Dagblaðið Vísir - DV - 20.02.2015, Blaðsíða 24

Helgarblað 20.–23. febrúar 201524 Fréttir Erlent
É
g hélt að framtíð mín yrði betri.
Að líf mitt yrði betra en það
varð,“ segir Aracley 15 ára, ein­
stæð móðir í Gvatemala. Hún
var ellefu ára þegar hún var
gefin manni sem var 34 ára. Þegar
hún varð barnshafandi 15 ára yfirgaf
hann hana og sagði að barnið væri
ekki hans. Hún hefur verið ein með
son sinn allar götur síðan. „Hann hef­
ur ekki séð drenginn og ég hef engan
stuðning af honum,“ segir hún.
Aracley er ein af mörgum barna­
brúðum á heimsvísu, en sögu henn­
ar voru gerð skil í New York Times á
dögunum. Ein af hverjum níu stúlk­
um í þróunarríkjum mun verða
neydd í hjónaband þegar hún er
barnung.
50 milljónir brúða
Á þessum áratug munu um 50 millj­
ónir ungra stúlkna ganga í hjóna­
barn fyrir 15 ára aldur. Barnabrúð­
kaup eru ein birtingarmynd ofbeldis
og hefur víðtæk áhrif á líf barnanna,
gagnvart heilsufarslegu, efnahags­
legu og félagslegu tilliti. Takmarkan­
ir verða á tækifærum barnanna til að
mennta sig og tryggja velferð afkom­
enda sinna.
Á þetta benti til dæmis Irina
Bokova, framkvæmdastjóri UNESCO,
í viðtali við DV síðastliðið sumar.
„Þegar ég sjálf hugsa um hvað skiptir
mestu máli og til hvaða ráða við þurf­
um að taka á vettvangi Sameinuðu
þjóðanna til að koma í veg fyrir fá­
tækt í heiminum þá held ég að okk­
ar helsta verkefni sé að mennta stúlk­
ur. Allar rannsóknir benda til þess
að menntun ungra kvenna hafi mik­
il áhrif á velferð þeirra til seinni tíma
litið, en ekki aðeins þeirra heldur allr­
ar fjölskyldunnar. Menntuð kona á
auðveldara með að koma á legg heil­
brigðri fjölskyldu, hún hugsar bet­
ur um umhverfi sitt og getur sótt sér
þá þekkingu sem hún þarf til að vera
virkur þátttakandi í hagkerfinu. Hún
menntar börn sín og hvetur til þátt­
töku í stjórnmálum. Menntun og jafn­
rétti hefur mikið að segja varðandi
lífsgæði fyrir bæði kynin,“ sagði hún.
Mannfjöldasjóður Sameinuðu
þjóðanna gaf á dögunum út skýrsluna
„Of ungar fyrir hjónaband. Komum í
veg fyrir barnabrúðkaup.“ Í henni
kemur fram að með átaki er hægt að
draga úr og koma í veg fyrir barna­
brúðkaup. „Þessar venjur geta og
þurfa að breytast. Þegar foreldrar og
samfélög átta sig á því hversu mikill
skaði er af því að börn séu gift geta
þau fundið aðrar leiðir,“ segir í skýrsl­
unni.
Of margar í Gvatemala
Aracley býr í Gvatemala, en þar má
fólk ganga í hjónaband frá fjórtán
ára aldri með leyfi foreldra. Í Petén,
í norðurhluta landsins, er sem lög­
in séu aðeins tillaga og þeim er ekki
framfylgt. Gríðarlegur fjöldi ungra
stúlkna gengur í hjónaband, eða er
neyddur til þess.
Ljósmyndarinn Stephanie Sinclair
heimsótti tólf þorp í Péten og hitti þar
fyrir barnabrúðir fyrir verkefnið „Of
ungar fyrir hjónaband.“
Í þorpum í Gvatemala eru um 53
prósent ungra kvenna á aldrinum 20–
24 sem voru gefnar í hjónaband fyrir
15 ára aldur. Fyrir vikið hafa þær hætt
í námi, orðið fyrir líkamlegu, andlegu
og kynferðislegu ofbeldi af hálfu eig­
inmanna sinna og orðið barnshaf­
andi afar ungar – á meðan þær eru
sjálfar börn. Margar lýstu því að þær
hefðu yfirgefið bernsku sína og henn­
ar í stað orðið þernur fyrir eldri karl­
menn sem hefðu tekið stjórnina á lífi
þeirra. Afar algengt er að þær séu ein­
ar með börnin. Þá er það einnig al­
gengt að eiginmenn þeirra yfirgefi
þær þegar þær eru barnshafandi eða
með ungbörn.
Mannfjöldastofnunin áætlar að
um 1.500 ungar stúlkur verði gift­
ar daglega í Gvatemala árið 2015.
Um 550 þúsund stúlkur verða giftar
í ár fyrir 18 ára aldur og það aðeins í
þessu eina ríki.
„Móðurhlutverkið er erfitt,“ segir
Saida, sem er 14 ára. „Þegar börnin
eru veik veit ég ekki af hverju. Ég hef
enga þekkingu til að takast á við það,“
segir hún. n
Hélt að lífið yrði betra
n Barnabrúðkaup eru alvarlegur vandi n 550 þúsund ungar stúlkur giftast á Gvatemala í ár
Ásta Sigrún Magnúsdóttir
astasigrun@dv.is „Þessar venjur geta og þurfa
að breytast
Mikilvægt að stöðva
barnabrúðkaup
Brúðkaup í Rio de Janeiro.
Mynd ReuteRS
Gifti sig 14 ára Þessi mynd er frá 2007, en hún er af Lalita Saini sem þá var 14 ára. Hún
giftist 19 ára pilti í þorpinu Alsisa, rétt hjá Jaipur á Indlandi.
Reyndi að flýja
Maður heldur stúlkunni þegar hún gerir sig líklega til
að flýja eftir að hafa fengið þær fréttir að hún eigi að
giftast. Stúlkunni, sem býr nærri Marigat í Keníu, var
ekki kunnugt um þann ráðahag sem faðir hennar hafði
skipulagt vegna þess að fjölskylda hennar var hrædd
um að hún reyndi að flýja.
Mennirnir komu að heimili hennar með búfé, heiman-
mund hennar, 20 geitur, þrjú kameldýr og tíu kýr. Á
brúðkaupsdeginum fá foreldrar hennar 10 kýr afhentar.
Myndin var tekin í desember 2014. Stúlkan tilheyrir
Pokot-fólki, en hjá því er hefðin sú að foreldrar gefa
dætur sínar í hjónabarn þegar þær verða kynþroska.