
ágætlega eins og hann orðar það sjálfur.
Styrkir Fjölskylduhjálp Íslands
Þau verkefni sem aðgerðin og lyfjameðferðin
hefðu meðal annars sett í uppnám eru mynd-
listasýning sem Jóhann er að skipuleggja og
útgáfan á nýjustu plötunni hans sem er vænt-
anleg í október. „Opnun sýningarinnar verður
núna á laugardaginn 19. september,“ en sýn-
ingin er haldin í Ráðhúsi Reykjavíkurborgar
og stendur til 30.september. „Ég sendi engin
boðskort út en mér þætti vænt um ef þeir sem
áhuga hafa á að mæta á opnunina færu inn á
heimasíðu mína www.johanng.is til að skrá sig
á póstlistann og þá fá viðkomandi send boðs-
kort sem tölvupóst.“ Á sýningunni er Jóhann
að vinna með form sem hann hefur verið að
þróa síðan árið 1995. Það er hið heilaga form
sköpunarinnar eða form þríhyrningsins. „Ég er
búinn að vera að vinna lengi með þessa tinda
eða pýramída og ég rek áhuga minn á þessu
formi til fjallsins Keilis á Suðurnesjum,“ en þar
er Jóhann fæddur og uppalinn. Jóhann hef-
ur ákveðið að gefa Fjölskylduhjálp Íslands eitt
verka sinna en með því vill hann sýna stuðn-
ing í verki við hið ómetanlega starfi sem þau
standa fyrir. „Á meðan á sýningunni stendur
verður uppboð á verkinu sem byrjar í 400.000
krónum.“ Um stórt olíumálverk er að ræða en
Jóhann ætlar einnig að gefa póstkort af mynd
sinni „Lífsbarátta“ með textanum „Okkar fram-
tíð“ sem hann samdi á sínum tíma til stuðnings
íslenskum iðnaði. Kortið var gefið út 1994 í til-
efni af 50 ára afmæli íslenska Lýðveldisins og
Landgræðslusjóðs í tengslum við hvatningará-
takið Yrkjum Ísland.
„Ég bjóst ekki við því að þessi texti yrði gjald-
gengur aftur því upp í kring um 2000 vor menn
orðnir svo „global“ þekkjandi en í núverandi
ástandi samfélagsins virðist hann aldrei hafa
átt betur við.“ Meiningin er að á sýningunni
geti fólk tekið sér eintök af kortinu og greitt eft-
ir getu í sérstakan söfnunarbauk sem verður á
vegum Fjölskylduhjálparinnar.
Kafar í reynslubankann
Væntanleg plata Jóhanns hefur enn ekki hlotið
nafn en þar nýtir hann sér alla þá reynslu sem
hann hefur öðlast á löngum ferli sínum. „Plat-
an er öll á íslensku og sem fyrr er viðfangsefnið
bara mannlífið.“ Jóhann nefnir sem dæmi lag-
ið Kveðju orð sem verður að finna á plötunni.
Það er saga af hjónum sem eru að skilja. Það
er kannski svolítið undir áhrifum frá Bítlunum
en lagið segir sögu Bob og Mary.“ Upphalfega
samdi Jóhann lagið á ensku fyrir rúmum tíu
árum síðan á Spáni en hefur núna íslenskað
textann.
„Þau hafa verið í sambandi í 35 ár en Mary
er að yfirgefa Bob þar sem hann situr að horfa
á fótboltaleik og drekka bjór.“ Liðin sem takast
á í textanum eru Liverpool og Glasgow Rang-
ers en í sömu andrá og Mary gegnur út um
dyrnar fellir Bob tár. „Það er látið liggja á milli
hluta hvort það sé útaf því að hún er að fara eða
vegna þess að Glasgow Rangers var að skora
gegn liðinu hans, Liverpool.“
Hafnað af Bylgjunni
Eitt lag af plötunni er þegar komið í spilun og
heitir það Taktu þér tíma. Lagið vakti töluverða
athygli í sumar þegar Fréttablaðið greindi frá því
að Hlustendaráð Bylgjunnar hafi hafnað því að
lagið kæmist í spilun. Jóhann var ekki sáttur við
þá ákvörðun og lét í sér heyra. Hann segir þró-
un í íslensku útvarpi sorglega og íslenskri tónlist
seint til framdráttar. „Það er mjög undarlegt að
þröngur hópur manna ákveði það hvað hlust-
endur fá að heyra og hvað ekki. Sérstaklega af
íslenskri dægurlagatónlist. Manni finnst nú að
hlustendur ættu að fá að skera úr um hvort að lag
fái spilun eða ekki. Bylgjan er orðin miðstýrðari
en gamla Ríkisútvarpið var á sínum tíma.“
Jóhann segir það dapurlega staðreynd að
megnið af þeirri íslensku tónlist sem framleidd
er fái litla spilun yfir höfuð. „Megnið af íslenskri
tónlist hefur aldrei hljómað í íslensku útvarpi. Í
staðinn er síspilun í gangi á öllum stöðvum þar
sem fá lög eru endurtekin aftur og aftur, langflest
erlend. Rás 2 stendur sig þó sínu best. Manni
finnst það eiginlega sjálfsagt að listamenn sem
eru að leggja fram vinnu sína og hæfileika til að
auðga íslenskt menningalíf og tónlistarflóru sé
sýnd sú lágmarks kurteisi að tónlist þeirra fái
einhverja kynningu. Undirtektir hlustenda sker
þá bara úr hvað lifir og hvað ekki.
