Morgunblaðið - 24.09.2015, Side 50

Morgunblaðið - 24.09.2015, Side 50
50 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. SEPTEMBER 2015 Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/ O rð geta sært. Einstaklingar geta tekist svo hart á í orðræðu að ann- ar liggur eftir sigraður þegar hinn gengur frá kampakátur og sigri hrósandi. Ég horfði á slíka bar- áttu á leiksviði Borgarleikhússins í leikverkinu At. Þar takast á þrír einstaklingar með orð- unum einum. Grimmdarleg orð frá persónun- um fengu blóðið í mér til að ólga. Þegar ég gekk út af leikritinu var ég vonsvikin. Ekki af því að leikararnir eða leikstjórinn hefðu ekki staðið sig með prýði því þeir gerðu það svo sann- arlega. Heldur var ég vonsvikin yfir því að í veröldinni skuli vera til fólk þessarar gerðar. Vonsvikin yfir hversu margt fólk er til sem víl- ar ekki fyrir sér að ganga svo langt að engin siðferðisleg mörk eru dregin, vílar ekki fyrir sér að leggja annað fólk í einelti. Leikritið ýtti við mér og fékk mig til að velta vöngum. Getur verið að heimurinn sé þannig gerður að mestu skít- hælarnir komist alltaf fremst í röðina? Þeim er sama þótt þeir felli þá sem fyrir þeim eru bara ef þeir komast fremst. Þeir fá sínu framgengt hvað sem tautar og raular. Nú þeg- ar nokkrir dagar eru liðnir frá því að ég sá verkið er ég enn að hugsa um þetta. Ætli ég sé ekki bara svekkt yfir því að hið góða sigri ekki. En það er líklega barnalegt að trúa því að hið góða sigri hið vonda. Sagan sýnir okkur að það er sjaldnar en hitt. Kannski er bara betra að friðþægja sjálfan sig með „happy-ending“ frekar en að þurfa að horf- ast í augu við napran veruleika. Svo sannfærandi voru leikararnir í Borgar- leikhúsinu að mér fannst að þarna væru komn- ir starfsmenn í fyrirtæki í London að bítast um hylli yfirmannsins. Í raun fannst mér ég vera að horfa á sanna lýsingu á því sem á sér stað milli fólks. Frumskógarlögmál þar sem hinir frekustu lifa af. Frekjukarlar og -kerlingar finnast reyndar víða. Orðræðan á Alþingi hefur stundum farið yfir mörkin og kannski er það ein af skýr- ingum þess að traust landsmanna á þeirri stofnun mælist í lágmarki. En það eru ekki eingöngu þeir fullorðnu sem geta beitt orðum sínum á þann hátt að undan svíður. Börn og unglingar kunna þá skylmingalist líka, ef list skyldi kalla. Með til- komu snjallsíma og samfélagsmiðla er leik- urinn jafnvel auðveldari. Einelti er ógeð er yfirskrift herferðar sem nú stendur yfir þar sem barist er fyrir bættum samskiptum meðal barna og unglinga og safnað er fyrir samskiptasetri fyrir þá sem glíma við ein- elti. Auglýsingarnar sem birtar hafa verið eru sláandi og gefa til kynna að einelti getur haft hræðilegar afleiðingar. Það er þarft að vekja athygli á þessu málefni og vel til þess vinnandi ef hægt er að fá einhverja til að láta af vonskunni sem óneitanlega fylgir einelti í hvaða mynd sem það birt- ist. Fólk með engar hömlur gengur alltaf lengra og lengra alveg þar til fullkomnum sigri er náð. Eina færa leiðin til að verða ekki lurkum laminn er líklega sú að ganga í burtu. margret@mbl.is Margrét Kr. Sigurðardóttir Pistill Ógeð STOFNAÐ 1913 Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík. Ritstjóri: Davíð Oddsson Aðstoðarritstjóri: Karl Blöndal Ritstjóri og framkvæmdastjóri: Haraldur Johannessen BAKSVIÐ Laufey Rún Ketilsdóttir laufey@mbl.is Við viljum stuðla að og ýtaundir ný tækifæri, nýverkefni og nýsköpun,“segir Þórdís Jóna Sigurð- ardóttir, sem hefur stýrt hugmynda- vinnu við stofnsetningu nýs Matar- klasa í samstarfi við Íslenska sjávarklasann. Matarklasinn á að snúast um nýsköpun og vöxt í matvælageir- anum á Íslandi og skapa vettvang til að keyra áfram ný verkefni tengd nýsköpun, vöruþróun og vöruhönn- un ásamt því að