Ófeigur - 15.08.1951, Page 55
ÖFEIGUR
55
fest á þeim árum, þegar þeir sátu í stjórnarsessi, á
tilgangur skólanna að vera sá, að búa sem allra flest
ungmenni í landinu undir að ljúka háskólaprófi, eða,
ef það ekki tekst, þá að búa sig með gagnfræðaprófi
undir að geta verið fastlaunað fólk í þjónustu pósts
og síma. Nú leyfa íslenzkir staðhættir ekki, að allir
menn í landinu hafi lifibrauð af því að vera prestar,
læknar, lögfræðingar, málfræðingar eða þjónustumenn
við póst og síma. Meginhluti þjóðarinnar hlýtur á hverj-
um tíma að vinna að hinum margháttuðu framleiðslu-
störfum í landinu. Við athugun hefur komið í ljós, að
sárfáir háskólagengnir menn eru bændur, verkamenn,
sjómenn, iðnaðarmenn, kaupmenn eða kaupfélagsleið-
togar. Háskólagengnu mennirnir stunda hér um bil
aldrei atvinnustörf eða hafa atvinnuforystu, heldur
sækjast eftir fastlaunuðum störfum hjá ríkinu eða
bæjarfélögunum. Þetta má ekki svo til ganga. Há-
skólagengna fólkið ætti, sökum hins langa náms, sem
öll þjóðin kostar að mestu leyti að vera fremst í at-
vinnubaráttunni. Þannig er þessu háttað í öðrum lönd-
um. Mest gætir þó í Bandaríkjunum þess að háskóla-
gengnir menn hafa forystu um hin vandamestu atvinnu-
mál. Mikill vafi er á að fyrirkomulag menntaskólanna
og háskólans íslenzka sé heppilegt. Þeir eiga að ala upp
dugandi athafnamenn til að standa fremst í atvinnubar-
áttunni. I stað þess fjarlægjast háskólagengnu menn-
irnir nú sem stendur undirstöður þjóðlífsins. Nokkur
hluti háskólagenginna manna er í hættu að verða at-
vinnulítill öreigalíður, sem fær af uppeldi sínu og skóla-
göngu hneigð til að fylkja sér um byltingarfánann ef
ekki er annar kostur. Er það lítil sæmd fyrir mennta-
skólana og háskólann að kommúnistar hafa að öllum
jafnaði undirtök á fundum íslenzkra stúdenta í Reykja-
vík, Osló, Stokkhólmi Khöfn og París. Hafa sumar
tillögur þessara námsmanna oft borið vott um andleg-
an vanþroska á háu stigi. Engin ástæða er til að ætla að
þessir piltar séu ekki sæmilega vel gefnir. Hin frægu mis-
tök þeirra eru án alls efa að kenna misheppnuðu upp-
eldi fremur en vöntun á eðlisgreind. Að þessu sinni
er ekki rúm til að gera meira en gefa lauslegar bend-
ingar um nýja vegi í uppeldismálum. Það þarf að losa
skólakerfið sundur, þannig að barnakennsla verði þátt-
ur út af fyrir stg og allt fyrirkomulag miðað við þarfir