Jökull


Jökull - 01.01.2012, Síða 42

Jökull - 01.01.2012, Síða 42
Dugmore and Newton BUILDING BLOCKS: TEPHRA LAYERS AND ISOCHRONS There is a hierarchy of importance amongst individ- ual tephra deposits when it comes to their use in tephrochronology. At the pinnacle sit the tephra lay- ers that have four key characteristics; extensive spatial distribution in a short period of time, distinctive prop- erties that are well-characterised, good independent dating and an occurrence at times of widespread in- terest. In Iceland, this group of tephras is epitomised by the Vatnaöldur c. 870 AD tephra also known as the Settlement Layer (a tephra that marks the settle- ment of Iceland by the Norse (Larsen, 1984)), and includes major silicic tephras of Hekla (e.g. Hekla 4), Öræfajökull 1362 AD and Askja 1875 AD (e.g. Thórarinsson, 1958, 1967; Larsen and Thórarinsson, 1977; Larsen and Eiríksson, 2008). While all of these tephras are well-dated, distinctive in isolation and have been described in detail, they vary in their use in archaeology and palaeoenvironmental studies because of contrasting spatial distributions and their differing relevance to contemporary research agendas. Today the Settlement Layer (also referred to as the Landnám tephra after the Norse term for ’land-taking’) is ar- guably the most significant marker horizon in Iceland, because of both its stratigraphic relationship with ini- tial phase of human settlement and its widespread dis- tribution across the island (and beyond) (Figures 1 and 2b). These characteristics combined with ice- core dating (Grönvold et al., 1995; Zeilinski et al., 1997) create a truly iconic marker horizon. The con- trasting status of tephras such as Hekla 4, Öræfajökull 1362 AD and Askja 1875 AD comes from a combina- tion of their age and distribution: Hekla 4 occurs at a time of widespread archaeological and environmental change across the British Isles (e.g. Gear and Huntley, 1991; Blackford et al., 1992), covers much of Iceland (Larsen and Thórarinsson, 1977), but falls when the island is uninhabited and forms an isochron of rather more limited Icelandic interest compared to Vatna- öldur c. 870 AD. While Hekla 4 can be found across much of Iceland, Öræfajökull 1362 AD and Askja 1875 AD have comparatively restricted Icelandic dis- Figure 1. Key locations mentioned in the text. The limits of 1 cm and 10 cm thick fallout from the Katla erup- tion of c. 1357 AD are taken from Einarsson et al. 1980. – Staðsetning öskulagasniða á 2. og 3. mynd ásamt þykktargeira öskufalls úr Kötlu 1357 samkvæmt Þ. Einarssyni og fl. 1980. 40 JÖKULL No. 62, 2012
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196
Síða 197
Síða 198
Síða 199
Síða 200

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.