Jón á Bægisá - 01.12.2005, Blaðsíða 12

Jóhanna Þráinsdóttir
konu. Ritið þýddi hann úr dönsku. Svo sérkennilega vill til að danski þýð-
andinn sem þýddi það úr frummálinu, frönsku, átti svipaða sögu að baki.
Honum hafði verið vísað frá guðfræðinámi þar eð hann var í tvígang stað-
inn að óvígðri sambúð og það sitt með hvorri konunni. Hann lauk því
aldrei prófi en fannst við hæfi, úr því svo fór sem fór, að titla sig studiosus
emeritus.
Það er því ekki fjarri lagi að ætla að fall þeirra félaga fýrir freistingum
holdsins hafi átt sinn þátt í því að leiða þá út í þýðingar. Hvað Jóni við-
víkur megum við vera þakklát fýrir, slíkur jöfur sem hann varð á því sviði.
Sjálfur hefði hann þó varla tekið undir það ef marka má vísu sem líklega
má rekja til þessara erfiðu tíma í ævi hans
Lukkutjón þá að fer ört
ekki er hægt að flýja.
Betur hefði Guð minn gjört
að gelda mig en vígja.
Þeir félagar Jónas Hallgrímsson, Konráð Gíslason og Brynjólfur Pétursson
unnu saman að þýðingu á Hugleiðingum Mynsters Sjálandsbiskups, sem
nutu á sínum tíma geysilegra vinsælda hér á landi. Hvergi er að finna neina
heimild um álit þeirra sjálfra á þeirri iðju. Hins vegar segir sagan að þeir
hafi verið svo yfirþyrmdir þegar þeir höfðu mótað hinu meitluðu setningu:
Önd mín er þreytt, hvar má hún finna hvíld? — að þeir hafi skellt sér á krá
og fengið sér rækilega neðan í því.
Haft er eftir presti einum sem var þeim samtíða í Kaupmannahöfn að
ekki skildi hann hvernig það rit hefði getað fæðst í annarri eins svínastíu.
Þar átti hann við íbúð sem þeir Jónas, Konráð og Brynjólfur deildu úti á
Kristjánshöfn.
Heimildir benda til að greiðslan fýrir verkið hafi vegið þungt er þeir
félagar tóku það að sér, en þeir voru þá sem oftar staurblankir. Hvort það
var svo sukkið á þýðendunum sem olli því að vissara þótti að láta þeirra
hvergi getið í fýrstu tveimur útgáfum af Hugleiðingunum, 1839 og 1853, er
ekki vitað. Eða kannski þótti bara ekki taka því, nokkuð sem enn vill
brenna við.
Og svona til mótvægis við viljandi eða óviljandi ótrúmennsku Jóns
Ólafssonar við höfund skal hér kallaður til þýðandi sem hættir við þýðingu
af einskærri trúmennsku við höfund. I ódagsettu bréfi til Benedikts Grön-
dals sendir Steingrímur Thorsteinsson honum sýnishorn af þýðingu á
broti úr Gleðileiknum guðdómlega eftir Dante. Því fýlgja eftirfarandi
ummæli: „Ég fór að reyna mig á yfirskriftinni yfir Helvíti, en tókst
10
á .ddœý/rijá — Tímarit pýðenda nr. 9 / 2005