Skessuhorn - 20.12.2006, Side 74

74
MIÐVLKUDAGUR 20. DESEMBER 2006

s
T^mnin/t-^
Er níðst á millistjómendiim á Gmndartanga?
Um nokkurra ára skeið höfum
við stjórnarmenn í Verkstjórafélagi
Akraness hvatt stjórnendur á
Grundartanga, þ.e. þá sem hafa
stjórnendaábyrgð í verksmiðjunum
og við útskipun, til að huga að fé-
lagsaðild í félagi okkar. Menn hafa
sýnt málinu áhuga og margir óskað
eftir félagsaðild en síðan verið
meinað það af yfirstjórnendum.
Þetta á jafht við um verksmiðjurn-
''ár Norðurál og Járnblendifélagið
en einnig fyrirtækið Klafa sem sér
um þjónustu á hafnarsvæðinu. I
fljóti bragði virðist sem að þarna
hafi menn sammælst um að halda
stjórnendum sínum utan stéttarfé-
laga stjórnenda.
Viðbárur yfirstjórnenda, þegar
okkar fólk ræðir við þá eru þær
helstar að þessir menn séu ekki
raunverulegir stjórnendur, þeir
hafi nánast enga stjómendaábyrgð
og eigi því ekki heima í stjórn-
endafélagi. Þetta segja þeir ekki
við viðkomandi menn enda hverj-
um manni ljóst að þetta er ekki
+rétt.
Hvað gengur
mönnunum til?
Það er spurning sem við höfum
mikið velt fyrir okkur hvað þessum
yfirstjórnendum gengur til með
því að neita stjórnendum sínum
um félagsaðild að stjórnendafélagi.
Við vitum það auðvitað ekki fyrir
víst hvað þeir em að hugsa en get-
um ímyndað okkur eitt og annað.
Það er t.d. hægt að láta sér detta í
hug að þeir hafi kokgleypt þessa
hugmynd frá Bandaríkjum Norður
ýAmeríku þar sem menn hafa um
langt skeið verið mjög andvígir fé-
lagsaðild starfsmanna í stéttafélög-
um og finnst það svo alls ekki
koma til greina með stjórnendur.
Ef þetta er rétt þá eru menn að
gleyma því að allt samfélagsum-
hverfi okkar hér á landi og stétta-
félaga okkar er gjörólík því sem
viðgengst í Ameríku. Ef þessir
menn hafa haldið að stéttarfélags-
aðild að stjórnendafélagi hindri
stjórnendur í störfum þá hafa þeir
aldeilis rangt fyrir sér. Því að það
er þeim þvert á móti mikill styrkur,
bæði faglega og félagslega að vera í
hópi jafningja sinna sem glíma við
svipuð vandamál og hafa stuðning
af sterkum sjúkrasjóði og margvís-
legri þjónustu samtaka okkar.
Verkstjórafélögin hafa verkfallsrétt
eins og önnur stéttarfélög en frá
stofnun fyrsta félagsins 1919 þá
hefur aldrei komið til vinnustöðv-
unar á þeirra vegum. Samkvæmt
lögum Verkstjórasambands Islands
er stjórnendum óheimilt að taka
afstöðu í vinnudeilu eða að fara í
samúðarverkfall. Verkstjórafélögin
eru 13 í landinu og mynda þau
saman Verkstjórasambandið.
Hvorki félögin né sambandið hafa
nokkur tengsl við önnur stéttarfé-
lög, enda banna lög sambandsins
það. Það kann líka að vera að mál-
in hafi einungis þróast svona á
Grundartanga án yfirgripsmikillar
stefnumörkunar. Við erum nú að
vona að þeir sem markað hafa þessi
viðhorf á Grundartanga sjái að sér
og snúi við blaðinu.
Er hægt að
hindra menn?
Það er ekki ólíklegt að fólk velti
nú fyrir sér hvernig hægt sé að
hindra það að menn gangi í stétta-
félög. Er ekki frjáls félagaaðild?
Fjalla ekki lög um þetta efni? Jú,
aldeilis og má þá nefna að skv. 4.
gr. laga um stéttarfélög og vinnu-
deilur nr. 80/1938 með síðari
breytingum er atvinnurekendum
óheimilt að skipta sér af stéttarfé-
lagsaðild starfsmanna sinna. Frelsi
launamanna til aðildar að stéttarfé-
lögum er einnig tryggt í samþykkt-
um Alþjóðavinnumálastofnunar-
innar, ILO nr. 87 og 98.
