Jökull


Jökull - 01.01.2012, Síða 160

Jökull - 01.01.2012, Síða 160
S. Brynjólfsson et al. The middle layer (2) is a 40–50 cm thick, com- pact, massive, matrix supported diamicton, with a grey colour. It has fine-grained matrix, of clay to sand, and carries numerous subangular to angular pebbles and cobbles. It is very similar to layer 1, except for be- ing somewhat less compact. Its lower contact is sharp and erosional. We interpret layer 2 as subglacial till formed during the 1912 surge. The top layer (3) is about 40 cm thick, consist- ing of a massive, dark grey, matrix supported diamic- ton. The clasts are subangular to very angular cobbles, pebbles and boulders. Layer 3 rests unconformably on a compact diamicton with a sharp unit contact. We in- terpret layer 3 as being supraglacial and/or englacial debris that has melted out of the stagnant glacier ice after the 1912 surge. The angular and very angu- lar rocks indicate supraglacial and/or englacial trans- portation of rockfall material. The sand grained ma- trix is interpreted to originate from reworked basal diamicton brought to the ice surface in the marginal zone. We conclude that during a surge some sub- glacial sediments are produced by erosion of the sub- stratum and reworking of rock fall debris. Landforms at the Búrfellsjökull and Teigarjökull glaciers The moraines formed by the surging cirque glaciers Búrfellsjökull and Teigarjökull have similar charac- teristics. Generally, the moraines are relatively small and irregular; their crests are 1–3 m high and typ- ically they are not symmetric (Figure 6A and B). However, two of the moraines formed by the Teig- arjökull glacier are different and much larger than the other moraines. These moraines consist of diamic- ton, rich in subangular to angular cobbles and boul- ders. Occasionally, huge boulders occur on top of the moraine crests. In some cases, these moraines appear as steps in the landscape, proximally bordering to a hummocky debris sheet or tongue (Figure 6C). The process of formation for the moraine ridges is not en- tirely clear, as there were no sections where their in- ternal architecture could be studied, but the process of dumping is indicated by the huge boulders deposited on the moraine crests. The very coarse grained di- amicton in the moraines reflects sediment supply from the steep mountain slopes, supraglacial and englacial transport of debris as well as short transport distances. Hummocky moraine is prevalent in the forefields of the Búrfellsjökull and Teigarjökull glaciers. Its sur- face consists mainly of coarse debris of angular cob- bles and boulders, and in the stratigraphic exposures a coarse grained diamicton was observed. The hum- mocky moraines are spotwise ice-cored, especially in the younger formations where buried dead-ice is rela- tively extensive, like in the drift from the 1971 surge of Teigarjökull. Signatures of active dead-ice melting, like extension cracks, backslumping, sinkholes and collapse are widespread in the hummocky areas. The hummocky terrain is the product of supraglacial and englacial debris cover of the stagnant glacier snout as it melts after surge. Crevasse-fill ridges are relatively common in front of Teigarjökull, but only a few occur in front of Búr- fellsjökull. The crevasse-fill ridges (Figure 6D) reach less than one metre in height and extend up to a few tens of metres. They consist of coarse-grained diamic- ton. Few poorly-preserved flutes, up to 10 metres in length and not higher than 0.5 m, consisting of matrix- supported diamicton, occur close to present margin of Teigarjökull. They probably formed during the 1971 surge of Teigarjökull, and suggest basal sliding during the surge. The flutes are situated on drift covering 10– 20 m thick body of stagnant-ice close to the present glacier margin, indicating that a stagnant glacier ice was overridden by the 1971 surge. Prominent, ice-flow parallel low-amplitude ridges occur from the ablation zone down into the glacier forefields of Búrfellsjökull and Teigarjökull (Figure 7). The ridges consist mainly of angular to very angu- lar cobbles and boulders. We interpret them as medial moraines. Formation of such landforms has been de- scribed by folding in response to lateral compression as the ice moves from a wide cirque head into a nar- row tongue further down the valley (Hambrey et al., 1999). At the margins and boundaries of flow units, the ice and the englacial debris is strongly folded. In the ablation zone the debris is exposed at the surface of the hinges and limbs of the folds, producing medial moraines which combine towards the snout (Hambrey et al., 1999). 158 JÖKULL No. 62, 2012
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196
Síða 197
Síða 198
Síða 199
Síða 200

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.