Þjóðmál - 01.06.2009, Blaðsíða 31
Þjóðmál SUmAR 2009 29
Sú stefna er í rauninni einföld . Enginn í
ríkisgeiranum á að hafa hærri laun en for-
sætisráðherra . Þetta getur litið vel út á
pappírnum en verður flóknara, þegar að
framkvæmdinni kemur eins og kom í ljós,
þegar fjármálaráðherra var spurður, hvort
hið sama ætti ekki við um forseta Íslands og
ráðherrann byrjaði að hiksta .
nú er það að vísu svo í mörgum nálæg-
um löndum, að laun kjörinna fulltrúa eru
tiltölulega lág miðað við önnur laun . Það
á við víðast á Vesturlöndum . launakjörin,
sem tíðkuðust í bönkunum hér höfðu mikil
áhrif út í einkafyrirtækin, sem sum hver
töldu sér ekki annað fært en að fylgja bönk-
unum að einhverju leyti til að halda fólki .
Þessi sömu einkafyrirtæki munu áreiðan-
lega nota stefnumörkun ríkisstjórnarinnar
til þess að lækka launakostnað sinn í skjóli
þess, að viðkomandi starfsmenn eigi ekki
annarra kosta völ . Þetta mun þegar fram
í sækir valda mikilli óánægju hjá þeirri
kynslóð, sem nú er á bezta aldri og hefur
aflað sér mikillar menntunar í dýrum
háskólum í öðrum löndum í þeirri trú, að
slíkt mundi auka tekjuöflunarmöguleika
hennar, þegar heim væri komið . Þegar fram
í sækir á þessi stefnumörkun eftir að valda
ríkisstjórninni vaxandi vandræðum . Hins
vegar eru þessar hug myndir um launajöfnun
ekki sérís lenzkt fyrirbæri . Í flestum ríkjum
Vestur landa standa slíkar umræður nú yfir
vegna þess, að almenningi hefur alls staðar
ofboðið að sjá í hvers konar himinhæðir
launa kjör í fjármálaheiminum og einkageir-
an um voru komin .
Eftir því, sem fleiri fyrirtæki komast í
ríkiseigu mun þrýstingurinn á ríkisstjórn ina
að koma þeim í einkaeigu á ný aukast . Þetta
á bæði við um bankana og önnur fyrirtæki .
Þá skiptir máli að læra af reynslunni . Að
þessu sinni verður Alþingi að setja viðunandi
lagaramma utan um viðskiptalífið þannig
að leikur undanfar inna ára verði ekki
endurtekin . Reynslan hefur sýnt svo ekki
verður um deilt, að markaðurinn stjórnar sér
ekki sjálfur og það dugar ekkert, að fyrirtækin
setji sér sjálf leikreglur . Frá núverandi
stjórnar flokkum hefur ekki heyrzt eitt orð
um þetta stóra mál, þótt lauslega sé að því
vikið í stjórnarsáttmálanum . Samfylkingin
hef ur sýnt því ótrúlegt fálæti á undanförnum
ár um, að þörf væri á slíkum lagaramma . En
um ræður um slíkt regluverk eru fyrir löngu
komn ar af stað úti í heimi . Og athyglis vert
að sjá, að nigel lawson, fyrrver andi fjár-
mála ráðherra Íhaldsflokksins í bret landi
leggur nú til að starfsemi viðskipta banka og
fjár festingarbanka verði aðskilin á ný eins
og gert var eftir kreppuna miklu á fjórða
ára tugnum . Það er óskiljanlegt, að hvorki
stjórn málaflokkar né fjölmiðlar hér á Ís landi
hafi tekið þessi grundvallaratriði í endur reisn
sam félagsins til umræðu .
Þær vinstri stjórnir lýðveldistímans, sem máli skipta féllu um og upp úr miðju
kjörtímabili vegna innbyrðis sundur lyndis .
Í sáttmála hinnar nýju vinstri stjórnar er
frækornum sundurlyndis sáð hér og þar .
ESb-málið á eftir að valda stjórn ar flokkun-
um stórfelldum vanda . Skoðana munur um
stórvirkjanir og stóriðju sömuleiðis . Vinstri
grænir eiga eftir að hugsa sig um varðandi
fyrning ar leiðina af ótta við afstöðu fólks í
sjávar þorpunum . Útgerðarmenn átta sig
á þessu . Í viðtali við Morgunblaðið 24 . maí
sl . segir Guðmundur Smári Guðmundsson,
framkvæmda stjóri Guðmundar Runólfssonar
hf . í Grund arfirði:
Ríkisstjórnin er klofin í þessu máli . Vinstri
grænir skilja landsbyggðina og þegar allt kemur
til alls er þetta slagur landsbyggðarinnar og
höf uð borg ar svæð isins . Ég bind vonir við að
Vinstri grænir sjái að sér og stöðvi þessi áform .
niðurskurður ríkisútgjalda á eftir að valda
deilum innan þingflokkanna og á milli þeirra .
Atvinnuleysið og staðan á vinnu mark aðnum
verður stjórnarflokkunum erfið . líkurnar á