Vinnuveitendur hafa hinsvegar
oft á tíðum starfsumhverfi manna í
hendi sér og starfsmenn og þá sér-
staklega stjórnendur vilja síst af
öllu troða illsakir við yfirmenn
sína. Stjórnendur eru trúnaðar-
menn vinnuveitanda á vinnustaðn-
um og vilja helst ekkert gera sem
spillir góðu sambandi þar á milli. A
umsókn um félagsaðild í Verk-
stjórafélag er krafist undirritunar
bæði væntanlegs félagsmanns og
forráðamanns vinnuveitanda sem
vottar þá að viðkomandi gegni
stjórnunarábyrgð og eigi heima í
félagi stjórnenda. Það er okkur
mikilvægt að báðir aðilar komi að
málinu. I þessu felst auðvitað
ákveðin hindrun ef vinnuveitand-
inn neitar að samþykkja þetta.
Stj ómendaábyrgð
hverfur ekki
Fyrir mann sem gegnir stjórn-
unarstöðu er það mjög alvarlegt
mál ef vinnuveitandinn viðurkenn-
ir ekki stöðu hans. Það verður að
gangast við því, þegar um stjórn-
unarstarf er að ræða og þá skiptir
engu máli hvað starfið er kallað,
liðstjóri, hópstjóri, verkefnastjóri,
verkstjóri eða eitthvað allt annað.
Hvað sem starfið er kallað og jafn-
vel hvort sem vinnuveitandinn við-
urkennir stöðuna eða ekki, þá
stendur full ábyrgð stjórnandans
óhögguð. Við höfðum lengi trúað
því að ábyrgð stjórnandans tak-
markaðist af umboði vinnuveit-
andans, en nú virðist sem svo sé
ekki. Það er mikilvægt að menn
þekki stöðu sína, því að það er
mögulegt að menn beri meiri
ábyrgð en þeir gera sér grein fyrir.
Við þekkjum fjölmörg dæmi um
það þegar reynir á ábyrgð stjórn-
enda en í þessu samhengi er nær-
tækast að nefna nýlegan Hæsta-
réttardóm þar sem féll dómur um
ábyrgð stjórnanda. Maður hafði
slasast mjög alvarlega á vinnustað
og er varanlega óvinnufær eftir.
Honum var neitað um bætur vegna
þess að hann væri verkstjóri og
hefði átt að þekkja hætturnar á
vinnustaðnum ásamt því að bera
ábyrgð á því að hafa leiðbeint
manni þeim sem svo stýrði stórum
stálbita ofan á hann. Hvorki hinn
slasaði né vinnuveitandinn sögðust
álíta að hann hafi verið verkstjóri.
Hæstiréttur dæmir engu að síður
að hann beri sjálfur ábyrgð á tjóni
sínu vegna þess að hann hafi verið
verkstjórinn á staðnum. Það er
ljóst að ábyrgð stjórnenda er mikil
og oft meiri en menn gera sér
grein fyrir. Það er því lágmarks
krafa að forstöðumenn fyrirtækja
standi með stjórnendum sínum í
starfi, einnig á þann hátt að þeir
njóta stuðnings af stéttafélagi
manna í sömu sporum.
Það er ávinningur
að félagsaðild
Við teljum að ávinningur stjórn-
enda af því að vera í stéttarfélagi sé
ótvíræður. Þá erum við ekki ein-
göngu að vísa til þess að við erum
líklega með einn allra sterkasta
sjúkrasjóð landsins sem greiðir út
af rausnarskap mun meira en al-
gengast er. Þar halda menn líka
réttindum eftir að þeir komast á
eftirlaunaaldur. Þetta er mikilvægt
en það kemur margt fleira til. Fé-
lagsskapurinn
sjálfur skiptir
a u ð v i t a ð
mestu máli. I
Verkstj óra-
sambandi Is-
lands er ein-
göngu verið að fást við vandamál
stjórnenda og það er því auðvelt að
fá ráðgjöf og stuðning við hæfi.
Þar er til staðar góða innsýn í
rekstur fyrirtækja og þau margvís-
legu vandamál sem komið geta upp
og snerta margvíslega þætti svo
sem skipulagsmál, starfsmannahald
og stöðu og samskipti einstaklinga.
