Peningamál - 01.06.2005, Blaðsíða 32
ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PEN INGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L
2
0
0
5
•
2
32
Meðfylgjandi tafla sýnir efnahagsspár sérfræðinga á fjármálamark-
aði sem fram komu í könnun Seðlabankans í byrjun maí. Líkt og
undanfarið voru þátttakendur í könnuninni greiningardeildir Íslands-
banka hf., Kaupþings banka hf. og Landsbanka Íslands hf. og Ráð-
gjöf og efnahagsspár ehf.
Eftir að hafa greint töluvert á um líklega framvindu í febrúar sl.
eru sérfræðingarnir nú meira sammála um efnahagsþróun næstu
missera. Almennt virðist gæta meiri bjartsýni en áður: Verðbólguspár
hafa lækkað og hagvaxtarspár hækkað.
Sérfræðingar á fjármálamarkaði telja að verðbólgan árið 2005
verði að meðaltali 3,8% og nánast hin sama á milli ársmeðaltala áranna
2004 og 2005 sem er rétt undir þolmörkum verðbólgumarkmiðs Seðla-
bankans. Spá Seðlabankans um verðbólgu þetta ár er nokkru lægri en
sérfræðinganna en rétt er að minna á að í henni er reiknað með óbreytt-
um stýrivöxtum og gengisvísitölu á spátímabilinu. Bankinn spáir 3%
verðbólgu yfir árið 2005 og 3,6% milli ársmeðaltala áranna 2004 og
2005. Svarendur hafa mjög ólíkar skoðanir á verðbólguhorfum á næsta
ári sem sjá má í meðfylgjandi töflu. Að meðaltali álíta þeir að verðbólga
yfir árið hækki nokkuð, í 5,3%, en verði 4,9% á milli ársmeðaltala 2005
og 2006. Til samanburðar gerir Seðlabankinn ráð fyrir 3,6% verðbólgu
yfir næsta ár en 3,2% á milli ársmeðaltala áranna 2005 og 2006.
Hagvaxtarspá svarenda hefur farið hækkandi frá því í nóv-
ember og munur hæstu og lægstu gilda er minni en áður. Að meðtali
búast þeir við 6,2% hagvexti í ár og 5,3% á næsta ári. Seðlabankinn
spáir heldur meiri vexti: 6,6% árið 2005 og 6,2% árið 2006.
Sérfræðingar á fjármálamarkaði telja að gengisvísitalan verði 122
stig eftir tólf mánuði sem er töluvert lægra gengi en verið hefur und-
anfarnar vikur en gengisvísitalan hefur risið nokkuð síðustu vikur
eftir að hafa farið niður í rúm 106 stig seinni hluta mars sl. Þeir gera
svo ráð fyrir frekari veikingu gengisins síðar og telja að gengis-
vísitalan standi í tæpum 130 stigum eftir tvö ár. Þetta er mjög svipuð
gengisspá og í febrúar.
Stýrivextir Seðlabanka Íslands voru hækkaðir 29. mars sl. í 9%.
Sérfræðingarnir reikna með frekari vaxtahækkunum næstu mánuði
og spá tæplega 10% stýrivöxtum að ári og litlum breytingum næsta
ár á eftir.
Verð hlutabréfa hefur hækkað mikið það sem af er árinu en
svarendur gera ráð fyrir að hægi á þeirri þróun. Skoðanir eru þó
mjög skiptar og einn aðili spáir verðlækkun hlutabréfa eftir eitt ár og
frekari lækkun eftir tvö ár.
Eins og undanfarið spá allir því að fasteignir hækki áfram í verði
hvort sem horft er eitt eða tvö ár fram á við – en minna en undanfarið
enda hefur húsnæðisverð hækkað mjög ört á skömmum tíma.
Rammagrein 4
Könnun á mati
sérfræðinga á
fjármálamarkaði á
horfum í efnahagsmálum
2005 2006
Meðaltal Lægsta gildi Hæsta gildi Meðaltal Lægsta gildi Hæsta gildi
Verðbólga (yfir árið) 3,8 3,0 4,5 5,3 4,0 7,0
Verðbólga (milli ársmeðaltala) 3,7 3,5 4,0 4,9 3,9 6,4
Hagvöxtur 6,2 6,0 6,5 5,3 5,0 5,5
Eitt ár fram í tímann Tvö ár fram í tímann
Gengisvísitala erlendra gjaldmiðla 122,5 115,0 133,0 129,5 127,0 133,0
Stýrivextir Seðlabankans 9,8 9,3 10,0 8,6 7,3 10,0
Langtímanafnvextir2 7,6 7,5 7,6 7,2 7,0 7,4
Langtímaraunvextir3 3,6 3,2 4,0 3,5 3,3 3,7
Breyting úrvalsvísitölu aðallista 6,8 -15,0 15,0 15,2 -19,3 35,0
Breyting fasteignaverðs 10,9 7,5 15,0 14,6 7,5 20,8
1. Taflan sýnir breytingu milli tímabila í % nema að því er varðar gengi og vexti. Sýnd eru þau gildi sem spáð er fyrir vexti (%) og gengisvísitölu erlendra gjaldmiðla (stig).
Þátttakendur í könnuninni eru greiningardeildir Íslandsbanka hf., Kaupþings banka hf., Landsbanka Íslands hf. og Ráðgjöf og efnahagsspár ehf. 2. Ávöxtunarkrafa í tilboðum
viðskiptavaka í ríkisbréf (RIKB 13 0517). 3. Ávöxtunarkrafa í tilboðum viðskiptavaka í íbúðabréf (HFF 15 0644).
Heimild: Seðlabanki Íslands.
Yfirlit yfir spár sérfræðinga á fjármálamarkaði1