stofna ný fyrirtæki með samvinnu. Tengja á saman þekkingu, reynslu, fjármagn og ný- sköpun og leiða fólk með ólíkan bak- grunn saman. Byggt verði á þeim góða grunni sem fyrir er í greininni. Haldinn var fjölmennur fundur á dögunum þar sem stofnunin var rædd á meðal fjölbreytts hóps úr matvælageiranum. Spannaði hóp- urinn vítt svið, allt frá fulltrúum fyr- irtækja sem eiga sér meira en 100 ára sögu, yfir í nýstofnuð og fram- sækin matvælafyrirtæki á fyrstu stigum framleiðslu. „Það var ótrúlega góð stemning og gaman að sjá allt þetta fólk sam- an komið. Í lok fundar voru til dæm- is komin þrjú ný verkefni í gang og því augljóslega mikil gróska í þessu,“ segir Þórdís. Í upphafi októ- bermánaðar verður svo haldinn stofnfundur en óvíst er enn hverjir stofnaðilarnir verða. Ólíkir aðilar ná saman „Við sáum að það var eftirspurn eftir vettvangi sem þessum á meðal fyrirtækja í matvælaiðnaði. Þannig er ólíkum aðilum gert kleift að hitt- ast á þessum vettvangi og horfa á málin frá nýju sjónarhorni,“ segir Þórdís og bætir við að fram til þessa hafi kannski skort á tengingu á milli fólks um allt land, sem vinnur að nýjum verkefnum og hugmyndum, og stærri fyrirtækja. „Frumkvöðl- arnir eru oft einangraðir í sínu og eru ekki aðilar að stærri samtökum. Stóru fyrirtækin hitta frekar önnur stór fyrirtæki og því þarf að búa til þennan jarðveg fyrir nýjungar og grósku.“ Þegar séu komin verkefni inn á borð til Matarklasans þar sem unnið verður með frumkvöðlum, fjár- festum og þeim fyrirtækjum sem eru starfandi á markaðnum í dag. „Þetta starf er ótrúlega gefandi og skemmtilegt,“ bætir hún við en klas- inn er hugsaður sem regnhlíf yfir allan iðnaðinn þar sem fólk er tengt saman og nýjungum fundinn farveg- ur. Áhersla á að vera á innlend fyr- iræki og það sem skapar sérstöðu matvæla hér á landi. „Við viljum tengja saman þessa ólíku geira hér á landi við matvælaframleiðsluna. Til dæmis vöruhönnunina þar sem búið er til eitthvað alveg sérstakt fyrir Ís- land.“ Sameiginlegt vörumerki Matarklasinn hefur hingað til haft aðstöðu í húsi Sjávarklasans í Grandagarði en þegar fram í sækir kemur til greina að Matarklasinn skapi sér eigin aðstöðu. Þar gætu lít- il fyrirtæki og nýsköpunarfyrirtæki haft aðstöðu og sinnt sínum málum með stuðningi hvert af öðru. Til stendur að þróa sameigin- legt vörumerki sem minni fram- leiðendur geta nýtt sameiginlega til markaðssetningar. Skapa á íslenskum mat- vælum meira rými á erlendum mörkuðum. „Miklir möguleikar eru fyrir íslensk hráefni erlendis og Matarklasinn er einmitt það sem þarf til að koma þeim á framfæri,“ segir Johan Sindri Hansen frá Wasabi Iceland. Jarðvegur fyrir nýjungar og grósku Ljósmynd/Eva Rún Michelsen Fjölmennt Mikil tilhlökkun var í breiðum hópi fólks sem kom saman á fundi um stofnun Matarklasans, vettvangs fyrirtækja í matvælaiðnaði. Þórdís Jóna segir sjáanlega mikla gerjun eiga sér stað á matvælamarkaðnum og með því að hafa allt undir sama þaki þar sem fólk getur lært hvað af öðru sé hægt að koma góðum hlutum til leiðar. Starfsmenn Matarklasans koma að verkefnunum í formi ráðgjafar, aðstoðar við að setja þau í farveg ásamt því að taka þátt í verkefnunum ef þannig ber undir. Matarklasinn er einkaframtak einstaklinga og fyrirtækja í matvælaiðnaðinum. Fyrst og fremst er um að ræða fram- leiðslufyrirtæki sem búa til mat en þó í víðum skilningi segir Þórdís, til dæmis allt frá Ölgerðinni og ORA yfir í framleiðslupökkun. „Það er tilhlökkun í fólki að sjá hvað kemur út úr þessu samstarfi í geir- anum og við aðra líka. Það hafa allir hag af þessu.