Bændablaðið - 08.05.2014, Blaðsíða 4

4 Bændablaðið | Fimmtudagur 8. maí 2014
Fréttir
Aðal fundur Sambands
garðyrkjubænda var haldinn
29. apríl á Hótel Selfossi.
Fundurinn var sögulegur þar
sem á undanförnum árum hefur
átt sér stað mikil vinna við
endurskipulagningu félagskerfis
garðyrkjubænda. Meðal annars er
kosið beinni kosningu til stjórnar
og var það gert í fyrsta sinn á
þessum fundi. Einnig hefur verið
lögð mikil vinna í stefnumótun til
framtíðar til þess að tryggja að
framtíðarsýn garðyrkjunnar til
að takast á við breytt umhverfi í
landbúnaði.
Bjarni Jónsson, framkvæmdastjóri
Sambands garðyrkjubænda (SG),
segir að stefnumótunin sé liður
í að takast á við þá breytingu
sem boðuð er af ráðherra með
frumvarpi um afnám skylduaðildar
að Bændasamtökum Íslands (BÍ) og
þar með að afnema þær tekjur sem
SG hefur í gegnum búnaðargjaldið.
„SG hefur verið að skoða landslagið
inn á við með könnun meðal
félagsmanna um viðhorf þeirra til
SG og hagsmunagæslunnar sem
rekin er. Það er ljóst að við afnám
skylduaðildar munu einhverjir
félagsmenn ekki verða áfram í SG
og það sama á við í BÍ og öðrum
búgreinafélögum. Við þurfum að
svara ýmsum spurningum. Með
könnuninni meðal félagsmanna var
verið að fá fram hvaða brotalamir
eru á starfseminni til þess að geta
brugðist við og þar af leiðandi
fækkað þeim sem ekki vilja vera í SG
eftir breytinguna. Það er mikilvægt
fyrir SG að hjálpa félagsmönnum
að svara því hvers vegna þeir eigi
að vera í félaginu.
Að auki er það afar mikilvægt að
staldra við þegar búið er að breyta
félagskerfinu og horfa til framtíðar.
Hvað vill garðyrkjan? Hvert á að
stefna? Það gerir starfið markvissara
að hafa stefnu í þessum málum.“
Gjaldtöku mótmælt
Tvær tillögur til ályktunar voru síðan
kynntar og afgreiddar með samhljóða
stuðningi undir liðnum önnur mál. Í
annarri ályktuninni er nýjum álögum
á grænmetisræktun mótmælt, en
fyrirhugað er að leggja gjald á greinina
vegna skimunar á varnarefnum í
grænmeti. Helstu rökin gegn kostnaði
er að skimunin sé neytendamál og
því ætti ríkið að standa undir þeim
kostnaði hér eftir sem og hingað til.
Hin ályktunin var vegna afgreiðslu
stjórnar Framleiðnisjóðs á stuðningi
við stofnútsæðisræktun kartaflna.
Stjórn sjóðsins virðist hunsa þá
einföldu staðreynd að sjóðurinn tók
við því hlutverki að standa undir þeim
kostnaði sem þetta mikilvæga verkefni
er – að viðhalda heilbrigðum stofnum
af íslenskum kartöfluafbrigðum.
Stjórn Sambands garðyrkjubænda
hafði skipað sérstaka kjörnefnd
fyrir aðalfundinn til þess að gera
tillögu til stjórnarsetu. Fyrst var
kosið til formanns og gaf Sveinn
Sæland kost á sér til endurkjörs.
Ekkert annað framboð kom fram
og var hann því kjörinn samhljóða
með lófaklappi. Kjörnefndin
lagði fram tillögu um eftirfarandi
einstaklinga til setu í stjórn: Þorleifur
Jóhannesson, grænmetisframleiðandi
á Flúðum, Gunnar Þorgeirsson,
blóma- og kryddjurtaframleiðandi
á Ártanga, Vernharður Gunnarsson,
garðplöntuframleiðandi í Storð, og
Óskar Kristinsson, kartöflubóndi
í Þykkvabæ. Þar sem engir aðrar
tilnefningar komu fram var kosið
um ofangreinda aðila og voru þeir
samþykktir samhljóða.
Óskar Kristinsson, kartöflubóndi
í Þykkvabæ kemur því nýr inn í
stjórn í stað Bergvins Jóhannssonar
kartöflubónda í Eyjafirði.
Kjörnefnd lagði einnig fram
tillögu um varamenn í stjórn
og kosningu hlutu þær Sigrún
Pálsdóttir, grænmetisframleiðandi á
Flúðum, og Helga Ragna Pálsdóttir,
garðplöntuframleiðandi í Kjarri.
/smh
Aðalfundur Sambands garðyrkjubænda haldinn á Selfossi:
Mótmæla gjaldtöku vegna
skimunar á varnarefnum
Aðalfundur Búnaðarsambands
Vestfjarða var haldinn í Heydal
25. apríl síðastliðinn. Á fundinn
komu gestir, þeir Eiríkur
Blöndal, framkvæmdastjóri
Bændasamtaka Íslands, og
Guðmundur Sigurðsson,
framkvæmdastjóri Búnaðar-
samtaka Vesturlands.
