Þjóðmál - 01.12.2013, Side 44

Þjóðmál VETUR 2013 43
sinn á jarðkringlunni . Hvað með það
gæti einhver spurt . Er ekki í lagi að setja
skoðunum þessa fólks einhverjar skorður?
er þetta, hvort sem er, ekki mestmegnis
orðagjálfur og hávaði? Nei, segja verndarar
fyrsta viðaukans . Fái rétthugsunin að ráða
ferð glatast það sem ætti að vera hverjum
nemanda dýrmætast, það er hæfileikinn
til að beita gagnrýninni hugsun . Þegar til
lengdar er litið veikir skortur á gagn rýninni
hugsun viðnám samfélagsins sem tekið
hefur smit frá þessum „skóluðu“ orðræðu-
prédikurum .
Mestu andstöðuna gegn þessum kúg-un arháttum er að finna meðal hægri-
manna sem eiga erfitt með að kyngja því
að stjórnarskrárbundin réttindi séu fótum
troðin . Þetta er þó ekki einhlítt, því fyrir
kemur að svokölluðumr „frjálslyndum“
ein sklingum verði það á að skripla á
sköt unni . Til að fást við þetta áskapaða
vanda mál hafa verið stofnuð samtök sem
vinna ein göngu að því að verja stjórnar-
skrár bundin rétt indi fólks . Ganga þessi
samtök undir nafn inu FIRE* og veita þau
nemendum lög fræðilegar ráðleggingar og/
eða vörn í dóms málum . Skipta þá pólitískar
skoðanir fórnar lambsins ekki máli . Nægir
að brotið falli undir stjórnarskrárbundinn
* Foundation for Individual Rights in
Education .
rétt enda eru lögmenn FIRE ekki einsleitur
hópur pólitískt séð . Höfundur bókarinnar,
Lukianoff, gengst við að vera gegnheill
demó krati sem sérhæft hefur sig í málum
er varða fyrsta viðaukann . Málastaflinn er
ógnvænlegur enda er ýmsum ráðum beitt
til að kúga nemendur til að leggjast undir
rétttrúnaðinn . Fjölmörg dæmi eru um ill-
skiljanlegar refsingar eða fyrirvaralausar
brott vikningar fyrir lítilfjörlegustu brot,
þar sem hinum „brotlega“ er jafnvel
meinað að koma við vörnum, þ .e . „without
due process“, en það er brot á fimmta
viðaukanum og er reyndar að finna í
stjórnarskrám allra landa sem vilja teljast til
réttarríkja .
Eftir því sem FIRE hefur orðið ágengt í réttarsal og „ásættanleg orðræða“
farið halloka fyrir stjórnarskránni hafa rétt-
trúarskólarnir endurskilgreint hug mynda-
fræði sína . Beitt er ógagnsærra orða lagi,
s .s . banni við notkun „hatursorðræðu“ eða
banni við „áreiti“ (harassment) . Má með
vilja fella sakleysislegt ávarp eins og „Sæl,
ljúfan,“ undir hvora skilgreininguna sem
er . Og það merkilega er að það gerist, enda
höfðu feður bandarísku stjórnarskrárinnar
ekki ímyndunarafl til að sjá þessa undarlegu
beyglu á mannssálinni fyrir . Hér verður
ekki gerð tilraun til að segja frá öllu því
sem nemendur og kennarar í bandarískum
háskólum eiga við að glíma enda væri það
til að æra óstöðugan . Þeir eru þó ófáir
sem líta til Harvard-háskólans sem æðstu
menntastofnunar heims . Og ekki að undra .
Þaðan hafa útskrifast flestir framá menn
Bandaríkjanna, hagfræðingar, vísinda-
menn og drjúgur skammtur forseta . Orð-
spor skólans hefur farið um gervalla heims-
byggðina enda er Harvard-háskóli stoltur af
afrekum sínum og kynnir sig því ódeigur
með þessum orðum: „Frjáls samskipti [ . . .]
eru okkur nauðsynleg sem frumforsenda
Mestu andstöðuna gegn þessum kúg un arháttum
er að finna meðal hægri manna
sem eiga erfitt með að kyngja því
að stjórnarskrárbundin réttindi
séu fótum troðin .