“ Matarklasinn allra hagur MATVÆLAIÐNAÐURINN Þórdís Jóna Sigurðardóttir Uppgangurþýskabílafram- leiðandans Volkswagen hef- ur verið mikill a undanförnum árum. VW hef- ur siglt hraðbyri upp að Toyota og skreið á fyrri hluta þessa árs fram úr jap- anska framleiðandanum í seldum bílum. Velgengni Volkswagen hefur undir- strikað þann sess, sem iðn- aður hefur notið. Þýsk fram- leiðsla hefur verið annáluð fyrir vandvirkni og gæði. Undafarna daga hefur verið hrist rækilega upp í þeirri ímynd. Á föstudag greindi Umhverfisstofnun Bandaríkjanna frá því að Volkswagen hefði reynt að blekkja neytendur og eft- irlitsstofnanir með því að setja hugbúnað í dísilbíla, sem gerði að verkum að þeir mældust mun umhverf- isvænni en þeir eru í raun. Hreinsibúnaðurinn veldur því meðal annars að bíllinn verður ekki jafn kraftmikill og ella. Þessi blekkingar- leikur mun hafa staðið í sex ár. Þótt Volkswagen hafi ver- ið í miklum vexti undanfarið, hefur fyrirtækið átt í vand- ræðum með að ná verulegri fótfestu á Bandaríkjamark- aði. Það gæti átt sinn þátt í því að gripið var til þessa ör- þrifaráðs. Hlutabréf í Volkswagen hafa hrapað um þriðjung í þessari viku. Fyr- irtækið má búast við háum sektum og útblásturs- hneykslið gæti líka haft áhrif á bílasölu. Erfitt er að sjá að mikil eftirspurn verði eftir dísilbílum Volkswagen á næstunni. Dísilbílum var á tímabili hampað mikið og í Evrópu eru þeir um helmingur seldra bíla. Hlutdeild þeirra á bílamarkaðnum í Banda- ríkjunum er aftur á móti lít- il. Hins vegar hefur komið í ljós að mengun frá dísil- bílum er mun hættulegri en áður var talið. Dísilbílar losa vissulega minna koldíoxíð en fjórum sinnum meira nítur- oxíð. Telja sérfræðingar að svo dýrt gæti reynst að framleiða dísilvélar, sem uppfylli kröfur um útblástur, að dagar þeirra séu taldir. Útblástursmálið vekur spurningar um það hvort framleiðandinn Volkswagen hafi verið einn á báti. Fyrst VW þurfti að beita svindli til að standast bandarískar kröf- ur um mengun í útblæstri hljóti aðrir framleið- endur að hafa átt í sömu vandræðum. Þeir hljóti líka að hafa rannsakað framleiðslu keppinautarins til að átta sig á hvernig hann færi að því að standast hinar ströngu kröfur. Bandarísk yfirvöld taka hart á svindli og bandarískir neytendur refsa einnig hart fyrir vörusvik. Það gæti því tekið Volkswagen langan tíma að endurheimta orð- spor sitt í Bandaríkjunum og um heim allan. Í Þýskalandi hafa vaknað áhyggjur um að málið muni ekki aðeins skaða Volks- wagen. Þýskir framleið- endur hafi alltaf verið þekkt- ir að því að vera heiðarlegir, ekki svindlarar. Bíla- framleiðendur á borð við BMW og Daimler gætu einn- ig goldið fyrir svindl VW og jafnvel þýskur iðnaður í heild sinni. Hlutabréf í BMW og Da- imler hafa einnig lækkað í verði eftir að uppvíst varð um svindlið. Í þýskum fjölmiðlum segir að blettur sé kominn á merkimiðann „framleitt í Þýskalandi“. Sams konar vangaveltur má reyndar lesa í blöðum í ýmsum nágranna- löndum og er ekki laust við að í sumum þeirra gæti þórðargleði. Málið gæti einnig komið Angelu Merkel, kanslara Þýskalands, í vandræði þeg- ar hún heldur til New York í næstu viku að ræða nýjar ráðstafanir í loftslags- málum. Merkel hefur lagt áherslu á loftslagsmál, en hún hefur einnig passað upp á hags- muni þýskra bílaframleið- enda. Eftir atburði undan- farinna daga er hætt við að málflutningur hennar hafi minni slagkraft en áður. Enn er mörgum spurn- ingum ósvarað í þessu máli. Ekki er vitað hvernig sú ákvörðun var tekin að setja svindlbúnaðinn í bílana, hve margir vissu hvernig í pott- inn var búið og hvort þeir gerðu sér grein fyrir áhætt- unni, sem þeir tóku. Mistök þeirra voru hins vegar hrap- alleg og ávinningurinn hlægilegur miðað við tjónið sem svindlið hefur valdið orðspori fyrirtækisins og þýskum iðnaði. Blettur er fallinn á merkimiðann „fram- leitt í Þýskalandi“} Svik og prettir VW

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.