Jökull


Jökull - 01.01.2012, Síða 3

Jökull - 01.01.2012, Síða 3
Glaciology and volcanology on the centenary of Sigurður Þórarinsson’s birth: a special issue The year 2012 marks the centenary of the birth of the late Sigurður Þórarinsson, the first professor of geol- ogy at the University of Iceland. His legacy is widely recognized in the international geoscientific commu- nity and the highest award of the International Associ- ation of Volcanology and Chemistry of the Earth’s In- terior (IAVCEI), the Thorarinsson Medal, is awarded to scientists for outstanding contributions to volcanol- ogy. Sigurður’s influence on Icelandic geoscientists was immense both through his university teaching and scientific collaborations. Although his research spanned a broad range of geosciences, including e.g. physical geography, geomorphology, periglacial fea- tures, and studies of interglacial sediments and tec- tonic earthquakes, his main fields of research were glaciology and volcanology in a broad context. Sig- urður was president of the Iceland Glaciological So- ciety from 1969 till his death, leader of most of its annual expeditions to Vatnajökull from 1953, and co- editor and frequent contributor to its scientific journal Jökull. This special issue of Jökull is dedicated to Sig- urður’s contribution to geosciences and long-lasting influence on research in glaciology and volcanology in Iceland. This special issue contains an overview of Sig- urður Þórarinsson’s life and scientific career by Sig- urður Steinþórsson, ten peer-reviewed papers on dif- ferent aspects of glaciology, glacial geomorphology and volcanology, Sigurður’s principal research fields and three society documentaries by two of Sigurður’s travel companions. Sigurður developed tephrochronology, an off- spring of volcanology, as a tool for studying erup- tion history and as a dating method which he ap- plied widely on archaeological problems and explo- ration of environmental processes, such as soil erosion and glacier fluctuations. This is reflected by papers dealing with tephrochronology and, thus, expanding its foundation laid by Sigurður in 1944. Óladóttir et al. show how terrestrial tephra layers record eruption mechanism and frequency, depth of magma storage, and the behaviour of volcanic systems, all of which are relevant for assessments and predictions of future volcanic activity. Dugmore and Newton discuss how analyses of poorly-identified, un-provenanced and re- mobilised tephras can advance understanding of geo- morphological processes and human-environment in- teraction and identify shifts in landscape stability and land use. Guðmundsdóttir et al. review the Holocene marine tephrochronology on the shelf around Iceland, correlate it to the terrestrial record, and discuss the potentials in using marine tephrochronology for dat- ing purposes, estimations of ocean reservoir age, and reconstructions of the past activity of Icelandic volca- noes. Finally, Wastegård and Boygle provide a brief overview on the distal tephrochronology of Scandi- navia where 16 tephra layers have been identified in lakes and bogs in Sweden, at least 13 of which origi- nate from Icelandic volcanoes. Following are six papers dealing with glaciol- ogy and glacial geomorphology that relate to Sig- urður Þórarinsson’s interest in the history, behaviour, and surges of Icelandic glaciers. Pálsson et al. dis- cuss mass and volume changes of the Langjökull ice cap from 1890 to 2009 and its sensitivity to climate change. Guðmundsson et al. describe the volume loss of the Kotárjökull glacier since the Little Ice Age and contrasting responses of the lower and up- per parts of the glacier to the 20th century climate warming. Recent and Late Holocene changes of the Sólheimajökull glacier are discussed by Schomacker et al., who suggest a major advance around 1.9 ka BP JÖKULL No. 62, 2012 1
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196
Síða 197
Síða 198
Síða 199
Síða 200

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.