Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1991, Qupperneq 27

MÚLAÞING
25
að skýra frásögn Hrafnkels sögu af því að Hallfreður hafi leitað sér
leiðar fyrir ofan fell þau er standa í Fljótsdalshéraði segir hann: Þar
eru ei önnur fjöll en Fljótsdalsheiðin, þau er Hallfreður gat lagt leið
fyrir ofan. Fljótsdalsheiði er milli Fljótsdals og Jökuldals, og er ekki
rétt orðað að Hallfreður hafi farið ofan við hana, ef hann hefur farið
eptir henni, nema söguritarinn kalli svo, þegar Hallfreður fór á bak við
austurbrún heiðarinnar. (SG 1886, 454).
Þar eru ei önnur fjöll en Fljótsdalsheiðin, sagði Sigurður Gunnars-
son og mér er ekki kunnugt um að fræðimenn hafi rengt þessa staðhæf-
ingu hans. í rannsóknum sínum hafa þeir því leitað að fjöllum sem
Hallfreður hefði getað farið fyrir ofan. Og úr því að slík fjöll voru ekki
til í Héraðinu, þá lá næst fyrir að leita þeirra á Fljótsdalsheiðinni eins
og Jón Jóhannesson gerði áður en hann gaf Hrafnkels sögu út í ritröð
íslenzkra fornrita. Eins og áður gat staðnæmdist Jón við Eyvindarfjöll
og lagði Hallfreðargötu í framhaldi af því upp frá Kleif. Macrae-Gib-
son fetaði í sömu spor er hann kannaði söguslóðir Hrafnkels sögu árið
1973 og taldi að Hallfreðargötu væri ekki annarsstaðar að leita.
Þar eru ei önnur fjöll, sagði Sigurður Gunnarsson, en höfundur
Hrafnkels sögu talar ekki um fjöll heldur fell. Þessu veitti ég athygli
fyrir alllöngu og setti fram í útvarpserindi haustið 1974. Þá varð mér
jafnframt ljóst að Sigurði Gunnarssyni hafði yfirsést ótrúlega um
nálægt landslag. Enda þótt hann sæi engin fjöll á Fljótsdalsheiði, þá
átti hann af hlaðinu á Hallormsstað að geta séö fell í Fljótsdalshéraði.
Á Fljótsdalshéraði er heil sveit sem heitir Fell og þangað sést af hlað-
inu á Hallormsstað. Þar standa einstök fell í Héraðinu, Ekkjufell,
Birnufell, Hafrafell, Staffell, Kálfafell, þar er fell við fell.
Landslagi í Fellum lýsir Helgi Gíslason þannig: Lítum yfir sveitina
af Ekkjufellinu. Við sjáum ekkert samfellt sléttlendi, en því betur háa,
klettótta ása og djúp sund á milli þeirra. Landið er hér allt mjög
sprungið. Gleggstar eru gapandi sprungurnar í klettabeltið innan við
Ekkjufell. Þar köllum við klaufir. Stöðuvötn mörg, smá og stór, leyn-
ast milli fella og ása, svo sem Urriðavatn, Langavatn, Reyðarvatn,
Ekkjuvatn, Bolavatn, Skrukkuvatn o.fl. (HG 1974, 372).
Áður en vegur var lagður um Fellin hefur þar því verið yfirferðarillt,
grýtt mjög og blautt, ekki síst meðan landið var enn viði vaxið. HalF
freðargata, frá Hallfreðarstöðum inn með Miðheiðarhálsi til Aðalbóls,
liggur samkvæmt heimildum einmitt fyrir ofan þessi Fell, inn Fella-
heiðina og Fljótsdalsheiðina vestan þeirra. Lýsing Hrafnkels sögu' á
Hallfreðargötu á þessum slóðum kemur ágætlega heim við staðhætti og