Jón á Bægisá - 01.12.2005, Blaðsíða 76

H. C. Andersen
Holgeir danski
Til er í Danaveldi gamall kastali sem heitir Krónborg og liggur útvið Eyrar-
sund þarsem stóru skipin sigla dag hvern í hundraðatali, bæði ensk, rússnesk
og prússnesk; og þau heilsa gamla kastalanum með fallbyssuskotum: „búm!“
og höllin svarar um hæl með fallbyssum: „búm!“ því þannig bjóða fallbyssur
„góðan daginn!“ og segja „kærar þakkir!“. - Að vetrinum sigla engin skip; þá
er sundið ísi lagt allt uppað strönd Svíþjóðar, en það er eiginlega einsog heill
þjóðvegur sem veifar danska fánanum og sænska fánanum, og danskir og
sænskir þegnar bjóða hver öðrum „góðan daginn“ og segja „kærar þakkir“, en
ekki með fallbyssum, nei, með vinsamlegu handabandi, og annar sækir
hveitibrauð og kringlur til hins, afþví framandi fæða bragðast best. En það
dýrlegasta við þetta alltsaman er samt gamla Krónborg, og það er undir henni
sem Holgeir danski situr í djúpum, myrkum kjallara þangað sem enginn
kemur. Hann er klæddur járni og stáli og hvílir höfuðið á kröftugum örmum
sínum. Sítt skeggið lafir frammá marmaraborðið þarsem það hefúr vaxið fast.
Hann sefúr og lætur sig dreyma, en í draumunum sér hann allt sem á sér stað
hér ofanjarðar í Danmörku. Á hverjum aðfangadegi kemur engill Guðs og
kunngerir honum að allt sem hann hefúr dreymt sé rétt og hann geti vel
sofnað aftur, því Danmörk sé ekki ennþá í neinni verulegri hættu; en steðji
hún að, þá muni gamli Holgeir danski rísa á fætur svo borðið klofni þegar
hann togi til sín skeggið; síðan gangi hann fram og láti höggin dynja svo
heyrist um víða veröld.
Allt þetta varðandi Holgeir danska var efnið í því sem gamall afi var að
segja sonarsyni sínum, og litli snáðinn vissi að það sem afi sagði var satt.
Og meðan öldungurinn sat og sagði frá, telgdi hann stóra tréskurðar-
mynd; hún átti að tákna Holgeir danska og festast á skipstrjónu; því afinn
gamli var myndskeri, en það er maður sem sker út myndir fyrir fram-
stafna skipanna í samræmi við það sem hvert skip er nefnt; og hér hafði
hann skorið út Holgeir danska, sem stóð svo spengilegur og stoltur með
sitt síða skegg og hélt á breiðu höggsverðinu í annarri hendi, en studdi
hinni á danska skjaldarmerkið.
74
áJSf/yÁsá — Tímarit pýðenda nr. 9 / 2005