Morgunblaðið - 14.05.2016, Blaðsíða 23

FRÉTTIR 23Erlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. MAÍ 2016
Rannsókn hefur leitt í ljós að rauð-
brystingar hafa minnkað á síðustu
áratugum og vísindamenn rekja
það til loftslagsbreytinga í heim-
inum, að því er fram kemur í tíma-
ritinu Science. Þeir telja breyt-
inguna á vaðfuglunum stafa af
hlýnun á varpstöðvum þeirra á
norðurslóðum og segja að hún geti
komið þeim illa á vetrarstöðvunum
í Afríku.
Rauðbrystingar eru fargestir á
Íslandi vor og haust þegar þeir hafa
viðkomu hér á leiðinni á milli varp-
stöðvanna í norðri og vetrarstöðv-
anna í suðri. Þeir eru á meðal
þeirra fugla sem fara lengst á far-
flugi og geta flogið u.þ.b. 5.000 km
án þess að nema staðar.
Fréttavefur BBC hefur eftir hol-
lenska vísindamanninum, Jan van
Gils, sem stjórnaði rannsókninni, að
stærð og lögun rauðbrystinga hafi
breyst og talið sé að það stafi af
hlýnun á varpstöðvunum þar sem
snjórinn bráðni um tveimur vikum
fyrr að meðaltali en áður. Breyt-
ingar á lífríkinu vegna hlýnunar
hafi orðið til þess að rauðbryst-
ingar geti af sér sífellt minni af-
kvæmi. Þetta minnki líkurnar á því
að þeir geti lifað af á vetrarstöðv-
unum í Afríku þar sem lindýr eru
aðalfæða þeirra. Rannsóknin leiddi
í ljós að rauðbrystingar með minni
gogga geta ekki veitt lindýrin og
þurfa að éta næringarsnauðari
fæðu. Færri ungar komast því á
legg en áður. bogi@mbl.is
Rauðbryst-
ingar sífellt
smærri
 Færri lifa af á
vetrarstöðvunum
Morgunblaðið/Ómar
Langförulir Rauðbrystingar á
Bakkatjörn á Seltjarnarnesi.
„Í miðju miðjunnar í Kína liggur lík
sem enginn þorir að fjarlægja.“
Þannig hljómar fyrsta setningin í
bók frá árinu 1984 eftir ítalska
blaðamanninn Tiziano Terzani um
ferðir hans um Kína. Skírskotað er
þar til líks Maós Zedongs sem er
enn varðveitt í grafhýsi á torginu við
Hlið hins himneska friðar í Peking
40 árum eftir að hann dó.
Á mánudaginn kemur verður þess
minnst að 50 ár eru liðin frá því að
Maó Zedong hóf menningarbylt-
inguna til að endurvekja byltingar-
andann í kínverska kommúnista-
flokknum, eyða stéttaskiptingu og
ráðast gegn andstæðingum sínum í
flokknum. Námsmenn og kennarar
mynduðu sveitir rauðra varðliða sem
fóru um og boðuðu hugmyndir Maós
um „lýðræðislegt alræði alþýð-
unnar“ meðal verkamanna og
bænda. Þessi barátta varð að mar-
tröð fyrir þjóðina, glundroða og
blóðsúthellingum. Milljónir manna
sættu ofsóknum og glundroðinn
varð svo mikill að Maó sá sig loks til-
neyddan að biðja byltingarmenn að
hætta baráttunni. Eftir dauða Maós
voru flestir flokksbroddanna sem
voru fordæmdir í menningar-
byltingunni teknir í sátt, þeirra á
meðal Deng Xiaoping, sem varð
æðsti leiðtogi kommúnistaríkisins.
Þrátt fyrir hörmungarnar sem
Maó olli nýtur hann enn mikillar
virðingar í Kína. Á ári hverju fara
hundruð þúsunda Kínverja í graf-
hýsi hans og margir gestanna þurfa
að bíða klukkustundum saman í röð
fyrir utan til að geta séð líkið í
nokkrar sekúndur. bogi@mbl.is
Maó enn hafður í hávegum
AFP
Áhrifamikill Styttur af Maó í minjagripaverslun í heimabæ hans, Shaoshan.
Margir hafa farið þangað til að votta minningu hans virðingu sína.
 Hálf öld liðin frá því að hann hóf menningarbyltinguna
Lögreglan í Bosníu segist hafa
handtekið fimm meinta smyglara
og lagt hald á vopn sem áttu að fara
til Svíþjóðar, m.a. flugskeytavörp-
ur. Aðgerðirnar fóru fram í sam-
starfi við sænsku lögregluna en
yfirvöld hafa ekki viljað staðfesta
að vopnin hafi verið ætluð hópi ísl-
amista. Talsmaður lögreglunnar
segir að lagt hafi verið hald á mikið
magn vopna, skotfæra og herbún-
aðar. Auk mannanna fimm í Bosníu
var einn handtekinn í Svíþjóð.
Tveir aðrir eru sagðir ganga lausir.
Fann vopn sem áttu
að fara til Svíþjóðar
BOSNÍA
Smáralind | Kringlunni | Reykjanesbæ Sími 511-2022 | www.dyrabaer.is– fyrir dýrin þín
Hundafóður