Peningamál - 01.06.2005, Blaðsíða 33

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PEN INGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
5
•
2
33
Verðbólguspá Seðlabankans
Eins og áður hefur komið fram birtir Seðlabankinn einungis uppfærða
þjóðhags- og verðbólguspá að þessu sinni. Heildstæð spá verður næst
birt í september.
Stýrivextir Seðlabankans hafa hækkað um ¼ úr prósentu frá því
að síðasta verðbólguspá bankans var gerð í mars og voru þeir 9% á
spádegi nú. Á sama tíma hefur gengi krónunnar lækkað um 6%. Í
spánni er miðað við óbreytta stýrivexti og gengisvísitölu erlendra
gjaldmiðla nálægt 116 stigum út spátímabilið.
Verðbólguhorfur hafa heldur versnað
Frá því að Seðlabankinn birti síðast verðbólguspá í mars sl. hafa verð-
bólguhorfur til næstu tveggja ára heldur versnað. Gengi krónunnar
sem miðað er við í spánni er 6% lægra en í marsspánni og horfur eru
á meiri vexti eftirspurnar. Aðrar forsendur, t.d. um miðlun gengis-
breytinga út í verðlag, hafa lítið breyst.
Verðbólguhorfur til næsta árs eru nokkuð áþekkar og í síðustu
spá. Spáð er heldur minni verðbólgu á næsta ársfjórðungi, sem skýrist
af breyttri aðferð Hagstofunnar við mat á vaxtakostnaði húsnæðis-
lána í vísitölu neysluverðs sem greint er frá í rammagrein 3. Eftir ár er
spáð að verðbólgan verði 2,7%, sem er svipað og í síðustu spá, hvort
sem miðað er við sama ársfjórðung eða sömu lengd spátímabils.
Þegar líður á spátímabilið er spáð heldur meiri verðbólgu en gert
var í mars. Það á sérstaklega við um annan ársfjórðung næsta árs
þegar ofangreind kerfisbreyting hættir að hafa áhrif á mælingu verð-
bólgunnar. Þá er spáð tæplega 1 prósentu meiri verðbólgu en í mars-
spánni. Eftir tvö ár er munurinn hins vegar minni. Þá er gert ráð fyrir
að verðbólga verði 3,7%, samanborið við rúmlega 3% verðbólgu í
síðustu spá.
Sem fyrr segir byggist spáin á óbreyttum stýrivöxtum og gengi
krónunnar frá spádegi. Spá með breytilegum vöxtum og gengi er ekki
birt að þessu sinni, en gefur svipaða sýn á verðbólguhorfur til næstu
tveggja ára og sambærileg spá sem birt var í mars. Gengi krónunnar
fellur tiltölulega hratt á næstu misserum samkvæmt slíkri spá og verð-
bólguhorfur til tveggja ára því lakari en í meginspánni, þrátt fyrir
heldur hærri stýrivexti framan af spátímabilinu. Munurinn á spám
með föstum vöxtum annars vegar og breytilegum vöxtum hins vegar
er þó minni nú en í mars, enda er hluti af gengislækkuninni í fráviks-
spánni í mars fólginn í meginspánni nú. Munurinn á gengisferlum
spánna er því minni en í mars.
Áhættumat verðbólguspárinnar nánast óbreytt frá síðustu spá
Óvissa ríkir um verðbólguhorfur nú sem endranær. Meginspá bank-
ans lýsir þeirri framvindu sem talin er líklegust miðað við að stýrivextir
og gengi krónunnar haldist óbreytt út spátímabilið, en mikilvægt er að
horfa til allrar líkindadreifingar spárinnar við ákvarðanir í peningamál-
um.
Helstu óvissuþættir verðbólguspárinnar hafa lítið breyst frá því
að Seðlabankinn birti síðast verðbólguspá í mars sl., nema hvað líkur
á skarpri gengislækkun hafa eitthvað minnkað, enda er gengi
krónunnar veikara en í síðustu spá. Óvissa spárinnar er því áfram talin
Mynd VIII-7
Síðasta verðbólguspá Seðlabankans
(í Peningamálum 2005/1)
Spátímabil: 1. ársfj. 2005 - 1. ársfj. 2007
1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1
2003 2004 2005 2006 2007
0
1
2
3
4
5
6
7
%
Ný verðbólguspá Seðlabankans
Spátímabil: 2. ársfj. 2005 - 2. ársfj. 2007
1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2
2003 2004 2005 2006 2007
0
1
2
3
4
5
6
7
%
50% óvissubil
75% óvissubil
90% óvissubil
Efri þolmörk
Neðri þolmörk
Verðbólgumarkmið
Vísitala neysluverðs
Myndirnar sýna óvissubil verðbólguspárinnar. 90% líkur eru taldar á því
að verðbólga verði innan alls skyggða svæðisins, 75% líkur á að verð-
bólga verði innan tveggja dekkstu svæðanna og 50% líkur á að
verðbólga verði innan dekksta svæðisins. Óvissan verður því meiri sem
spáð er lengra fram í tímann og endurspeglast það í víðara óvissubili.
Óvissan í spánum er talin heldur minni en endurspeglast í sögulegum
spáskekkjum sem eru nokkuð litaðar af þróuninni á árunum 2001-
2002.