Kynnti Guðmundur m.a. mjög
áhugavert verkefni sem BV er farið
af stað með, það er Starfsumhverfi
bænda, öryggismál og heilsuvernd,
en Guðmundur Hallgrímsson er
verkefnisstjóri.
Ýmis málefni voru rædd á
fundinum s.s. málefni LBHÍ,
en fundurinn lýsti m.a. yfir
stuðningi við Hollvinasamtök
Landbúnaðarháskóla Íslands og
íbúa Borgarbyggðar sem berjast fyrir
málefnum Landbúnaðarháskólans.
Rætt um verndun ræktarlands, bann
við innflutningi á fersku kjöti svo og
innflutningi á erfðaefni í nautgripi,
viðhald og niðurrif varnargirðinga
og samræmingu gjaldskrár
vegna refa- og minkaveiða innan
Fjórðungssambands Vestfjarða.
Ákveðið var að halda bændadag
á komandi sumri, í tengslum við
bæjarhátíð á svæðinu, líkt og gert
hefur verið sl. tvö ár, og hefur mælst
vel fyrir, þar verða einnig veitt
Hvatningarverðlaun BSV. Auglýsing
um viðburðinn er væntanleg síðar.
Aðalfundur Búnaðarsambands Vestfjarða:
Lýsti yfir stuðningi við
Hollvinasamtök LbhÍ
BÍ sendir rafræna reikninga
Bændasamtökin munu framvegis
einungis senda út reikninga fyrir
seldar vörur og þjónustu í rafrænu
formi. Um er að ræða reikninga
fyrir forrit BÍ, auglýsingar í
Bændablaðinu, hestavegabréf,
ýmsar áskriftir og fleira.
Rafrænir reikningar verða
aðgengilegir viðskiptavinum undir
rafrænum skjölum í heimabönkum.
Þeir sem óska eftir að fá senda
reikninga útprentaða með gamla
laginu þurfa að hafa samband við
Bændasamtökin með tölvupósti á
netfangið jl@bondi.is.
Frá aðalfundi BSV í Heydal.
Mynd / Jóhanna María Sigmundsdóttir
Eftir nokkurra ára uppgang í
tómataframleiðslu á landinu kom
bakslag á síðasta ári og minnkaði
framleiðslan úr 1.716 tonnum árið
2012 niður i 1.559 tonn. Á sama
tíma jókst innflutningurinn um
75 prósent.
Bjarni Jónsson, framkvæmdastjóri
Sambands garðyrkjubænda,
segir ástæður samdráttarins vera
margþættar, en tvær orsakir séu
afgerandi. „Önnur er sú að veðurfar
hafði áhrif á ræktun þeirra sem ekki
eru með raflýsingu til framleiðslu allt
árið. Þeirra uppskera hefst yfirleitt í
maí mánuði en vegna rigningar og
dumbungs varð uppskeran minni
yfir sumarmánuðina þar sem í slíkri
ræktun skiptir verulegu máli hvers
mikil inngeislun er frá sólinni.
Hin ástæðan er enn alvarlegri;
að vegna aukins kostnaðar við
framleiðslu hefðbundinna tómata líta
framleiðendur frekar til annar gerða
tómata svo sem kirsuberjatómata til
þess að bæta rekstur sinn.“
Bjarni segir það óheillaþróun að
framleiðendur snúi sér frá framleiðslu
á hefðbundnum tómötum, en jafnframt
ánægjulegt að þeir einbeiti sér líka
að öðrum tómötum. „Æskilegast
væri auðvitað að þetta fari saman.
Ef íslenskir framleiðendur hefðu
framleitt það sem var innflutt á síðasta
ári, eða um 780 tonn, þá hefði verið
hægt að spara þjóðarbúinu um 156
milljónir króna í dýrmætan gjaldeyri.
