Bændablaðið - 08.05.2014, Blaðsíða 8

8 Bændablaðið | Fimmtudagur 8. maí 2014
Fréttir
Í Bændablaðinu 9. febrúar sl. var
vakin athygli á aukinni þörf fyrir
lífræna mjólkurframleiðslu hér á
landi. Búnaðarþing 2014 ályktaði
um lífræna framleiðslu og hvatti
bændur til að huga að þessum
vaxtarbroddi í samræmi við óskir
neytenda og nýlega hafa komið
upp hugmyndir um innflutning
slíkrar mjólkur frá Danmörku.
Neytendadrifin þróun
Á seinni árum hefur eftirspurn eftir
lífrænt vottuðum mjólkurafurðum
aukist verulega hér á landi en um
alllangt árabil hefur hún blasað við
í nágrannalöndum okkar. Síðan farið
var að hvetja íslenska bændur til að
huga að þessum vaxtarbroddi, í
leiðbeiningum frá Bændasamtökum
Íslands um 20 ára skeið, hefur oft
verið sagt frá slíkum búskaparháttum
hér í blaðinu. Sjálfur hef ég sem
ráðunautur BÍ um þessi efni heimsótt
kúabú í Bretlandi, Danmörku,
Noregi, Sviss og Þýskalandi en í
öllum þessum löndum
og víðar hefur lífræna
mjólkurframleiðslan
blómstrað í samræmi
við kröfur markaðarins.
Hér á landi hefur
þróunin verið mun
hægari, en nú, þegar
við blasir að mjólkina
vantar, a.m.k. 100.000
lítra, til að svara
brýnustu eftirspurn sem
fer stöðugt vaxandi, er
eðlilegt að spurt sé:
Eftir hverju er verið að
bíða?
Aukin fjölbreytni mjólkurvara
Þeir fáu mjólkurframleiðendur
hérlendis, sem hafa tekið upp
lífræna búskaparhætti, og hafa
jafnvel áratuga reynslu af lífrænum
kúabúskap, hafa sýnt og sannað að um
valkost er að ræða, a.m.k. á sumum
jörðum og við ákveðnar aðstæður.
Slíkt verður að meta á hverju
býli fyrir sig en auk verðmætrar
reynsluþekkingar bændanna sjálfra
eru tiltækar leiðbeiningar, bæði hjá
BÍ og RML byggðar á faglegum
grunni. Þá hefur einkum verið
horft til nágrannalandanna. Íslensku
mjólkurkýrnar henta prýðilega,
heilsufar kúnna er að jafnaði gott
en ljóst er að erfiðasti þröskuldurinn
sem þarf að yfirstíga við aðlögun er
öflun nægilega mikils vetrarfóðurs
þegar hætt er að nota tilbúinn áburð.
Reikna má með að aðlögunin taki
a.m.k. tvö ár en vottun lífrænna
búskaparhátta hér á landi annast
Vottunarstofan Tún ehf. Auk þess
að vera félagar í BÍ eiga lífrænir
bændur sameiginlegan vettvang í
félaginu Vor-verndun og ræktun sem
hefur starfað með vaxandi krafti
síðan 1993. Þótt hægt hafi gengið að
auka framleiðsluna, hefur fjölbreytni
lífrænna afurða, t.d. mjólkurvara,
aukist verulega á seinni árum.
Lífræn mjólkurframleiðsla á
Hvanneyri?
Á liðnu sumri hélt NJF, félag
norrænna búvísindamanna,
glæsilegt málþing um framþróun
lífræns landbúnaðar, nánar tiltekið
að Bredsten á Jótlandi í Danmörku
dagana 21.-23. ágúst. Í tengslum
við málþingið var m.a. farið í
heimsókn á lífrænt kúabú sem er
mér mjög minnisstæð og sýndi hve
unnt er að ná mikilli sjálfbærni
með vel skipulagðri sumarbeit
og vetrarfóðrun með háu hlutfalli
gróffóðurs úr lífrænni ræktun.
Aðstæður eru að sumu leyti
óhagstæðari hér, kaldara og erfiðara
að rækta belgjurtir á borð við smára,
en samt sem áður tel ég engan vafa
leika á því að íslenskir kúabændur
eigi að kynna sér
möguleikana og svara
kalli markaðarins.
Hér gæti m.a.
Landbúnaðarháskóli
Íslands sýnt gott
fordæmi á búi sínu á
Hvanneyri. Þar er rekið
myndarlegt kúabú við
ágætar aðstæður í
húsakosti á jörð sem
þekkt er fyrir mikil
landgæði, ekki síst til
nautgriparæktar. Auk
mikils landrýmis, vel
gróins úthaga, góðs
ræktunarlands og
stórra túna eru þar mjög notadrjúgar
flæðiengjar sem vitað er að geta
auðveldað öflun nægilegs vottaðs
vetrarfóðurs fyrir væna kúahjörð.
