Orð og tunga - 01.06.2014, Blaðsíða 146
134
Orð og tunga
Beygingarmyndir í BÍN
Einræðar beygingarmyndir
Margræðar innan beygingardæmis19
Margræðar milli beygingardæma20
Margræðar innan og milli beygingardæma21
5.881.374
1.850.090
3.619.482
63.641
348.161
31,5%
61,5%
1,1%
5,9%
Tafla 4. Margræðni beygingarmynda í BÍN.
Vegna tvíræðninnar er markaður texti, eins og Mörkuð íslensk málheild,
einstakt tæki til þess að finna dæmi um einstakar beygingarmyndir.
6 Samanburður við Markaða íslenska málheild
I Markaðri íslenskri málheild (MÍM) eru u.þ.b. 25 milljón lesmálsorð en
samanburðurinn á MÍM og BÍN sem hér er lýst byggist á hluta MÍM,
u.þ.b. 17,7 milljónum lesmálsorða. Samanburðurinn var gerður með
það í huga að endurbæta BÍN og auka.22 Talnastrengjum, táknum
o.þ.h. var sleppt úr MIM, þannig að lesmálsorðin úr MIM sem borin
voru saman við BÍN voru 16.245.429.
Lesmálsorð 16.245.429
Einræðar markaðar orðmyndir 737.856
Þar af í BÍN 425.238
Þar af ekki í BÍN 312.618
Tafla 5. Einræðar markaðar orðmyndir í samanburði MÍM og BÍN.
Þess ber að geta að efnið úr MÍM er ekki yfirfarið og leiðrétt en saman-
burðurinn fólst í því að keyra saman lista um beygingarmyndir (þ.e.
orðmynd með marki) úr MÍM og sambærilegt efni úr BÍN.23 Beyging-
armynd úr MIM fylgir nefnimynd (þ.e. uppflettimynd eða lemma) en
talsvert er um villur í lemmuninni. Síðan var farið yfir niðurstöðuna á
skjá, línu fyrir línu. 1 samanburðinum var orðflokksgreining úr MÍM
19 Dæmi: Orðmyndin penna er þolfall, þágufall og eignarfall eintölu af nafnorðinu
penni.
20 Dæmi: Orðmyndin burstanna er eignarfall fleirtölu af nafnorðunum burst og bursti.
21 Dæmi: Orðmyndin minni er 34 beygingarmyndir af fjórum orðum, lo. lítill, so.
minna, hk. minni og fn. minn.
22 Sumt af efninu í þessum hluta MÍM verður í reynd ekki hluti af aðalsafni MÍM
en kemur samt að fullum notum við vinnuna við BÍN. Mörkun á MÍM var heldur
ekki lokið þannig að ýmislegt af því sem hér er lýst byggir ekki á endanlegri gerð
MIM. Hluti af afrakstri samkeyrslunnar var einmitt hugsaður til þess að koma að
gagni við bæði verkin.
23 Markamengin eru ekki eins en þau voru samræmd fyrir samkeyrsluna.