Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.09.2000, Blaðsíða 209

Skírnir - 01.09.2000, Blaðsíða 209
SKÍRNIR AÐ SJÁ KVIKMYND 445 Öllum tilraunum til að bæta úr þessu mótsagnakennda ástandi ber því að fagna og er Heimur kvikmyndanna sannarlega ein þeirra. Þetta er mik- il bók vöxtum, um eitt þúsund blaðsíður í stóru broti (tvö og hálft kíló- gramm), með 90 greinum eftir 73 höfunda og er henni skipt í fjóra hluta: „Kvikmyndir þjóðlanda“ (20 greinar); „Kvikmyndir og samfélag" (17); „Kvikmyndagreinar" (34); og „Island og kvikmyndir" (22). Bókin er brotin þannig um að ytri spássía, um tveir fimmtu hlutar hverrar síðu, er nýtt undir myndir (sjaldan færri en tvær í opnu, oft þrjár eða fjórar, stundum fleiri) og skýringartexta. Eykur þetta gildi bókarinnar, gerir hana læsilegri og eigulegri. Það er ekki árennilegt verkefni að skrifa um svo viðamikla bók - raunar ekki vandalaust að fjalla um hana sem eina bók - og álitamál hvernig hægt er að leggja mat á hversu vel hefur til tekist, ekki síst með það háleita markmið ritstjórans að mynda „með henni hefð í íslenskum kvikmyndafræðum" (xii). Sú mælistika virðist þó í senn viðeigandi og sanngjörn - og í samræmi við markmið aðstandenda bókarinnar - að spyrja hversu vel hún sé fallin til þess að bæta læsi á kvikmyndir og hversu vel hafi til tekist að hefja umræðu um kvikmyndir upp úr dægurþrasi og órökstuddum smekks- og hleypidómum yfir í nákvæma, skipulega, vel ígrundaða og rökstudda umræðu. Spurningin sem einkum verður höfð að leiðarijósi hér er því sú hversu vel höfundar í Heimi kvikmyndanna greini eða „lesi“ kvikmyndir. Tekst þeim að opna okkur nýja sýn til einstakra kvikmynda, kvikmyndagreina og inn í heim kvikmyndanna? Eitt sem hafa má til marks um að slíkt hafi tekist er að áhorfandinn sjái nú ýmislegt sem fór framhjá honum þegar hann sá kvikmyndina í fyrsta sinn eða hann sjái jafnvel heila grein kvikmynda, t.d. vestra eða hasarmyndir, í nýju ljósi. Slíkur lestur getur birt óvæntar tengingar milli myndskota eða -skeiða sem eru mikilvægar fyrir skilning á kvikmynd- inni, hann getur beint athyglinni að því hvernig hreyfing myndavélarinn- ar áréttar ákveðinn boðskap eða innihald. Og slík greining getur líka sýnt hvernig kvikmynd á í samræðu við aðrar skyldar kvikmyndir eða við verk úr öðrum listgreinum. Þannig getur góð túlkun grafið upp ný Iög merk- ingar sem áhorfandinn hefur verið grunlaus um, en hún getur líka vísað langt út fyrir sjálfa kvikmyndina og sýnt hvernig stuðlað er að viðhaldi eða endurmati á ákveðnum fordómum eða kreddum í samfélaginu. Órækasti vitnisburðurinn um að lestur á kvikmynd hafi heppnast er að mann langi til að sjá viðkomandi kvikmynd eða sjá hana aftur. Af vel heppnuðum erlendum dæmum um slíkan „lestur“ á kvikmynd eða kvik- myndagrein má t.d. nefna skrif Robins Wood um Vertigo (1958), Psycho (1960) og ýmsar aðrar myndir Hitchcocks;3 Georges M. Wilson um Lett- 3 Robin Wood, Hitchcock's Films Revisited, Columbia University Press: New York 1989.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213
Blaðsíða 214
Blaðsíða 215
Blaðsíða 216
Blaðsíða 217
Blaðsíða 218
Blaðsíða 219
Blaðsíða 220
Blaðsíða 221
Blaðsíða 222
Blaðsíða 223
Blaðsíða 224
Blaðsíða 225
Blaðsíða 226
Blaðsíða 227
Blaðsíða 228
Blaðsíða 229
Blaðsíða 230
Blaðsíða 231
Blaðsíða 232
Blaðsíða 233
Blaðsíða 234
Blaðsíða 235
Blaðsíða 236
Blaðsíða 237
Blaðsíða 238
Blaðsíða 239
Blaðsíða 240
Blaðsíða 241
Blaðsíða 242
Blaðsíða 243
Blaðsíða 244
Blaðsíða 245
Blaðsíða 246
Blaðsíða 247
Blaðsíða 248
Blaðsíða 249
Blaðsíða 250
Blaðsíða 251
Blaðsíða 252
Blaðsíða 253
Blaðsíða 254
Blaðsíða 255
Blaðsíða 256
Blaðsíða 257
Blaðsíða 258
Blaðsíða 259
Blaðsíða 260

x

Skírnir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.