Morgunblaðið - 24.09.2015, Qupperneq 16
16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. SEPTEMBER 2015
Gríptu afsláttarkortið
næst þegar þú
kaupir daglinsur
í Augastað
Sílikonlinsur hleypa 6x meira af súrefni að
auganu en venjulegar linsur. Þær eru því
þægilegri og betri fyrir heilsu augans.
PI
PA
R\
TB
W
A
•
SÍ
A
Gleraugnaverslunin þín
MJÓDDIN
Sími 587 2123
FJÖRÐUR
Sími 555 4789
SELFOSS
Sími 482 3949
Glæsileg snekkja til sölu
Tilvalin fyrir 4-6 eigendur eða einkaaðila. Snekkjan er
staðsett í Króatíu. Verð 33 milljónir.
Allar upplýsingar gefur Gunnar
í síma 663 4865 eða skip@batar.is
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Sextán hnúðlaxar hafa verið skráðir hjá Veiðimálastofn-
un það sem af er sumri og koma tilkynningar um þennan
flæking úr ám víða á landinu. Veiðitímabilinu er ekki lokið
og ekki ólíklegt að fleiri bætist í hópinn þegar farið verð-
ur yfir veiðibækur í lok tímabils, að sögn Guðna Guð-
bergssonar, fiskifræðings á Veiðimálastofnun. Fréttir
berast af hnúðlaxi nánast árlega, en meira hefur verið af
honum í ár heldur en undanfarin ár.
Hængur og hrygna ólík
Hængar eru þarna í miklum meirihluta, en þó er a.m.k.
ein hrygna í hópnum. Hængarnir fá tennur og hnúð á
hrygginn þegar líður að hrygningu, en hrygnan ekki.
Kynjamunurinn gæti orsakast af því að hún hefur ekki
slík sérkenni og líkist sjóbleikju.
Hnúðlax sem einnig er nefndur bleiklax tilheyrir ætt-
kvísl kyrrahafslaxa. Ástæðuna fyrir því að hnúðlaxar
koma fram í íslenskum ám má rekja til rússneskra til-
rauna með útsetningu frjóvgaðra hrogna í ár á Kola-
skaga.
Hófust þær árið 1956, en um og upp úr 1960 fór hnúð-
lax að verða vart í ám hér á landi og var talsvert um hann
1960-1970. Síðan þá hafa þeir náð „uggafestu“ m.a. í
Finnmörku í Norður-Noregi og hafa stofnarnir þar verið
vaxandi frá síðustu aldamótum.
Veiði sé vandlega skráð
Ekki er útilokað að hnúðlax geti numið land í íslensk-
um ám og þess vegna er mikilvægt að veiði slíkra fiska sé
vandlega skráð, segir á heimasíðu Veiðimálastofnunar.
Veiðimenn sem telja sig veiða slíka fiska, eða aðra
furðufiska, eru beðnir að hafa samband við Veiðimála-
stofnun. Upplýsingar má senda á netfang stofnunarinnar:
veidimal@veidimal.is, eða með öðrum hætti. Mikilvægt
er að slík veiði sé einnig vandlega skráð í veiðibók.
Sextán hnúðlaxar
skráðir – gæti fjölgað
Meira af þessum flækingi en verið hefur undanfarin ár
Ljósmynd/Veiðimálastofnun
Hnúðlax Þessi hængur veiddist í Skjálfandafljóti 24. ágúst í sumar, en hnúðlaxar hafa veiðst í ám víða um land.
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Alþjóða hafrannsóknaráðið, ICES,
kynnti í byrjun vikunnar ráðgjöf um
veiðar á úthafskarfa á Reykjanes-
hrygg á næsta ári. Lagt er til að ekki
verði veitt úr efri stofni og er það
sama ráðgjöf og frá árinu 2010. Úr
neðri stofni fari veiðar hins vegar
ekki yfir 10 þúsund tonn.
Þessir karfastofnar hafa gefið
verulega eftir síðustu ár og gagn-
rýnir Kristján Freyr Helgason ráð-
gjöfina en hann hefur farið fyrir við-
ræðunefnd Íslands um skiptingu
karfaafla. Hann segir að eðlilegt
hefði verið að miða við engar veiðar
á næsta ári.
Viðhafa ekki sömu varúð
„Ég hef miklar efasemdir um
hvernig ICES getur komist að þeirri
niðurstöðu að það megi veiða allt að
10 þúsund lestir úr neðri stofnin-
um,“ segir Kristján Freyr. „Í efri
stofni er miðað við varúðarnálgun í
ráðgjöfinni og lagt til að engar veið-
ar verði leyfðar.
Um neðri stofninn virðist ICES
ekki viðhafa sömu varúð. Þar er mið-
að við að afli fari ekki yfir 10 þúsund
tonn og fram kemur í ráðgjöfinni að
50% áhætta sé á að farið verði út af
sporinu með þessum afla. Þannig
hefur afli í rannsóknaleiðöngrum
farið hratt minnkandi og var í rann-
sóknum í sumar 58% minni en 2011
og 30% minni en 2013.
Þrátt fyrir þetta er ráðgjöfin
óbreytt frá síðasta ári. Ég tel þetta
grafalvarlegt í ljósi þess að verið er
að fjalla um hægvaxta stofn. Þetta
er gert á sama tíma og til dæmis í
uppsjávartegundum er oft miðað við
5% áhættu. Við hefðum viljað sjá
ráðgjöf um veiðibann í báðum þess-
um karfategundum.“
Rússar viðurkenna
ekki tvo karfastofna
Samkvæmt samningi sem hefur
verið í gildi skipta strandríkin Ís-
land, Grænland og Færeyjar með
sér 60% aflans og er hlutur Íslands
31% af heildinni. Í hlut Evrópusam-
bandsins koma 15,45%, Rússa 20,7%
og Noregs 3,85%.
Rússar eru ekki aðilar að sam-
komulaginu og hafa ekki viðurkennt
að um tvo stofna sé að ræða. Þeir
hafa talið ástand karfans betra en
ICES og miðuðu við að veiða yfir 27
þúsund tonn í ár. Afli Rússa mun
hins vegar vera tæplega 20 þúsund
tonn.
Morgunblaðið/ÞÖK
Karfi Stofnar úthafskarfa eiga í vök að verjast og veiðar hafa dregist saman.
Gagnrýnir ráð-
gjöf ICES um
veiðar á karfa
Of mikið að miða við 50% áhættu
með veiðum úr neðri stofni karfa