Skessuhorn - 20.12.2017, Page 87

MIÐVIKUDAGUR 20. DESEMBER 2017 87
hana hér á bænum og svo bara tími
ég ekki að selja hana.”
Frumbyggjar
í Bjargslandi
Óskar og Sigurbjörg bjuggu fyrstu
hjúskaparárin heima á Tröðum en
árið 1977 fengu þau úthlutað lóð
í nýju íbúðahverfi í Borgarnesi,
Bjargslandi. „Við vorum fyrst til að
reisa hús í Bjargslandi í Réttarholti
4 og keyptum timbureiningar frá
Selfossi. Þegar styttist í einingarn-
ar voru starfsmenn hreppsins ekki
búnir að mæla út lóðina vegna þess
að sprengiefnabraggi frá Vegagerð-
inni var staðsettur þar sem lóðin átti
að vera. Ekkert gerðist í nokkra daga
og tók ég því til minna ráða, fór upp
í gröfuna og mokaði bragganum
upp á vörubíl sem ég var með í láni
frá pabba. Ég vissi vitaskuld að eng-
ar sprengjur voru eftir í bragganum.
Síðan hélt ég niður á hreppsskrifs-
stofuna og bað um mælingu. Starfs-
mennirnir komu af fjöllum og sögðu
braggann enn á sínum stað. Ég sagði
að hann væri horfinn og þeir voru
hálf undrandi. Lóðin var því mæld,”
segir Óskar sem bendir á að gríðar-
leg uppbygging hafi verið í Borgar-
nesi á þessum tíma.
„Við kláruðum húsið í nóvember
sama ár en það stóð síðan í heilt ár
meðan við unnum inni í því. Ekkert
rafmagn var komið í hverfið þegar
þetta var og þurftum við því að not-
ast við ljósavél. Þá var pósturinn ekki
borinn út til okkar og þá var enginn
sími. Vorum í raun algerir frum-
byggjar,” segir Óskar en þau bjuggu
í Réttarholti í 40 ár og ólu þar upp
dætur sínar tvær, Katrínu Helgu og
Fanneyju Svölu. „Við ákváðum síð-
an að flytja hingað að Tröðum og
eftir að við lukum við endurbætur
þar í sumar seldum við húsið okkar í
Borgarnesi,” bætir Sigurbjörg við.
Tófan skæð
Hjónin stunda hlunnindabúskap í
Tröðum og eru því engar kindur
eða kýr í útihúsunum. Sigurbjörg
er þó með hesta og ríður oft út og
þá sinnir hún æðarvarpinu af mikl-
um áhuga. Þau eiga einnig tvær trill-
ur og sigla stundum út til að veiða
í soðið. „Það er ágætt bátalægi hér
miðað við aðstæður og nóg af fiski
hér fyrir utan,” segir Óskar.
„Vorin fara hins vegar alveg í æð-
arvarpið,” segir Sigurbjörg. „Ég
byrja seinni partinn í apríl að hengja
upp nótina þvert yfir varptangana
okkar til að halda tófunni frá. Síðan
girðum við út í sjó að sunnanverðu
og út í vog og norður í sand,” seg-
ir Sigurbjörg en töluverður tími fer
hjá þeim í að verja æðarvarpið fyr-
ir varginum. „Meðan ég ólst upp
þekktist ekki að tófa væri á sveimi
hér við sjávarsíðuna. Hún var eitt-
hvað sem menn sáu og heyrðu til
uppi á fjöllum í leitum. Þetta hefur
breyst í seinni tíð,” bætir hún við.
„Við erum með vakt heilu næturnar
hér suðurfrá til að athuga hvort tóf-
an sé á ferðinni. Óskar hefur sinnt
vaktinni síðustu ár.”
„Ég byrja svo að tína dún um 20.
maí í fyrstu yfirferð og viku seinna
tek ég seinni yfirferðina. Við gróf-
hreinsum dúninn hérna á bænum og
förum síðan með hann til Íslensks
æðardúns í Stykkishólmi í fínhreins-
un. Þau selja hann svo fyrir okkur.”
Sigurbjörg kveðst fylgjast grannt
með varpinu og segir að fleiri fuglar
hafi orpið fyrir 15 árum. „Ég held að
tófan hafi haft hér mikil áhrif,” seg-
ir Sigurbjörg og eru hjónin sammála
um að veiðikvótinn fyrir refaskytt-
ur mætti vera miklu meiri. „Það er
mikilvægt að yfirvöld taki þetta fast-
ari tökum.”
