Ljósmæðrablaðið - 01.12.2015, Blaðsíða 29
29Ljósmæðrablaðið - desember 2015
ann. Á tímabilum hefur komið inn utanaðkomandi handleiðsla frá
sálfræðingi eða geðhjúkrunarfræðingum sem hefur reynst vel.
Með tímanum fækkaði í hópnum og svo fór að lengi vel voru
einungis tvær ljósmæður starfandi í teyminu, þær Guðlaug og
Jóhanna. Árið 2006 var komin viss þreyta í starfsemina og fannst
þeim að annaðhvort væri kominn tími til að hætta eða fara í endur-
menntun. Til allrar hamingju fréttist þá af vinnusmiðju hjá Sheilu
Kitzinger, mannfræðingi. Grænt ljós var fengið til fararinnar og
reyndist það hin besta vítamínssprauta að hitta aðrar ljósmæður,
doulur og mannfræðinga. Í vinnusmiðjunni voru haldnir fyrirlestrar
og gerðar verklegar æfingar. Þetta kveikti neistann að nýju. Ljós-
mæður sem vinna í Ljáðu mér eyra hafa sótt ýmis námskeið til að
efla sig í starfi, má þar nefna hugræna atferlismeðferð (HAM) í
Endurmenntun Háskóla Íslands, ýmsa fræðsludaga og námskeið um
afleiðingar áfalla og úrvinnslu sorgar.
Upp úr þessu fóru fleiri ljósmæður að sýna Ljáðu mér eyra þjón-
ustunni áhuga. Valgerður Lísa Sigurðardóttir bættist í hópinn og tók
að sér stýrimannshlutverkið. Að hennar frumkvæði voru haldnir
tveir fræðsludagar á kvennadeild Landspítala þar sem fengnir voru
geðhjúkrunarfræðingar og sálfræðingar til að fræða okkur um
áfallastreitu, hugræna atferlismeðferð og samtalstækni. Markmiðið
var að gefa öllum ljósmæðrum sem vinna við fæðingar á Landspít-
alanum kost á að bjóða konum sem þær hafa verið með í fæðingu
upp á viðtal ef óskað er eftir því. Þó nokkrar ljósmæður hafa veitt
slík viðtöl en reyndin hefur þó verið að langflest viðtölin eru veitt af
ljósmæðrum í Ljáðu mér eyra teyminu.
Í þessari grein hefur verið stiklað á stóru um þessi fimmtán ár
sem liðin eru frá upphafi Ljáðu mér eyra hlustunarþjónustunnar. Nú
standa fimm ljósmæður að teyminu en þær eru Guðlaug, Jóhanna,
Valgerður Lísa, Hrafnhildur og Birna. Gott samstarf hefur verið
við sálfræðinga kvennadeildar vegna þeirra kvenna sem þurft hafa
áframhaldandi meðferð. Bókanir fara fram á göngudeild mæðra-
verndar og er skipulagið þannig í dag að það eru tekin tvö viðtöl alla
föstudaga. Árlega hafa á bilinu 50−70 konur/pör komið í viðtöl hjá
Ljáðu mér eyra og virðist þjónustan því vera mikilvægur hlekkur í
barneignarþjónustunni. Um nauðsyn þess að vinna með erfiða eða
neikvæða fæðingarreynslu þarf ekki lengur að efast því aukin þekk-
ing bendir til þess að erfið upplifun á fæðingu geti haft margvíslegar
neikvæðar afleiðingar á líðan og heilsu konunnar. Vanlíðan hjá konu
virðist einnig geta haft víðtæk áhrif á samskipti hennar og tengsl við
barnið og makann.
Þess má geta að nú stendur yfir rannsókn á því hvort konum gagn-
ist viðtölin og á hvern hátt þeim finnst ljósmæður geta hjálpað þeim
að vinna úr erfiðri reynslu. Vonast er til að niðurstöður rannsóknar-
innar nýtist til að þróa þjónustuna enn frekar. Það er trú þeirra sem
að teyminu standa að Ljáðu mér eyra hlustunarþjónustan sé komin
til að vera.
Birna Ólafsdóttir
Guðlaug Pálsdóttir
Hrafnhildur Ólafsdóttir
Jóhanna V. Hauksdóttir
Valgerður Lísa Sigurðardóttir
Guðlaug, Birna, Jóhanna, Valgerður Lísa og Hrafnhildur.
Guðlaug, Sheila ásamt dóttur sinni og Jóhanna.