Þjóðmál - 01.06.2009, Qupperneq 91

Þjóðmál SUmAR 2009 89
bjarni Harðarson
Málsvörn myrkrahöfðingjans
fjármagnsflutningar sem Ólafur lýsir rétt fyrir að
settu aðvörunarljósin í gang, hafi verið eðlilegir . loft-
fimleikar bókarhöfundar eru hér miklu glæsilegri en
svo að þeir verði kenndir við Ragnar Reykás en það
rifjast upp að Clausenarnir sem Ólafur er kominn af
voru margir leiknir mjög í frjálsum íþróttum .
Mótsagnir í bókinni af þessu tagi eru fleiri en tölu
verður á komið . Þannig er höfundi mikið niðri fyrir
að aðalhagfræðingi bankans hafi verið haldið utan
við ákvarðanaferli í bankanum en því er líka laumað
að lesendum að Davíð Oddsson bjóði þeim manni
aldrei góðan dag og höfundur veit að það er af því að
viðkomandi sé evrusinni! Annarsstaðar kemur aftur
á móti fram óljós skilningur bókarhöfundar á því að
hávaxta- og vaxtamunarstefna Seðlabankans sé með
vissum hætti rót vandans .
Höfundur telur Davíð bera ábyrgð á þessari stefnu,
ekki sem seðlabankastjóra heldur sem forsætisráð-
herra á þeim tíma þegar stefnan er innleidd og virðist
telja að sjálfstæði Seðlabankans hafi vitaskuld ekki
verið fyrir hendi . Hér yfirsést höfundi að fyrrnefndur
aðalhagfræðingur er sá eini sem hefur opinberlega
lýst vaxtamunaviðskiptunum og jöklabréfaútgáfunni
sem sérstakri og undraverðri peningavél .
Hér hefur verið rakið margt af því sem sagt er í
bókinni og vikið að því sem miður fer í skrifunum .
Það verður að halda því til haga að höfundur víkur
vitaskuld orðum að krosseignatengslum, eignagírun
við skuldayfirtökur og margskonar meinsemdum við-
skiptalífsins . En flest af því er afgreitt án þess að það
komi að raunverulegum niðurstöðum höfundar, ekki
frekar en gagnrýni breta á Kaupþingsmenn . . .
Það sem er aðalatriði er hvernig Ólafur skautar
fram hjá raunverulegum ástæðum þess að íslenska
hag kerfinu var komið á hnén . Hvergi er vikið að því
að velflest útrásarfyrirtækin íslensku voru frá fyrsta
degi í reynd eignalaus . Þannig benda rannsóknir í
vetur til að húsbændur Ólafs Arnar hafi ekki bara
verið án eiginfjár við endalokin á liðnum vetri heldur
hafi bónusfeðgar aldrei átt krónu í raunverulegri
eiginfjárstöðu .
Þegar kemur að umfjöllun um 1000 milljarða
skuldir Fl-Group í íslenska bankakerfinu heitir það
hjá bókarhöfundi að það hafi allt verið átakalítil
lántaka því hún hafi verið í íslenskum krónum
sem engu skipti! Allur fyrri hluti bókarinnar fer í
að verja þann stórkostlega málstað Fl-manna að
ríkissjóður hefði átt að afhenda Glitni stóran hluta af
gjaldeyrisforða þjóðarinnar . Hér gengur aftur draugur
sem var þrálátur fyrst eftir hrunið að raunverulega
hafi röng aðkoma að Glitnismálinu orsakað hrunið .
Það örlar hvergi á þeim skilningi sem er þó að
verða flestum ljós að það var ekki Seðlabankinn sem
tók bankana niður, það voru þeir sjálfir sem féllu á
algerlega óábyrgri fjármálastjórn . Og aðgerðaleysið
var ekki Seðlabankans heldur ríkisstjórnarinnar þó
aðalatriði sé vitaskuld að gjaldþrot og fall bankanna
var óumflýjanlegt og raunar nauðsynlegt . Flestir
starfsmenn útrásarfyrirtækjanna unnu beinlínis við
það að flytja út skuldaviðurkenningar sem getur ekki
talist gæfulegur atvinnuvegur en kannski er það eins
og höfundur segir samt spennandi vinna . Með sama
hætti á krónan enga sök á sjálfu falli hagkerfisins
heldur voru það bankarnir sem tóku krónuna niður
með sér .
bónusfeðgar eru raunar ekki einir um að hafa
lagt upp í vafasaman glannaskap með lítið handa í
milli . Þó svo að bókarhöfundar víki hvergi að því
þá er sennilegast að fáir ef nokkur hinna íslensku
milljarðamæringa hafi átt nokkuð af raunverulegum
auði nokkurn tíma . Það skýrir betur en flest annað
hversvegna svo óvarlega var farið .
Menn sem ekkert eiga eru vitaskuld ekki að hætta
neinu til nema annarra fjármunum . Í siðuðum
löndum er hegðun sem þessi fangelsissök en á Íslandi
standa útrásarvíkingarnir og talsmenn þeirra reiðir
á götuhornum og líkastir vandræðaunglingum sem
skamma foreldra sína fyrir ónógar flengingar .
....
bókin Sofandi að feigðarósi er málsvörn þeirra
myrkra höfðingja hagkerfisins sem komu Íslandi
á kné . Í þessari málsvörn, þó löng sé, er lítið nýtt
fram yfir það sem við áður heyrðum í viðtölum við
björgólf Thor, jón ásgeir og Sigurð Einarsson . En
bók þessi selst vel og fetar þar í fótspor Draumalands
Andra Snæs . Þessar bækur eiga það sammerkt að vera
læsilegar og þar hjálpar frekar til að höfundar láta
flóknar staðreyndir sjaldan setja sig út af laginu .
BiRTiST FyRST á VEFSÍðuNNi
AMX .IS 8. MAÍ 2009.