Skilningur og sérþekking er því til
staðar ásamt mikilli uppsafnaðri
reynslu. Við bjóðum að auki hlið-
stæð þjónustu og gæði eins og þau
sem almennt þekkjast hjá stéttarfé-
lögum. Við höfum því trú á því að
stjórnendur séu hvergi betur settir
en í Verkstjórafélagi. Þar fái þeir
þann stuðning sem allir hafa þörf
fyrir.
Það er því ljóst að það er verið
að hafa af mönnum margvísleg
gæði og öryggi með því að neita
þeim um félagsaðild hjá okkur. Það
er einlæg von mín að yfirstjórn
fyrirtækjanna geri sér grein fyrir
því að það eru sameiginlegir hags-
munir bæði fyrirtækisins og starfs-
mannsins að hann njóti stuðnings
og hvatningar bæði frá fyrirtækinu
og stéttarfélagi sínu. Eg hvet því
forystumenn fyrirtækjanna á
Grundartanga til að endurskoða
afstöðu sína, standa með starfs-
manninum og fjarlægja þessa
hindrun úr götu þeirra.
Birgir Eltnhergsson, VSFA.
7Jmninn'
Leikskólinn Hraunborg - sveigjanlegur vistunartími
í ljósi um-
fjöllunar í
Skessuhorni
þann 6. des-
ember síðast-
liðinn um
málefni leik-
skólans Hraunborgar, tel ég rétt að
varpa ljósi á málin frá sjónarhóli
aðstandenda skólans.
Þegar Hjallastefnan tók við
rekstri leikskólans Hraunborgar á
Bifröst var ljóst að þörf væri á að
* mæta þeirri sérstöðu sem skólinn
hefur.
Þessi sérstaða felst fyrst og
fremst í fernu:
1. Hraunborgarnemendur eru
nánast allir börn háskólanema,
sem vinna langan vinnudag en
að hluta til er sá vinnutími
sveigjanlegur og álagið breyti-
legt eftir tímabilum.
2. Börnin í Hraunborg höfðu,
með fáum undantekningum,
níu og hálfs tíma vinnudag,
fimm daga vikunnar. Flestum
V. fullorðnum finnst það ærinn
vinnutími fyrir sjálfa sig, hvað
þá fyrir börn, enda er svo lang-
ur vinnudagur barna í leikskól-
um fátíður annarsstaðar.
Samkvæmt upplýsingum sem
undirrituð hefur frá skrifstofu
umboðsmanns barna, hefur
langur vinnudagur barna í leik-
skólum, einmitt verið til um-
ræðu þar og er töluvert
áhyggjuefni, sem að líkindum
verður tekið á í nýjum lögum
um leikskóla.
3. Bömin sem hefja skólavist í
Hraunborg, flytja nánast öll á
Bifröst, um það bil daginn áður
en skóli foreldranna hefst og
því gefst ekki langur tími til
aðlögunar nýrra barna.
Hópaðlögun tuga barna sem
nýflutt eru í glænýtt umhverfi,
á afar skömmum tíma, er þess
vegna nauðsynleg í Hraun-
borg.
4. Fjöldi barna í Hraunborg var
nánast sá sami frá klukkan
7:45-17:15 og því erfitt að
byrja eða enda dagana á róleg-
um nótum. Alagið á börnin er
því nánast jafnt allar níu
klukkustimdirnar.
Það er alltaf höfuðmarkmið leik-
skóla að vinna börnum allt til
heilla og við skipulag starfsins í
Hraunborg horfðum við á þá stað-
reynd að í ljósi ofantalinna atriða
var umhverfi barna hér á Bifröst
ekki gott. Alagið væri mjög mikið
á börn og foreldra og við vildum
gera það sem við gátum til að bæta
úr því. Hugmyndin var að aðlaga
starf leikskólans að starfi Háskól-
ans. Vistunartími barnanna gæti
orðið sveigjanlegur og hægt væri
að breyta honum tímabundið,
lengja eða stytta eftir því sem
vinnuálag foreldranna, vegna síns
skólanáms, breyttist.
Foreldrar gætu skipulagt vistun-
artíma barna sinna, t.d. mánuð
fram í tímann í samræmi við sína
stundatöflu og borgað fyrir ná-
kvæmlega þann tíma og þeir höfðu
keypt á hverju tímabili.