Því skora ég á Landbúnaðarháskóla
Íslands að hefja lífræna aðlögun á
Hvanneyrarjörðinni og þar með á
kúabúinu, strax í vor, um leið og
ég óska skólanum gleðilegs sumars.
Tilvísanir:
1. Búnaðarþing 2014, mál nr. 21
um lífrænar landbúnaðarvörur.
2. Magnús Óskarsson og Ólafur
R. Dýrmundsson, grein um
nýtingu engja til heyskapar,
m.a. á Hvanneyri, í Frey, 4. tbl.
1997, bls. 252-254.
Ólafur R. Dýrmundsson Ph.D.
Ráðunautur Bændasamtaka
Íslands í lífrænum búskap
(ord@bondi.is, 563-0300
og 563-0317, www.bondi.is)
Vantar lífrænt vottaða mjólk
– Áskorun til Landbúnaðarháskóla Íslands
Flúðir:
Hugmyndir um níu
holu frisbígolfvöll
Sunnlenski sveitadagurinn fór
fram á Selfossi laugardaginn 3.
maí en hápunktur dagsins var
uppboð á kvígukálfinum Hvíta
Gauta frá Læk í Flóahreppi.
Nafngift kálfsins er til heiðurs
eiginmanni Guðbjargar Jónsdóttur
á Læk, Gauta Gunnarssyni
bónda, sem lést fyrir stuttu úr
krabbameini aðeins 43 ára. Það var
Jóna Sveinbjörnsdóttir, 87 ára frá
Uppsölum í Hrunagerðishreppnum
hinum forna, sem nú býr á
Selfossi, sem bauð hæst í kálfinn,
eða 500.000 krónur. Ágóðinn
rennur til nýrrar göngudeildar á
Heilbrigðisstofnun Suðurlands
á Selfossi, sem opnuð verður í
byrjun næsta vetrar. Hvíti Gauti
er nú kominn í Húsdýragarðinn í
Reykjavík þar sem framtíðarheimili
hans verður. /MHH
„Já, það er rétt, við erum að
skoða það að láta setja upp níu
holu frisbígolfvöll á Flúðum.
Hugmyndin er að hafa hann á
svæðinu fyrir neðan Félagsheimilið
og í hluta af Bæjargarðinum á
Flúðum. Ef vel tekst til gæti þetta
orðið góð afþreying fyrir unga sem
aldna sem og íbúa og ferðamenn.
Önnur hugmynd sem verið
er að huga að er uppbygging
skólalóðarinnar og búið er að
samþykkja að láta hanna hana. Þar
er eitt verkefni sem trúlega er hægt
að klára auðveldlega sem er að útbúa
svæði fyrir „mini skatepark“ við
hlið sparkvallar og er það komið í
vinnslu. Ef vel tekst til getur þetta
orðið bragabót fyrir brettakrakka og í
leiðinni aukið á gæði afþreyingar hér
á Flúðum,“ segir Jón Valgeirsson,
sveitarstjóri Hrunamannahrepps
þegar hann var spurður hvort það
stæði til að setja upp frísbígolfvöll
á Flúðum. /MHH
Jóna Sveinbjörnsdóttir heilsaði upp á Hvíta Gauta eftir uppboðið og var stolt
af því að geta stutt nýju göngudeildina með hálfrar milljónar króna framlagi.
Í Bretlandi, Danmörku, Noregi, Sviss, Þýskalandi og víðar hefur lífræna mjólkurframleiðslan blómstrað í samræmi
við kröfur markaðarins. Myndir / ÓRD
Nú, þegar við blasir að mjólkina vantar, a.m.k. 100.000 lítra, til að svara
brýnustu eftirspurn sem fer stöðugt vaxand, er eðlilegt að spurt sé: Eftir
hverju er verið að bíða?
„Því skora ég á Landbúnaðar-
háskóla Íslands að hefja lífræna
aðlögun á Hvanneyrarjörðinni og
þar með á kúabúinu, strax í vor,
um leið og ég óska skólanum
gleðilegs sumars."
www.VBL.is
REYKJAVÍK Sími: 414-0000 /// AKUREYRI Sími: 464-8600 /// www.VBL.is
REYKJAVÍK
Krókháls 5F
110 Reykjavík
Sími: 414-0000
AKUREYRI
Baldursnes 2
603 Akureyri
Sími: 464-8600
SAUÐBURÐARVÖRUR – GOTT ÚRVAL
Hér er lítið sýnihorn
BURÐARSLÍM OG JOÐ PELAR OG
LAMBATÚTTUR
SPRAUTUR
HANSKAR
Sjá nánar í vefverslun okkar á VBL.is undir sauðfjárvörur
GJAFAFÖTUR
LEGSTOÐ
ROLLUHALDARI
BURÐARTÖNG
RÚNINGS- OG KLAUFKLIPPUR
MERKILITIR
500.000 króna kálfurinn Hvíti Gauti:
Mættur í Húsdýragarðinn