Dagblaðið Vísir - DV - 05.09.2014, Blaðsíða 33

Helgarblað 5.–8. september 2014 Fólk Viðtal 33
og unglingur, man ekki eftir öðru.“
Kristján stundaði íþróttir af mikl-
um móð sem barn og æfði fótbolta,
handbolta og blak upp alla yngri
flokka Fram. „Fáir æfðu blak á mín-
um aldri og þar sem ég var tiltölu-
lega hávaxinn var ég meira að segja
valinn í landsliðið í blaki,“ rifjar
hann upp. „Þannig ég spilaði nokkra
landsleiki. Að auki spilaði ég með
meistaraflokki í handbolta. Ég iðk-
aði blak langt fram eftir aldri og hef
verið í öldungablaki líka. Því miður
hefur dregið úr blakiðkuninni á síð-
ari árum en annars eru aðal tóm-
stundirnar þessa dagana fjallgöngur
og ferðir um Ísland. Sumarfríin tek
ég yfirleitt á Íslandi og ver þeim í að
fara um fjöll og eyðisvæði.“
Fyrsta óbyggðagangan
„Heyrirðu í mér?“ spyr Kristján á
stöku stað í miðri frásögn af ótta
við að tala í sambandslausan síma.
Hann rifjar upp fyrstu óbyggða-
ferðina sem hann fór árið 1983 og
segir mjög eftirminnilega – ekki síst
í seinni tíð. „Við félagi minn gengum
þá upp allan Fljótsdalinn, meðfram
Jökulsá í Fljótsdal, yfir Eyjabakk-
ana og Eyjabakkajökul og enduðum
svo í Lónsöræfum. Ég man að fyrsti
tjaldstaðurinn var í Fljótsdal í falleg-
um hvammi. Tuttugu árum síðar var
byrjað að sprengja þar fyrir munna
stöðvarhúss Kárahnjúkavirkjunar, í
sama hvammi og ég tjaldaði í fyrstu
óbyggðagönguferðinni minni. Mér
fannst það dálítið táknrænt því ég
fjallaði nú mikið um þessar fram-
kvæmdir á Austurlandi á sínum
tíma. Ég á einmitt mynd af tjaldinu
þar sem því var tjaldað og þetta er
nánast sami staður og stöðvarhús
Fljótsdalsvirkjunar stendur í dag.“
Lét Dagblaðið borga flugtímana
Kristján Már ætlaði sér ekki að verða
fréttamaður – síst af öllu sjónvarps-
fréttamaður. „Mér finnst eiginlega
fáránlegt að ég skyldi hafa endað í
sjónvarpi því eitt af mínum leyndar-
málum er að ég stama. Ég gerði það
að minnsta kosti í æsku. Ég var alltaf
mjög óákveðinn í því hvað ég ætl-
aði að verða þegar ég yrði stór. Það
var svo margt sem mig langaði til
að gera.“ Hann átti sér þó draum
um að verða flugmaður og byrjaði
sextán ára í flugnámi. „Það var eig-
inlega ástæðan fyrir því að ég fór í
blaðamennsku. Ég ætlaði að safna
flugtímum. Þá átti ég orðið hlut í
flugvél, var kominn með einkaflug-
mannspróf og þurfti bara að safna
tímum. Ég vildi gjarnan að ein-
hver annar borgaði fyrir það en ég
sjálfur,“ segir Kristján en hann fékk
þá flugu í hausinn að láta fjölmiðil
borga fyrir flugtímana. Hann hafði
verið fenginn til þess að skrifa um
blak fyrir Dagblaðið og eftir tilvikum
hlaupið í skarðið og skrifað um einn
og einn íþróttaleik. „Það má segja að
ég hafi verið kominn með litlu tána
inn á Dagblaðið þegar ég bankaði
upp á hjá Jónasi Kristjánssyni rit-
stjóra. Ég sagðist vera með flugpróf,
hafa skrifað dálítið og spurði hvort
hann vildi ekki ráða mig. Hann beit
á agnið.“ Þetta var haustið 1980 og
hefur Kristján Már starfað við fjöl-
miðla allar götur síðan.
