Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.11.1985, Blaðsíða 12
irnar með einn hjúkrunarnema
með sér á hvorri deild. Fyrst í stað
skiptumst við hjúkrunarkonurnar
á að vera á næturvakt og vorum
þá einn mánuð í einu. Þá lenti
maður oft í að þurfa að aðstoða
við minniháttar aðgerðir sem
framkvæma þurfti á nóttunni.
Síðan fylgdi í kjölfarið innlögn
sjúklingsins á deildina. Nú svo
neyddumst við til að byrja að þvo
sjúklingunum, upp úr kl. 04:00, en
reyndum að læðast á barnastof-
urnar fyrst.
Þegar stytting á vinnutímanum
kom til, fór þetta nú að breytast.
Þá var byrjað með svokallaða
„sex“-vakt, sem átti að létta undir
með næturvaktinni, því nætur-
vaktin var aldrei búin fyrr en um
08:00 þó vaktinni ætti að ljúka kl.
07:00.
í þá daga þurftum við að sjóða
allar sprautur og nálar sjálfar.
Einnig útbjuggum við öll salt-
vatnstæki (infusionsflöskur og
sett). Gerðum púða sem flaskan
var sett í, síðan var þessu pakkað
í pappír og dauðhreinsað.
- Hvernig varð þetta svo þegar
sérgreinum og sérfrœðingum fjölg-
aði?
Það varð geysileg breyting. Fyrst í
stað voru einungis háls- nef- og
eyrnalæknir og augnlæknir af sér-
fræðingum fyrir utan skurð- og lyf-
læknana. Vinna okkar hjúkrunar-
kvennanna breyttist hvað mest
eftir að svæfingalæknar komu, þá
var farið að gera stærri aðgerðir.
Þá hófst hin svokallaða „ellefu-
vakt“, sem sat yfir sjúklingunum
eftir stórar aðgerðir, eins konar
„post op“ þess tíma. En mesta
álagið á deildina var þegar sjúkl-
ingar komu með mikil brunasár.
Upp úr 1960 urðu síðan ákaflega
hröð skipti. Þá var deildunum
skipt og t.d. lungnadeildin tók til
starfa.
Á fyrri árum var töluvert um
berkla. Áður en berklalyfin komu
til þurftu sjúklingar með berkla í
beinum að liggja mjög lengi í gifsi,
jafnvel 2 til 3 ár. Þá lágu stundum
5-6 sjúklingar í slíku á sömu
stofu, svo það má nærri geta að
það myndaðist náið samband milli
þeirra og okkar á svo löngum
tíma. En þessum sjúklingum fór
ört fækkandi með tilkomu berkla-
lyfjanna.
- Hvað fannst þér um launakjör-
in?
Ja, ég þurfti ekki að standa í neinu
rexi, ég held að ég hafi alltaf
fengið allt sem ég átti að fá. Það
var samt einu sinni í stríðsbyrjun
að yngri hjúkrunarkonurnar
felldu sig ekki við að fá þessar
110,- kr. á mánuði sem voru launin
fyrir utan hlunnindi, sem voru frítt
fæði, 40-50 kr. í húsaleigustyrk,
frí föt og frír þvottur, sem miklu
munaði um að fá. Þeim fannst
þetta of lágt kaup. Þá var farið að
gera svolítið betur við okkur hinar
sem vorum með 3ja ára starfsaldur
og launin okkar hækkuð í 135.- kr.
en þær yngri fengu þá 125.- kr.
Upp úr 1960 að mig minnir, fékk
öll stéttin einhverjar launabætur
og þá fór þetta nú svolítið að
lagast.
- Manst þú eftir einhverju sérstak-
lega minnistæðu til að segja okkur
frá?
Það er mér minnisstætt þegar
penicillinið kom á markaðinn og
fyrsti sjúklingurinn á Landspítal-
anum og líklega á íslándi fékk
þetta nýja lyf. Þetta var maður
sem hafði lent í slæmu togaraslysi.
Þá var leitað á náðir hersins, en
þeir voru þá, líklega 1943-1944,
komnir með lyfið. Þeir komu
fljúgandi með hvern skammt af
lyfinu á fjögurra tíma fresti í her-
flugvél frá Keflavík og settist vélin
á Landspítalatúnið, þar sem nú er
Fæðingardeildin. Þetta var ansi
sögulegt, en gekk allt vel.
- Nú þjálfaðir þú marga hjúkrun-
arnema í gegnum tíðina. Ertu
ánægð með þróun hjúkrunar-
námsins?
Já, ekkiget ég sagt annað,en ég er
óánægð með það hve lítið kemur
af fólki til vinnu. Mér finnst að
skólinn okkar hafi átt það skilið að
meira kæmi út úr þessu. Eg er
afskaplega sár yfir því að Hjúkr-
unarskólinn er að hætta, en ein-
staklingurinn getur víst lítið sagt
við því.
Það er ágætt að hafa hjúkrunar-
fræði í háskóla, ef það nær sínum
tilgangi og nægur fjöldi hjúkrun-
arfræðinga kemur til starfa.
Það er slæmt til þess að vita, hve
margir aðstandendur eiga erfitt
með sitt gamla fólk, því það vantar
bæði starfsfólk og vistrými í öldr-
unarþjónustuna. Það er mjög
slæmt ástand í öldrunarþjónust-
unni, það sést vel þar sem ég vinn
nú í Hátúni.
- Ef þú ættir að lifa lífinu aftur,
myndir þú velja hjúkrun að ævi-
starfi?
Já, ég held ég gæti vel hugsað mér
að fara aftur í hjúkrun. Ég er ákaf-
lega félagslynd í mér og hef alltaf
notið þess að vera með góðu fólki.
Kannski myndi ég ekki alltaf vera
á sama stað, eins og ég hef verið.
- Nú byggir þú á langri reynslu;
hvaða Iteilræði vilt þú gefa yngri
hjúkrunarfrœðingum?
Það er mjög mikilvægt að hafa
ánægju af að starfa við hjúkrun.
Því sú hjúkrunarkona sem vinnur
alltaf með sjúkum hlýtur að þurfa
að vera afskaplega heilsteypt og
geta gefið af sjálfri sér til annarra.
Ása St. Atladóttir
10 HJÚKRUN3-Mu-61. árgangur