Jökull - 01.12.1959, Blaðsíða 30

4. mynd. Séð norður og austur yfir sigspilduna. Sigveggurinn að norðan. — A view towards NE.
The black elevation is the northern rim of the subsided area. — Photo J. Askelsson.
1935a, 1935b), og það er einnig eindregið álit
Sigurðar Þórarinssonar (Þórarinsson, 1958), að
jarðhita gæti látlaust undir niðri á Grímsvatna-
svæðinu. Jarðhiti þessi bræðir jökulinn milli
gosanna í Grímsvötnum, og þaðan kemur að
minnsta kosti sumt af vatninu í Skeiðará, þegar
hún hleypur. Nákvæmlega verður ekki sagt hve
mikið vatn hefur tæmzt úr Grlmsvötnum við
Skeiðarárhlaup það, sem hér um ræðir, en þó
má fá um það nokkurt hugboð. Við gerum ráð
fyrir, að sigið samsvari vatnsmagninu. Yfirborð
hinnar signu spildu, sem við athuguðum, var
þvi sem næst sporöskjulagað, þar sem annar ás
sporbaugsins er tveir km hinn fjórir km. Flatar-
mál spildunnar verður þá 6.28 km2.
Eins og að framan getur mældist okkur, að
sigið næmi 105 metrum. Yfirborð sigspildunnar
var rétt og hallalaust. Af því má ætla að dýpi
þess vatns, sem fram hefur flætt, hafi verið mikið
til jafnt alls staðar. Hnjótar þeir eða ójöfnur á
vatnsbotninum, sem áður er getið að brotið
hafi ísinn, þegar hann seig á þær, draga eitthvað
úr dýpinu. Sé reiknað með hundrað rnetra
djúpu vatni, hefur vatnsmagnið, sem flotið hef-
ur frarn úr þessu sigi numið 0.63 km3.
Pálmi Hannesson getur þess (Hannesson, loc.
cit.), að norður frá austurencla Svíahnúka hafi
þeir séð úr flugvélinni signa spildu, um 700 m
i þvermál. Pálmi nefnir ekki, hve miklu þetta
sig nemi, hann segir aðeins að spilda þessi hafi
sigið „allmikið“. Af orðalaginu má ráða, að
Pálmi telur þetta sig vart eins mikið og aðal-
sigið vestar í Grímsvatnadal, sem hann hefur
rétt áður lýst og áætlað um 100 m. Ef gert er
samt sem áður ráð fyrir, að þarna hafi sigið
ámóta og á aðalsigsvæðinu, eða um 100 m, ætti
vatnsmagnið, sem samsvarar þessu sigi að nema
um 0,04 km3, og samkvæmt því ætti vatns-
magnið, sem flæddi fram úr Grímsvatnakvosinni
við umrætt Skeiðarárhlaup, að hafa numið alls
0.67 km3.
Þess var getið hér að framan, að vatnsmagnið
í Skeiðarárhlaupinu hefði numið allt að 3 km3.
En af þeim tölum, sem tilgreindar eru hér að
ofan, verður ljóst, að það vatnsmagn getur ekki
allt verið komið úr Grímsvatnadal. Eftir þeim
útreikningi, sem hér er tilfærður, ætti vart meira
en þriðjungur hlaupvatnsins að vera þaðan
kominn. Sú spurning hlýtur því að vakna, hvað-
an það vatn, sem á vantar, er komið.
Þegar leitað er svars við þeirri spurningu er
eðlilegt, að hin óvenju mikla úrkoma, sem var
á jöklinum meðan hlaupið stóð yfir, komi í huga
manns. — En bein áhrif úrkomunnar hljóta
28