Lögmannablaðið - 01.12.2011, Blaðsíða 36
36 lögmaNNaBlaðið tBl 04/11
ViðtAl
að verða alvöru sérfræðingur á einhverju
sviði lögfræðinnar. einu sinni taldi ég
mig vera orðinn sérfræðing í verk-
takarétti. Hafði flutt stórt mál um uppgjör
á stóru verki. Lagðist í mikla rann-
sóknarvinnu, las fræðirit og fræðigreinar,
kynnti mér dóma og var bara ansi
ánægður með mig. Ég sá fyrir mér bjarta
framtíð á þessu réttarsviði. eina vanda-
málið var að ekkert mál á þessu sviði
rataði til mín næstu tíu árin. Sérfræðin
mikla féll því í gleymskunnar dá.
Þórunn: Ég ákvað líka að sérhæfa
mig. Ég var að vinna fyrir fullt af
sjúkrahúsum úti á landi. Svo fóru þau
öll undir ríkið og þar með fékk sá praxís
hægt andlát.
Hrunið og réttarkerfið
Nú eru margir með réttarstöðu grunaðra
í kjölfar hrunsins, í rannsókn sem tekur
langan tíma. Kerfi sem var sett til að
tryggja þeim rétt er farið að snúast upp
í andhverfu sína þannig að menn, sem
erum með réttarstöðu grunaðra, eru
nánast eins og með dóm á sér í þrjú til
fjögur ár eða þangað til ákvörðun hefur
verið tekin um hvort þeir verða ákærðir
eða ekki. Hvað finnst ykkur um þetta?
Jón Steinar: Það er sjálfsagt að þeir
sem brjóta af sér með refsiverðum hætti
séu dregnir til ábyrgðar. Það er liður í
okkar siðmenntaða samfélagi að það
sé gert. en um leið er það þýðingarmikið
að maðurinn hafi fengið að njóta allra
réttinda sem hann á að njóta á meðan
málsmeðferð stendur. Það er eins og
sumir haldi það að sé hægt að beita
manninn hörðu í leiðinni sé það til bóta.
almenningur á Íslandi heimtar blóð.
menn verða hins vegar að skilja að njóti
sakaðir menn ekki alls þess réttar sem
þeim ber er það þjóðfélaginu til
minnkunar.
Ragnar: Það er vonlaust fyrir
verjendur þessara manna að vinna sjálfir
að því að koma upplýsingum til
almennings og því verðum við að hafa
sterkt lögmannafélag. Þetta hefur LmFÍ
ekki verið nógu nærri duglegt að gera.
Gestur: Sú hugsun að bregðast við
sérstöku áfalli í samfélaginu með því
að gera breytingar á réttarkerfinu felur
í mínum huga í sér mikla hættu. aldrei
er mikilvægara að standa fast á grund-
vallarreglunum en þegar á móti blæs.
að setja upp sérstakt saksóknara embætti
til þess að leita að glæpa mönnum,
breyta yfirheyrsluaðferðum og vinnu-
brögðum, ég hef áhyggjur af því. Krafan
um svokallaðan árangur skapar hættu-
lega pressu á þá sem eru í forsvari fyrir
þetta embætti.
Þórunn: rannsóknaraðgerðir sér-
staks saksóknara eru nánast í beinni
útsendingu, það er allt strax komið inn
á netmiðlana og fjölmiðlar eru komnir
með refsivald.
Ragnar: Óhjákvæmilegt er að leita
sannleikans um orsakir bankahrunsins.
er hægt að komast að sannleikanum
með einhverju öðru móti en opinberri
rannsókn? Hvert barn getur séð hvað
var að gerast hérna árin 2006-2007. Verði
á hlutabréfum bankanna var haldið uppi
og þeir menn sem að því stóðu eru
þegar búnir að bera sig saman hafi þeir
ætlað að gera það á annað borð.
Sönnunargögnin eru í skriflegum
gögnum.
Jón Steinar: Umfjöllun fjölmiða um
dómsmál hefur gjörbreyst. Ég man þegar
það var einn útvarpsþáttur á viku þar
sem hæstaréttarritari sagði frá einu
dómsmáli hvert sinn. núna eru fjölmiðlar
uppfullir af frásögnum af dómsmálum
dag eftir dag og starfandi lögmenn
mættu oft vera duglegri við að leiðrétta
það sem kemur fram. Ég skrifaði til
dæmis oft af slíku tilefni stutta
greinarstúfa í blöðin þegar ég var í
lögmennsku og almenningur les slíkar
greinar.
Gestur: Ég er sammála þessu. Það
er ljóður á okkar ráði hversu tregir
f.v. ingimar ingason, ása Ólafsdóttir, Þórunn guðmundsdóttir, gestur jónsson og Hákon
árnason.