Breiðfirðingur - 01.04.1991, Síða 177

FRIÐRIK EGGERZ
175
Um Friðrik Eggerz og ritstörf hans
Friðrik Eggerz prestur í Skarðsþingum lifði mestalla 19. öld-
ina (1802-1894). Alkunn er ævisaga hans: „Úr fylgsnum fyrri
aldar“ sem kom út í tveimur bindum á árunum 1950-1952.
Dómur Lúðvíks Kristjánssonar rithöfundar um hana er trú-
lega nærri lagi er hann segir, að Friðrik ritar „sem málaflutn-
ingsmaður, en ekki sem efnistrúr sagnaritari og fer höndum
um heimildir með hliðsjón af því.ul
Friðrik fékkst mikið við ritstörf og voru sex bækur eða
bæklingar prentaðar eftir hann í lifanda lífi og sá fyrsti var:
„Um jarðamötin, fjárkláðann og ýmislega tilhögun“ 1865.
Þetta er lengsta bók sem, kom að Friðriki lifandi, 110 síður
að vísu ekki í mjög stóru broti. Þar gagnrýndi hann mjög
jarðamatið frá 1849-50 og ræddi urn fjárkláðann, sem þá var
byrjaður að herja að nýju, og í seinasta hlutanum talaði
hann m.a. um mikil kaup á munaðarvöru.
Næsta bók Friðriks var „Gjörðarmálið. 1“ 1883. Þetta er
ritlingur upp á 52 síður og fjallar um viðskipti Friðriks og
Ragnheiðar Jónsdóttur er lengi var bústýra hjá honum. Er
um upphaf þess máls á seinustu síðu ævisögu hans.
Síðustu fjögur árin, sem séra Friðrik lifði kom út eftir
hann einn bæklingur á ári. Sá elsti er lengstur, 31 síða, og
hét „Tvær ritgjörðir“ 1891. Hann er eins og nafnið ber með
sér tvær greinar. Sú fyrri heitir „Ádrepa á prestavalið“, en sú
seinni aftur á móti „Sjónhverfinga- og tíundarbær-
hundruð.“ Þar er hann í seinni ritgjörðinni að ræða um sama
efni og í fyrstu bók sinni. Fyrri ritgjörðin er aftur á móti um
trúmál sem var mikið áhugamál hans á seinustu árum og
fjalla hinir þrír bæklingarnir um þau efni: „Um villur og
aflaganir“ 1892; „Lítil ádrepa á meiningar manna um upp-
runa, afdrif og áhrif hins illa“ 1893; „Ritgjörð um hegning-
una í helvíti“ 1894, og var það seinasta sem eftir hann
prentuð að honum lifandi, aðeins 8 síður.
Friðrik var alla tíð íhaldssamur í trúarefnum, saknaði
ýmissa strangra tilskipana frá því rétt fyrir miðja 18. öld og