Þjóðmál - 01.06.2009, Blaðsíða 11
Þjóðmál SUmAR 2009 9
þjóðarinnar, áður en til aðildar kæmi . Í
tillögu ríkisstjórnarinnar er gert ráð fyrir,
að niðurstaða aðildarviðræðna verði borin
undir þjóðina og áskilur ríkisstjórnin sér
rétt til að verða með niðurstöðunni eða á
móti, en ætlunin er að „fagleg“ nefnd leiði
málið til lykta í viðræðum við ESb .
Sjálfstæðismenn væntu þess almennt eftir
landsfund sinn, að flokksmenn myndu fylkja
sér um stefnuna, sem þar var samþykkt . á
fundinum gerðist ekkert, sem benti til annars
en menn með ólíkar skoðanir á ESb-aðild
væru sáttir við niðurstöðu hans . Því miður
hélst þessi sátt ekki fram að kosningum,
þar sem óþolinmóðir aðildarsinnar grófu
undan samþykkt landsfundarins og þar
með stefnu flokksins með auglýsingaherferð
og undirskriftasöfnun síðustu daga fyrir
kosningar undir kjörorðinu sammala .is,
það er sammála um að sækja um aðild að
ESb . Í texta skjalsins sagði:
Við erum sammála um að hagsmunum ís-
l ensku þjóðarinnar verði best borgið innan
ESb og með upptöku evru . Þess vegna
viljum við að þegar verði sótt um aðild að
ESb og gengið frá aðildarsamningi þar sem
heildar hags munir þjóðarinnar eru hafðir að
leiðarljósi .
um þetta erum við sammála þrátt fyrir
að vera hópur fólks með margar og ólíkar
skoðanir um flest annað . Við erum sammála
hvert á eigin forsendum og höfum fyrir því
okkar eigin ástæður og rök .
Við erum sammála um að aðildarsamning á að
bera undir þjóðina til samþykktar eða synjunar
í þjóðaratkvæðagreiðslu . Þá munum við, eins og
aðrir Íslendingar, gera endanlega upp hug okkar
um hvort við erum enn sömu skoðunar og fyrr
og greiða atkvæði í samræmi við það .
Við erum sammála um að ríkisstjórnin
sem tekur við völdum að loknum kosn ing-
um 25 . apríl eigi að hafa það eitt af sínum
forgangsverkefnum að skilgreina samn ings-
markmið og sækja um aðild að ESb .
Eins og af þessum orðum sést ganga þau
gegn niðurstöðu landsfundar Sjálfstæðis-
flokks ins . Er raunar undarlegt, þegar litið
er til þeirra sjálfstæðismanna, sem gengu
fram fyrir skjöldu í auglýsingaherferð undir
merkjum sammala .is, að þeir skyldu ekki
láta reyna á málstað sinn í atkvæða greiðslu
á landsfundi flokksins .
III .
Hið litla fylgi Sjálfstæðisflokksins í kosn-ingunum 25 . apríl, þegar hann hlaut
aðeins 23,7% fylgi (36,6% 2007) og 16
þingmenn (25 þingmenn 2007) má rekja
til reiði kjósenda vegna bankahrunsins,
að flokknum misheppnaðist kynning á
Evrópu stefnu sinni í kosningabaráttunni og
til hremminganna vegna risastyrkjamálsins .
Sjálfstæðisflokkurinn lenti milli tveggja elda
í ESb-málum í kosningabaráttunni og rættist
spáin um, að málið gæti orðið flokknum
skeinuhætt . Þetta réð þó ekki mestu um
fylgistap flokksins . Þar skipti meiru, hve
lengi hann hafði setið í ríkisstjórn og hve hart
var að honum vegið vegna bankahrunsins,
án þess að flokknum tækist að skapa sér
svigrúm með því að leiða fram þá hlið
málsins, að þar réð hvorki stjórnmálastefna
Sjálfstæðisflokksins né annarra flokka
úrslitum, heldur aðstæður hvers ríkis innan
hins alþjóðlega fjármálakerfis .
Sé unnt að benda á einhverja eina
ákvörðun á íslenskum stjórnmála vettvangi,
sem ráðið hafi mestu um, að aðstæður
sköpuðust til ofur-fjármálaumsvifa hér, er
það aðildin að evrópska efnahagssvæðinu
fyrir 15 árum . Þar með er ekki sagt, að
ákvörðunin hafi verið röng . Hún lagði
hins vegar grunn hinna risavöxnu en
veik byggðu peningaturna, sem hrundu
yfir þjóðina í fjármálakrísunni eftir fall
lehman-banka í bandaríkjunum 15 .
september 2008 .