Flaug yfir Kröfluelda
„Þetta var algjört ævintýri,“ rifjar
Kristján upp. „Blaðamennskan átti
strax vel við mig og ég fann að yfir-
menn mínir treystu mér fyrir sífellt
stærri málum. Ég byrjaði náttúr-
lega bara í lesendabréfunum og tók
spurningu dagsins. Stundum þurfti
ég að skrifa lesendabréfin sjálfur
því það komu ekki alltaf nógu mörg
lesendabréf. Þar sá ég hvað fjölmiðl-
ar hafa mikil áhrif. Einhvern tíma
þegar það vantaði bréf þá skrifaði ég
sem íbúi í hverfinu mínu og kvartaði
undan opnu svæði sem var orðið
eitt moldarflag. Næsta dag vantaði
aftur lesendabréf og þá skrifaði ég
aftur sem annar íbúi í hverfinu sem
tók heilshugar undir það sem hinn
íbúinn sagði. Það þyrfti endilega
að laga þetta svæði. Daginn eftir
voru vinnuvélarnar komnar til þess
að laga þetta. Þá gerði ég mér fyrst
grein fyrir því að fjölmiðlar breyta
hlutum og hafa áhrif.“ Á þessum
tíma var vegakerfið á Íslandi mun
verra en það er í dag. Langan tíma
gat tekið að aka út á land og flug-
vél Kristjáns reyndist hagkvæm-
ur kostur þegar þurfti að skjótast
milli landshluta. „Þegar Kröflugos
hófst árið 1980 þá flaug ég með ljós-
myndara yfir eldgosið og myndaði
Kröfluelda. Merkilegt nokk þá voru
þeir ótrúlega líkir gosinu sem núna
er norðan Dyngjujökuls.“
Skreið yfir fjöll
Þetta var fyrsta eldgosið sem Kristján
fjallaði um sem blaðamaður en alls
ekki það síðasta. „Ég hef eiginlega
sinnt flestum eldgosum síðan þá og
þau hafa verið að jafnaði á þriggja
til fjögurra ára fresti,“ segir hann en
hefur þó ekki tölu á því hvað hann
hafi séð mörg eldgos. Kristján var
augljóslega mjög ósérhlífinn í starfi
og kom sér jafnvel í lífsháska á flug-
vélinni. „Ég man þegar ég var ung-
ur blaðamaður og enn að fljúga, þá
vildi maður stundum komast lands-
hluta á milli í sjónflugi. Þá var mað-
ur stundum að „skríða“ eins og það
er kallað. Engin GPS-tæki voru í vél-
unum sem sögðu manni hvar fjöllin
væru og þá var skriðið yfir heiðarn-
ar. Ég fór nokkrum sinnum í lágflug
með þjóðveginum eða rafmagnslín-
um yfir fjallaskörð þegar skýjahæð-
in var ekkert svakalega mikil. Þetta
var stundað í gamla daga og sumir
fóru flatt á því. Maður var kannski
ekki beint í lífsháska en maður var
ekki alltaf sáttur við sjálfan sig að
hafa gert þetta.“
Síðdegisblöðin sameinast
Kristján Már var á Dagblaðinu áður
en það sameinaðist Vísi. Hann seg-
ir dag sameiningarinnar hafa verið
undarlegan. „Það hafði verið grimm
samkeppni milli síðdegisblaðanna,
Dagblaðsins og Vísis. Við slógumst
hart við keppinauta okkar en það
vildi svo til að blöðin voru í sama
húsi í Síðumúlanum. Það var bara
veggur á milli. Svo bara einn góðan
veðurdag mættum við í vinnuna og
okkur tilkynnt að blöðin hefðu sam-
einast. Þá þurfti maður að fara að
vinna með fólkinu sem maður hafði
slegist við í blaðamennskunni. Svo
var bara komið með loftpressur og
gert gat á milli. Þetta var því tiltölu-
lega auðveld sameining,“ segir Krist-
ján. Við sameininguna í nóvember
1981 varð til DV og starfaði Kristján
Már við blaðið til ársins 1988 þegar
hann færði sig yfir á Stöð 2.
Spjallað við konung
Hann segir tímann á DV hafa verið
skemmtilegan og hann eigi margar
góðar minningar frá þeim tíma.