Þakklátur fyrir allt.
Jóhann ákvað að halda upp á sextugsafmælið
sitt árið 2007 með því að setja á laggirnar vef-
síðuna www.johanng.is. Þar verður hægt að
kaupa hans helstu verk, nálgast upplýsingar
um hann og hafa samband. Jóhann er sífellt að
vinna að því að bæta vefsíðuna og hann er með
hugmyndir uppi um að opna sérstakt svæði þar
sem fólk getur fylgst me gerð hljómplötu hans,
einnig þeim lækningaleiðum sem hann hefur
verið að nýta sér í baráttunni við veikindi sín.
„Ef maður lifir þetta nú af þá er kannski fólk
þarna úti sem hefur áhuga á því að kynna sér
hvað annað er í boði. Það kemur víða fram í því
sem ég hef lesið um þessi mál að upplýsingum
sé vísvitandi haldið frá fólki vegna hagsmuna
lyfjafyrirtækja og annarra. Það er til dæmis ein
meðferð sem byggir á notkun matarsóda. Sú
leið er kannski „effektífari“ en notkun margra
þessara dýru lyfja. Það væru auðvitað hræði-
leg tíðindi fyrir lyfjarisana ef að í ljós kæmi að
matarsódi og Mables síróp geri meira gagn en
bestu lyfin þeirra. Annað er Essiac te sem sýndi
svo mikinn árangur í Kanada á sínum tíma að
það stóð til að lögleiða það sem skilvirka með-
ferð en komið var í veg fyrir það af aðilum sem
höfðu aðra hagsmuni að verja. Á linknum:
www.budwigflax.com/ er að finna eina árang-
ursríkustu meðferðina gegn krabbameini, sem
ég nota“.
Eins og kom fram í upphafi tekst Jóhann
óttalaus á við veikindi sín og virðist óhrædd-
ur við að fara eigin leiðir. „Það var einhvertím-
ann innbyggt í mig að ég yrði ekki mikið eldri
en fertugur svo ég hef þegar lifað lengur en ég
bjóst við. Ég er mjög þakklátur fyrir allt sem ég
hef upplifað og lít lífið björtum augum.“
FErill Jóa G.
n Jóhann G. Jóhannsson er fæddur 22. febrúar
1947 í Keflavík.
n Á ferlinum lék hann með eftirfarandi hljóm-
sveitum: Straumar (1965), Óðmen (1966-68),
Musica Prima (1968-69), Óðmenn II (1969-70)
Tatarar (1971), Náttura (1972) Póker (1978).
Helstu útgáfur tónlistar:
n 1970 Óðmenn II (tvöfalt album)
n 1974 Langspil (1. sólópl.)
n 1976 Mannlíf (2. sólópl.)
n 1979 Kysstu mig-Íslens kjötsúpa/Íslensk
kjötsúpa
n 1979 Heildarútgáfa JGJ
n 1988 Myndræn áhrif (3. sólópl.)
n 1991 Gullkorn JGJ – 37 lög og textar, nótna-
bók fyrir píanó, mfl. geislaplata með 19 lögum
leiknum á píanó
n 1993 Gullinn sax – instrumental/Halldór
Pálsson
n 1997 Asking for love/Ýmsir
n 1999 3 Pýramídar- raftónverk eftir JGJ gefið út
í tilefni aldamótanna 2000 - 2001
n 2003 Gullkorn Jóhanns G. Jóhannssonar – 18
lög og textar JGJ – ýmsir flytjendur
lög og textar til stuðnings
sérstökum málefnum:
n 1979 Burt með reykinn/Samstarfsnefnd um
reykingavarnir, útgáfa í tengslum við Reyklaus-
an dag 23. janúar 1979 – 2 lög og textar eftir JGJ
n 1985 Hjálpum þeim (texti JGJ við lag Axels
Einarssonar)
n 1994 Yrkjum Ísland (lag og texti JGJ)
Hvatningarátak Yrkjum Íslands til stuðnings
Landgræðslusjóði
n 2002 Hvatningarátak-HÆTTUM AÐ REYKJA!
samstarfsverkefni JGJ & UMFÍ. Á vegum
átaksins kom út CD Hættum að reykja með
lögunum Tóm tjara, Furðuverk og Svæla, svæla,
reykjarsvæla.
Önnur þekkt lög eftir Jóhann
n Dont Try To Fool Me
n Eina ósk
n Traustur vinur
n Hvers vegna varst´ekki kyrr?
n Fljúgum hærra
n Við eigum samleið
n Jóhann hefur einnig starfað sem mynd-
listamaður um áraráðir og rak einnig Gallerí
Lækjatorg, Listamiðstöðina og stofnaði svo
tónlistarbarinn Púlsinn.
„Ég er mjög þakklátur fyrir allt
sem ég hef upplifað og lít lífið björ-
tum augum.“
Vill ekki aðgerðir og lyfjameðferð
Jóhann telur líkur á bata meiri með heildræn-
um meðferðum. Mynd raKEl óSK SiGurðardóttir