Ég veit ekki hvort einhver hafi hætt
framleiðslu, en það er frekar þannig
að þeir nýta hús sín í aðra framleiðslu
samhliða ræktun á hefðbundnum
tómötum.“
Hægt að framleiða töluvert meira
af grænmeti og berjum
„Ég tel að hægt sé að framleiða
töluvert meira af grænmeti og
berjum hér á landi en gert er,“ segir
Bjarni. „Garðyrkjubændur hafa í
langan tíma lagt fram rök fyrir því
að greinin fengi hagkvæmari kjör
á dreifingu orkunnar sem er stóra
vandamálið. Þar er RARIK við að etja
sem einokunarfyrirtæki í dreifingu en
til að breyting eigi sér stað þá þarf
pólitískt hugrekki en ekki síst sýn á
að framtíðin verði önnur. Sú sýn á, að
okkar mati, að vera að auka innlenda
framleiðslu grænmetis og auka
neysluna með dugmiklu átaki til að
auka hana frá því sem nú er. Ég minni
á að öll rök hníga að því að neyslan
sé aukin og eru heilsufræðilegu rökin
einna sterkust. Í stjórnarsáttmála
ríkisstjórnarinnar er meðal annars
ákvæði um slíkt. Ef okkur tekst að auka
neysluna upp í viðmið um æskilega
neyslu mun verða verulegur sparnaður
í heilbrigðiskerfinu. Vandamálið er
að sú breyting kemur ekki fram á
næsta ári eða því þar næsta heldur
tekur það 10-20 ár að koma fram, en
þá gerist það í stórum skrefum. Þetta
er svona svipað og þegar átakið hófst
gegn reykingum Sú barátta hefur tekið
áratugi og hefur árangurinn loks farið
að koma í ljós í bættri heilsu. Það er
von mín að núverandi stjórnvöld
beri gæfu til þess að sýna djörfung
og ganga í málið með dug og þor.
Slíkt átak þarf ekki að kosta miklar
fúlgur en það mun margborga sig
þegar fram í sækir.“
Bjarni telur að spara hefði mátt
þjóðarbúinu 1,5 til 2 milljarða króna
ef þær grænmetis- og berjategundir
sem hægt er að rækta hér hefðu verið
ræktaðar af íslenskum bændum en
ekki fluttar inn. /smh
Tómataframleiðsla dróst saman í fyrra
– veðurfar og hátt orkuverð helstu orsakirnar
Aðalfundur Búnaðarfélags Auðkúluhrepps:
Ályktað um atvinnumál
Aðalfundur Búnaðarfélags
Auðkúluhrepps, haldinn í Mjólkár-
virkjun á sumardaginn fyrsta 23.
apríl 2014, samþykkti eftirfarandi
ályktanir um atvinnumál.
Landbúnaður – það þarf að opna
landið fyrir fólkinu
Ríkisjarðir á Vestfjörðum, sem ekki
eru nýttar í dag, verði auglýstar
lausar til ábúðar eða notkunar í ýmsu
atvinnuskyni. Stjórnvöld beiti sér
einnig ákveðið fyrir því að jarðir í
einkaeign, sem ekki eru í notkun,
verði nýttar á ýmsan markvissan
hátt. Kemur þar margt til greina sé
rétt að staðið. Það hefur til dæmis
verið sannað, að hægt er með
ótrúlegum árangri að rækta bleikju
og regnbogasilung í hinum ísköldu
vestfirsku ám og vötnum. Meira að
segja í bæjarlæknum. Hér gæti orðið
um vistvæna vestfirska stóriðju að
ræða ef menn vilja. Tækifærin blasa
við öllum sem vilja sjá. Það þarf að
opna landið fyrir fólkinu.
Sjávarútvegur
– fiskvinnslufólkið á sinn rétt
Fundurinn krefst þess að
sjávarútvegsráðherra skili til
baka hluta af frumburðarrétti
Vestfirðinga. Það gengur ekki upp að
útgerðarmenn, að þeim ólöstuðum,
ráði því hvar byggð skuli haldast á
Íslandi. Fiskvinnslufólkið á sinn rétt.
Hann hefur verið af því tekinn. Ef
ekkert er fast í hendi með útveg frá
vissum stöðum, leggst byggð þar af.
Þar duga ekki neinar gustuka- eða
miskunnarúthlutanir. Þetta vita allir.
Ef menn vilja breyta þessu verðum
við að afhenda þessum stöðum
aðgang að óveiddum fiski í sjónum
til frambúðar. Svo einfalt er það.
Kapp er best með forsjá
Fundurinn fagnar þeirri uppbyggingu
sem nú á sér stað í sjókvíaeldi í
vestfirskum fjörðum. Jafnframt varar
fundurinn við því að menn fari of
geyst í þeim efnum. Litið verði vel
til allra átta áður en það er of seint.
Kapp er best með forsjá.
Óargadýrin
Aðalfundur Búnaðarfélags
Auðkúluhrepps, haldinn að
Mjólkárvirkjun 23. apríl 2014,
mótmælir þeim samningi sem
Ísafjarðarbær hefur gert við Félag refa
og minkaveiðimanna í Ísafjarðarbæ,
nú síðast árið 2013, þar sem allt
fjármagn sem Ísafjarðarbær leggur
til í veiðar á ref og mink, skal greitt
til Félags refa- og minkaveiðimanna
í Ísafjarðarbæ. Aðalfundurinn gerir
þá kröfu til Ísafjarðarbæjar að allir
þeir sem veiða ref og mink innan
bæjarmarkanna, fái greidd sömu
skotlaun, hvort sem þeir eru í
fyrrnefndu félagi eða ekki. /HS
Frá Hrafnseyri við Arnarfjörð á þeim tíma er einstaklingur rak þar myndarlegt
sauðfjárbú. Mynd / Valdís Veturliðadóttir
Frá aðalfundinum á dögunum.