Jökull


Jökull - 01.01.2012, Síða 169

Jökull - 01.01.2012, Síða 169
Reviewed research article Polyphase structural evolution of a fine-grained, fold-dominated end moraine, Brúarjökull surge-type glacier, Iceland Ívar Örn Benediktsson1,2 1Institute of Earth Sciences, University of Iceland, Askja, Sturlugata 7, IS-101 Reykjavík, Iceland 2Department of Geology, Lund University, Sölvegatan 12, S-223 62 Lund, Sweden iob2@hi.is, ivar_orn.benediktsson@geol.lu.se Abstract – The glaciotectonic architecture and structural evolution of a fine-grained end moraine formed by the 1890 glacier surge of Brúarjökull is described from four excavated cross-sections. The end moraine ridge is a morphological expression of a marginal sedimentary wedge formed during the last days of the surge. The actual end-moraine ridge was formed on the last day of the 1890 surge when the glacier became coupled to the bed and ploughed into the reverse slope of the marginal sediment wedge. Ductile deformation, favoured by high porewater pressure, dominated the construction of the end moraine while brittle deformation was induced when porewater pressure decreased, particularly at the end of the surge. Thus, the deformation was polyphase, developing from open folding to multiple overfolding when porewater pressure was high and finally to overthrusting, faulting and shearing at the very end of the surge when porewater pressure dropped severely upon porewater blow-out in front of the moraine. This structural continuum is exhibited by the four cross- sections. The glaciotectonic stress was absorbed within a relatively narrow zone due to high friction along a basal décollement. A new model illustrates the structural evolution of a fine-grained, fold-dominated end moraine and may serve as an analogue to similar end moraines in modern and Pleistocene environments. INTRODUCTION Glaciotectonic end moraines signify the process of proglacial and submarginal sediment deformation. Thus, the analysis and interpretation of structural fea- tures (e.g. folds, faults, shear zones, tectonic fabrics) within them provide important information on influ- encing factors in the subglacial and ice-marginal en- vironments, and on the thermal and hydrological con- ditions of the foreland wedge which is deformed to produce the end moraine (e.g. Croot, 1988; van der Wateren, 1995; Boulton et al., 1999; Bennett, 2001; McCarrol and Rijsdijk, 2003; Pedersen, 2005; Aber and Ber, 2007; Phillips et al., 2008; Benediktsson, 2010; Benn and Evans, 2010; Brandes and Le Heron, 2010; Phillips et al., 2011). A number of studies have analysed complex glaciotectonic sequences in Pleis- tocene (e.g. Thomas, 1984; van der Wateren, 1987, 1995; Pedersen, 2005; Aber and Ber, 2007; Phillips and Merritt, 2008; Parkes et al., 2009; Weaver and Ar- naud, 2010) and modern (e.g. Humlum, 1985; Croot, 1987; Krüger, 1994; Hambrey and Huddart, 1995; Boulton et al., 1999; Huddart and Hambrey, 1996; Krüger et al., 2002, 2010; Motyka and Echelmeyer, 2003; Bennett et al., 2004; Kuriger et al., 2006; Bene- diktsson et al., 2008, 2009, 2010; Roberts et al., 2009) glacial environments in order to elucidate the tec- tonic development and the glacier-induced processes and stresses involved. This paper contributes a case study to this growing literature based on a fine-grained glaciotectonic end moraine formed by the 1890 surge of Brúarjökull, Iceland. Benediktsson et al. (2008) JÖKULL No. 62, 2012 167
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196
Síða 197
Síða 198
Síða 199
Síða 200

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.