Þjóðmál - 01.06.2009, Qupperneq 6

4 Þjóðmál SUmAR 2009
eftir vexti . Það er einmitt það sem við Íslend-
ingar þurf um að gera . Eins og fyrr segir hafa
rík is útgjöld í helstu málaflokkum aukist um
40% að raungildi frá 2003 . Það verða því
engar grundvallarbreytingar á þjónustu rík-
isins við niðurskurð í einni svipan um 20% .
Eða var þjónustu rík is ins stórlega áfátt árið
2003? Auð vitað ekki .
En þetta krefst hugrekkis, skýrrar fram-
tíð arsýnar og skilnings á því sem máli
skiptir í nútíma þjóðfélagi . Og það eru
eiginleikar sem núverandi ríkisstjórn býr
ekki yfir . Hún situr föst í viðjum gamaldags
hafta- og ríkishugsunar . Því lengur sem
hún er við völd því dýpra sökkvum við
í fen kreppu og örvæntingar . Það er því
sannarlega aðkallandi að snúa við blaðinu
og endurvekja Davíðs-andann!
Það nær engri átt að kenna ríkis stjórn ar-forystu Sjálfstæðisflokksins á árunum
1991–2009 um bankahrunið og afleiðingar
þess . á þessum árum urðu stórkostlegar fram-
farir á flestum sviðum þjóðlífsins og kaup-
máttur alls almennings jókst um yfir 30% .
bankahrunið á sér al þjóð legar rætur, íslensku
bankarnir störfuðu sam kvæmt EES-reglum
og sá vitfirringslegi hruna dans sem íslensku
bankamennirnir stigu var alþjóðlegur . Hrun
lehman brothers og efnahagsöngþveitið í
banda ríkj un um er varla Sjálfstæðisflokknum
að kenna eða fjármálakreppan í bretlandi og
efna hags þrengingarnar á Spáni? Auðvitað sváfu
íslensk stjórnvöld á verðinum og pen inga mála-
stefnan gerði að ýmsu leyti illt verra . Stjórn-
völd í öðrum löndum sváfu líka á verð in um
og gerðu mistök í hagstjórn . En megin söku-
dólg ur inn í öllum löndum eru auð vi tað hinir
viti firrtu bankamenn sem brutu allar hefðir
og góða siði í banka starf semi í brjá læðislegum
stríðsdansi kringum gullkálfinn .
Hér á landi eru afleiðingar hrunadansins
meiri vegna hins hraða vaxtar bankanna eftir
einkavæðingu þeirra . Dreifð eignaraðild við
einkavæðingu bankanna ein og sér hefði
litlu breytt við þær aðstæður sem ríktu á
al þjóðlegum fjármálamarkaði . Að minnsta
kosti er ljóst að gamlir bankar jafnt sem nýir,
reyndir bankamenn jafnt sem óreynd ir og
bankar með mismunandi eign ar hald urðu
hrunadansinum að bráð í öðr um lönd um .
Hins vegar hefði væntanlega breytt miklu
ef erlendur banki hefði fengist inn í landið
við einkavæðinguna, ef skilið hefði verið
með skýrum hætti milli viðskiptabanka- og
fjár fest i nga banka starfsemi og ef haldgóðar
reglur hefðu verið settar um kross eigna-
tengsl . Þá hefði það áreiðanlega haft mikið
að segja ef fjölmiðlalögin hefðu verið sam-
þykkt og komið hefði verið í veg fyrir
eignar hald hinna stórskuldugu manna á
öllum frjáls um fjölmiðlum í landinu .
Því miður er það svo að skuldakóngarn-ir hafa haft afdrifarík áhrif á hag
allra landsmanna um langa framtíð . (Það
hefur tíðkast að vísa til þessara manna sem
auðmanna en réttast er að kalla þá skulda­
kónga . Þegar upp er staðið eiga þeir ekki neitt,
það var allt veðsett upp í rjáfur hvar sem þeir
báru niður .) Ekki aðeins hafa fjölmargir tapað
sparnaði sínum og fjöl skyldna sinna heldur
glímir allur al menningur við afleiðingarnar
af vit firr ings legri skuldasöfnum og fjáraustri
skulda kónganna . Húsnæðislánin sem al-
menn ing ur er að sligast undan, stórhækkað
verð lag, lækkun kaupmáttar, gjald eyr is höft
og gengi sem gerir flesta lands menn að föng-
um í landinu – allt skrifast þetta á reikn ing
skuldakónganna . já, skulda kóng anna sem
forseti landsins keppt ist við að hampa og
verðlauna, skulda kóng anna sem fjöl miðl arnir
settu á stall, skulda kóng anna sem Hæsti réttur
veitti aflausn í baugs mál inu .
Það er því til vitnis um ótrúlega for herð-
ingu að einn hirðmaður skuldakónganna
skuli nú stíga fram og skella allri skuld á Dav-
íð Oddsson . Og það er ævarandi vitnis burð ur
um hvað þjóðin er orðin rugluð í ríminu að
bók hirðmannsins skuli renna út eins og heit -