Með þessu móti myndi heildar-
vistunartími barnanna styttast að
einhverju marki. Dagarnir í
Hraunborg myndu ekki byrja og
enda jafnbratt og áður, þar sem
barnafjöldinn væri ekki jafnmikill
frá klukkan 7:45 að morgni, til
klukkan 17:15 síðdegis og þannig
myndi draga úr álagi á börnin.
A föstudögum yrði lokað klukk-
an 15:30, þar sem háskólinn starfar
ekki lengur þann dag.
Starfsfólk Hraunborgar var til-
búið að koma til móts við háskóla-
skipulagið og vinna þá hátíðisdaga
sem Háskólinn heldur úti kennslu
en taka þess í stað frí um páska
þegar Háskólinn fer í frí, enda sýn-
ir reynslan að fá börn eru á svæð-
inu á þeim tíma.
I jólafríi Háskólans yrði Hraun-
borg lokað og þeir dagar gjald-
frjálsir. Kennarar skólans tækju
hluta sumarorlofs á þeim tíma og
gæfist þá tækifæri til að skipuleggja
skólann þannig að allir væru bún-
ir með sitt sumarorlof, þegar hin
snarbratta hópaðlögun nýrra barna
hæfist eftir sumarlokun.
Þessar hugmyndir voru kynntar
á fjölmennum foreldrafundi í sept-
ember og enginn hreyfði andmæl-
um. Nýja skipulagið var því
ákveðið og sett á vef Hraunborgar
og á vef Háskólans til að tryggja að
öllum yrði þetta kunnugt.
Fjöldi foreldra kom að máli við
leikskólastjóra til að þakka fyrir
þau liðlegheit að geta með
skömmum fyrirvara fengið tíma-
bundna lengingu á vistunartíma
barnanna sinna, þegar álagið var
mikið. Margir tjáðu sig um að
þeim fyndist nýja fyrirkomulagið
gott og enginn kom að máli við
undirritaða til að lýsa óánægju með
það.
Það var svo í kringum aðventu-
byrjun að boð komu frá bæjar-
stjóra um að það hefði borist
kvörtun frá foreldri í Hraunborg
vegna jólalokunarinnar.
Undirrituð vissi þá ekki til þess
að nein óánægja væri með þetta
nýja fyrirkomulag en í ljósi þessar-
ar kvörtunar ákváðum við að
bjóða þeim foreldrum sem teldu
sig þurfa, leikskólavist fyrstu þrjá
dagana í jólafríi nemenda eða þar
til háskólaskrifstofan lokaði.
I samráði við bæjarstjóra gerð-
um við svo ítarlega vefkönnun á-
viðhorfum foreldra til hins nýja
vistunartímafyrirkomulags.
Nú hefur verið unnið úr þeirri
könnun og eru niðurstöðurnar eft-
irfarandi:
90,16% foreldra voru mjög eða
frekar sammála því að hafa skólann
opinn á þeim hátíðisdögum sem
Háskólinn starfar. Séu þeir sem
sem völdu að svara „hlutlaus" tald-
ir með eru það 95,08% foreldra.
86,88% foreldra voru mjög eða
frekar sammála því að Hraunborg
lokaði í páskafríi nemenda í stað
opnunar hátíðisdagana. Séu hlut-
lausir taldir með er niðurstaðan
91,8% foreldra.
86,89% foreldra voru sammála
því að leikskólinn lokaði í jólafríi
háskólans og lokunardagar væru
gjaldfrjálsir. Ef hlutlausir eru tald-
ir með eru það 95,09% foreldra.
88,53% foreldra voru mjög eða
frekar sammála því að hafa sveigj-
anlegan vistunartíma og greiða
einungis fyrir þann tíma sem þeir
nota. Séu hlutlausir taldir með eru
það 93,45% foreldra.
90,16% foreldra eru mjög eða
frekar sammála því að hægt sé að
breyta vistunartíma barnanna
tímabvmdið meðan álag er mest í
skólanum. Séu hlutlausir taldir
með eru það 96,72% foreldra.
Samkæmt þessum niðurstöðum
virðumst við á réttri leið í viðleitni
okkar til þjóna vel foreldrum og
börnum, sem búa við þær sérstæðu
aðstæður sem eru á Bifröst.
A grundvelli þessara niðurstaðna
munum við síðan taka ákvörðun
um áframhaldið.
Anna María Sverrisdóttir
Leikskólastjóri í Hraunborg