Ljósmæðrablaðið - 01.12.2015, Blaðsíða 4

4 Ljósmæðrablaðið - desember 2015
Vinnan við að safna efni, lesa yfir allar greinar, halda
utan um greinar og myndir og vinnsla við próförk
er oft erfið og tímafrek en skemmtileg vinna. Því
kom mér það á óvart þegar ég frétti af því í haust
að margar ljósmæður læsu ekki blaðið og væru jafn-
vel að kvarta yfir því að Ljósmæðrablaðið væri of
þungt aflestrar, að það vanti meira af léttara efni í
það. Þá er örugglega verið að tala um það að ljós-
mæðrum finnist of mikið af ritrýndum greinum og
fræðigreinum. Ég fór heim og fletti í gegnum gömul
blöð. Við gefum út tvö blöð á ári, þar birtast ein til
tvær ritrýndar greinar og síðan ein til tvær fræðslu-
greinar. Oftast er um helmingur blaðsins léttari
greinar eins og fréttir af félagsmálum, verkefni frá
ljósmóðurnema og frásagnir af starfi íslenskra ljós-
mæðra hérlendis og erlendis. Við verðum að hafa
það í huga að Ljósmæðrafélagið er ekki fjölmennt
félag, ekki hægt að segja að það „rigni inn“ greinum.
Við þurfum yfirleitt að biðja fólk um að skrifa. Ljós-
mæðrablaðið er bæði fag- og félagatímarit. Blaðið er
hugsað fyrir allar ljósmæður hvort sem þær vinna á gólfinu eða við rann-
sóknir. Ljósmæðrablaðið er eina tímaritið á Íslandi þar sem er að finna
greinar um barneignarferlið og heilsu kvenna. Höfundar eru að stærstum
hluta ljósmæður en einnig hafa skrifað í blaðið hjúkrunarfræðingar,
fæðingarlæknar, sjúkraþjálfarar og lyfjafræðingar svo eitthvað sé nefnt.
Ekki veit ég hversu stór hluti ljósmæðra les ekki blaðið, tek þetta ekki
persónulega, en mig langar til að biðja ljósmæður að koma með tillögur um
hvernig bæta megi blaðið, hægt að senda á mig póst. Einnig vil ég nefna að
það er öllum frjálst að skrifa í blaðið.
Í desember er ég alltaf spurð hvenær Fylgjan, dagbók ljósmæðra, komi
út, enginn spyr um Ljósmæðrablaðið. Það má segja að Fylgjan hafi verið
hálfgerð biblía fyrir okkur ljósmæður. Þar hefur verið mikill fróðleikur
sem er farið yfir á hverju hausti. Þessi dagbók er dýr, bæði vinnslan við
textann þó að textinn hafi verið nánast sá sami ár eftir ár, og prentunin.
Nokkur umræða hefur verið í stjórn Ljósmæðrafélagsins um hvort hætta
eigi að gefa út Fylgjuna. Margar ljósmæður eru farnar að setja vaktirnar
inn í snjallsímann sinn og allt fræðsluefni er til á netinu. Í ár var ákvörðun
tekin um að gefa bara út dagbók til tveggja ára og sleppa öllu fræðsluefni.
Líklegt er að þetta verði síðasta Fylgjan sem verður prentuð.
Þá að efni blaðsins. Átröskun er alvarlegur
geðsjúkdómur sem leggst oftast á konur á barn-
eignaraldri. Meðgangan er viðkvæmur tími og getur
átröskun verið áhrifavaldur á heilsu móður og barns.
Í blaðinu er ritrýnd grein um þetta efni, í niðurstöðum
kemur fram að konur með átröskunarsjúkdóma beri
það ekki endilega utan á sér og tilhneiging sé til að
fela sjúkdóminn. Ljósmæður eru í lykilhlutverki
þegar kemur að greiningu átröskunar á meðgöngu.
Undanfarið hefur orðið mikil umræða um fegr-
unaraðgerðir á kynfærum kvenna. Skiptar skoðanir
eru á þessum aðgerðum, flestir sem vinna við barn-
eignarferlið, ljósmæður og fæðingarlæknar, telja
að þessar aðgerðir séu algjörlega ónauðsynlegar og
skaði frekar en hitt. Í blaðinu er fræðslugrein um
skapabarmaaðgerðir, í niðurstöðum greinarinnar
kemur fram að helstu ástæður þess að konur sækist
eftir því að fara í aðgerð á skapabörmum séu líkam-
leg óþægindi vegna stórra skapabarma, skömm og
óánægja vegna útlits kynfæra, óþægindi eða kvíði
sem tengist kynlífi og væntingar um betra kynlíf. Vísbendingar eru um
að konur sem sækjast eftir því að fara í aðgerðir á skapabörmum séu með
líkamsröskun og hafi neikvæða líkamsímynd.
Ég held að það sé algengt að almenningur telji að ljósmæður vinni
eingöngu við að taka á móti börnum, það er nú alls ekki svo. Ljósmæður
eru vel menntaðar og vinna víða. Stærsti vinnustaðurinn er Landspítalinn,
þar vinna ljósmæður við mæðravernd, fæðingarhjálp, sængurlegu, ráðgjöf,
á kvenlækningadeild og vökudeild svo eitthvað sé nefnt. Ljósmæður vinna
út um allt land, í blaðinu skrifa ljósmæður sem starfa á landsbyggðinni, þar
lýsa þær starfinu sínu. Ljósmæður vinna einnig við að taka krabbameins-
sýni og er gaman að nefna það að á Leitarstöðinni sjá eingöngu ljósmæður
um sýnatökuna. Í blaðinu er viðtal við þrjár ljósmæður sem vinna á Leitar-
stöðinni. Ljósmæður starfa einnig við heimafæðingar og er frásögn í blað-
inu af ljósmæðrum sem starfa hjá Björkinni.
Skemmtileg umfjöllun er um ljósmæður í bókmenntum í blaðinu. Þær
Rut og Steinunn Blöndal skrifa grein um hvernig ljósmæður birtast í skáld-
sögum og ævisögum. Ég vona að ljósmæður lesi blaðið, held að það gæti
komið þeim á óvart hversu fjölbreytt efni er í Ljósmæðrablaðinu. Sendi
jóla- og nýárskveðjur til allra lesenda.
Lesa ljósmæður blaðið?
Hrafnhildur Ólafsdóttir,
ritstjóri Ljósmæðrablaðsins
R I T S T J Ó R N A R P I S T I L L
Ljósmæðrafélag Íslands óskar öllum ljósmæðrum og fjöskyldum
þeirra, gleðilegra jóla og farsældar á nýju ári. Þökkum þeim fjölmörgu
ljósmæðrum sem unnið hafa óeigingjarnt starf fyrir félagið.
Með kærri kveðju - Stjórn Ljósmæðrafélags Íslands