Breiðfirðingur - 01.04.1946, Blaðsíða 44
34
BREIÐFIRÐINGUlt
Hver hefði trúað því fyrir 20—30 árum? Varla líður
svo ár — nú um sinn — að ekki leggist niður byggð í
einhverri eyjunni, sem þó hefur verið byggð um ár
og aldir og þótt kostabýli. Vinnubrögð og atvinnugrein-
ar sem þar voru stundaðar — en tæplega annarsstaðar
á landinu — leggjast því niður, og áhöld ýmiskonar og
verkfæri, sem þar voru notuð, týnast alveg og falla úr
sögunni, verði þeim ekki innan stundar safnað saman
og geynid á öruggum stað.
í því sambandi má nefna kofnatekjuna. Hún mun
nú að nokkru eða öllu leyti lögð niður í eyjunum. Áhöld-
in sem lienni fylgdu: goggar, pálar og járn, munu nú
þykja lítils virði og gleymast fljótt. Þó liafa þau sína
sögu að segja úr atvinnulífi eyjanna, og einliverjum af
eftirkomendum okkar kann að þykja þau út af ekki
eins ómerkileg og okkur sem nú lifum.
Með kofunni var borðað skarfakál. Þessi fjörefnaríka
fagra jurt, sem óx svo viða í eyjunum, var söxuð sund-
ur með „káljárnum“ og geymd í tunnum til vetrarins. —
Ég þekkti gamlan karl, sem geymdi tóbaksjárnið sitt
eins og helgan grip í einu hirzlunni sem hann átti, en
káljárnið, sem hann sagðist hafa átt og saxað með fleiri
tunnur af káli i æsku sinni, var löngu týnt. Tóbakinu
þakkaði hann livað hann hefði lialdið lengi sjóninni,
en aldrei heyrði ég hann minnast á að hann ætti kálinu
neitt að þakka. Þó var ekkert bilað í karlinum nema
augun — hann var steinblindur. Ég sá káljárn í æskú
minni, en fátíð munu þau nú orðin.
Ekki veit ég hvort nein sérstök verkfæri liafa verið
notuð við sölva og kræklingatekju, en liafi svo verið,
þá eru þau löngu týnd.
Ivlíningsgerð mun einna lengst liafa haldist við í eyj-
unum. Spaðarnir sem notaðir voru til þeirrar iðju, munu
nú i litlum metum og svona mætti lengi telja.
Við, sem nú erura miðaldra, vöndumst því i æsku að
setja bátana okkar upp og ofan Varirnar á hvalbeins-