Hann rifjar upp eina slíka minn-
ingu. „Ég var ekki búinn að vera
blaðamaður lengi þegar mér bauðst
með litlum fyrirvara að fylgja Vig-
dísi Finnbogadóttur í hennar aðra
opinberu heimsókn til Noregs. Mér
var sagt að ég þyrfti að taka með mér
smóking en Vigdís kom því þannig
fyrir að íslensku blaðamennirn-
ir fengu að koma með í veislur. Ég
var þarna 21 árs gamall og allt í einu
kominn í veislu í Akershus-kastala
í Ósló. Þar var ég í hópi íslenskra
blaðamanna þegar Ólafur Nor-
egskonungur gengur að okkur og fer
að spjalla við okkur. Þetta þótti mér
skrítið sem ungum blaðamanni.
Maður var tiltölulega nýskriðinn úr
menntaskóla og allt í einu farinn að
eiga orðastað við Noregskonung. Í
sömu ferð hitti ég Thorbjørn Egner
en persónurnar úr ævintýrunum
hans eru hluti af æskuminningun-
um. Þarna kynntist ég í fyrsta skipti
ákveðnum glamúr sem stundum
fylgir blaðamennskunni og þetta
kryddaði tilveruna.“
Karlagrobb
„Fyrir nokkrum árum, af því Bítl-
arnir voru nú í miklu uppáhaldi í
æsku …,“ byrjaði Kristján Már en
í þann mund slitnaði sambandið.
Eftir stutta stund næ ég aftur sam-
bandi við fréttamanninn. „Nú erum
við komnir út á öræfi þannig að
ég veit ekki hvað við höldum mik-
ið lengur símasambandi,“ útskýrir
Kristján Már. „Um hvað vorum við
að tala?“ spyr hann og blaðamað-
ur minnir hann á umræðuefnið. „Já,
var ég farinn að grobba mig að því?
Það er voða gaman að eiga svona
karlagrobb þegar maður er orðinn
afi og getur farið að tala við barna-
börnin. Þá getur maður sagst hafa
talað við Bítil,“ segir hann kíminn
og minnist þess þegar hann ræddi
örstutt við Ringo Starr er hann var
staddur hér á landi. „Hann sagði
einhver örfá orð við mig en ég mun
lifa á því langt fram á elliárin og get
grobbað mig við barnabörnin.“
Afahlutverkið heillar
Kristján Már á fjögur börn ásamt
eiginkonu sinni, Þorgerði Sigurðar-
dóttur. Þá verður Kristján afi í næsta
mánuði en elsta dóttir þeirra Þor-
gerðar á von á barni. „Það er mik-
il tilhlökkun hjá okkur,“ segir hann
hálf montinn. „Nú sér maður fram á
að fara í þetta eftirsótta afahlutverk.
Það er mikil spenna og eftirvænting
að fá að takast á við það. Margir hafa
sagt að lífið verði fyrst skemmtilegt
þegar maður verður afi eða amma.
Þá færðu bara að njóta tímans með
barnabörnunum en upplifir ekki
erfiðleikana sem nýbakaðir for-
eldrar finna fyrir, andvökunæt-
„Ég er
umdeildur“
Fyrsti stóri fréttaviðburðurinn Kristján Már dælir bensíni á flugvélina sína, TF-TWO, á
Akureyri áður en haldið var á gosstöðvarnar í Kröflugosinu 1980.
MynD Úr einKASAFni
Á vettvangi Kristján tekur viðtal við Harald Sigurðsson eldfjallafræðing með hraunfoss í
baksýn. MynD Úr einKASAFni
Í vestinu Kristján segir fréttir frá Haítí eftir jarðskjálftann mikla árið 2010. MynD Úr einKASAFni
„Svo á
reyndar
alveg eftir að
reyna á það
hvort ég hafi
yfirhöfuð tíma
til að vera afi
Komið víða við Þó að Kristján Már
sé einna best þekktur fyrir fjöl-
miðlastörf sín hefur hann komið víða
við. Hann var til að mynda landsliðs-
maður í blaki á sínum yngri árum.
MynD Sigtryggur Ari