Hefur gaman
að karakterum
Óskar hefur undanfarna áratugi
stundað kvikmyndatökur af mikl-
um áhuga og hefur komið sér upp
góðri aðstöðu á Tröðum til að vinna
úr myndefni sem er mikið að vöxt-
um. „Ég byrjaði að taka upp á átt-
unda áratugnum á 8mm vél en síðar
var maður kominn með svokallaða
„axlavél” og byrjaður að taka upp á
spólur. Ég hef einkum verið að taka
myndir af fólki og helst einhverj-
um skemmtilegum og áhugaverðum
einstaklingum hér í héraðinu. Ég
hef mög gaman að skemmtilegum
karakterum. Spólusafnið er orðið
mjög stórt og útheimtir mikinn tíma
að vinna úr efninu. Ég hef dregið úr
upptökum í seinni tíð en er þó meira
að vinna úr því efni sem ég á. Stund-
um set ég skot inn á Facebook eða
YouTube og eru viðbrögðin mik-
il enda fólk oft að sjá eftirminnilega
einstaklinga sem eru löngu farnir,”
segir Óskar sem einnig hefur verið
að safna myndefni frá öðrum.
Ánægð með
viðurkenninguna
Endurbæturnar á Tröðum hafa skil-
að þeim árangri að á liðnu hausti
fékk bærinn umhverfisviðurkenn-
ingu Borgarbyggðar sem snyrtileg-
asta bændabýlið. Sagði í rökstuðn-
ingi dómnefndar að á Tröðum sé
einstaklega snyrtilegt heim að líta,
mikil áhersla lögð á að halda öllum
mannvirkjum vel við og umgengni
til mikillar fyrirmyndar. „Við vor-
um að vonum himinlifandi með
þetta og ánægð. Verðlaun sem þessi
virka hvetjandi á fólk og kannski
lætur það standa sig betur og hafa
snyrtilegt í kringum sig,” segja þau
að lokum og hefur viðurkenningar-
skjalið verið hengt upp á vegg í eld-
húskróknum til öndvegis.
hlh
Handverkshópurinn Bolli í Búð-
ardal hefur verið starfandi í rúma
tvo áratugi og telur á milli 70 og 80
félagsmenn. Kristín Inga Kristjáns-
dóttir formaður handverkshóps-
ins var á staðnum þegar fréttaritari
leit við í húsnæði hópsins að Vest-
urbraut 12.
“Jólasalan hefur gengið ágætlega
en við mönnum vaktir alla daga til
jóla kl. 12-18. Við höfum alltaf opið
yfir sumartímann og fram í septem-
ber. Í ár höfðum við helgaropnun í
októbermánuði en lokað í nóvem-
ber þar til jólaopnunin hófst 24.
þess mánaðar,” segir Kristín.
Í Bolla er allt unnið í sjálfboða-
vinnu og skiptast vaktir milli félags-
manna. Á glugga við útidyr Bolla
eru hagnýtar upplýsingar og gefin
upp símanúmer félagsmanna sem
hægt er að hringja í ef óskað er eft-
ir séropnun. Kristín segir að það sé
alltaf eitthvað um að fólk nýti sér
þá þjónustu.
Í Bolla má finna fjölbreytt
handverk, sultur og bakk-
elsi. En hvað skyldi seljast best?
“Ég held að það sé hægt að segja að
lopapeysurnar seljist best. Einnig
fer mikið af húfum, vettlingum og
sokkum. Og jólasveinarnir seljast
allt árið. Það er merkilegt að hrúts-
hornin vekja alltaf athygli, sérstak-
lega hjá erlendum ferðamönnum og
börnin kíkja auðvitað á þau,” segir
Kristín en stóraukinn ferðamanna-
straumur hefur ekki farið fram
hjá þeim félögum í Bolla og sala á
handverki heimamanna gengur vel
yfir árið. sm
Jólaopnun hjá Handverkshópnum Bolla
Kristín Inga Kristjánsdóttir formaður handverkshópsins Bolla ásamt Sigríði
Árnadóttur sem hér sést með lopapeysu á prjónunum.
Mikið úrval er af prjónavörum í Bolla, m.a. vinsælu lopapeysurnar, vettlingar,
sokkar og skrautmunir.
Hér má sjá dæmi um gamaldags barnaleikföng sem boðið er upp á í Bolla.
Leirmunir úr smiðju leirlistakonunnar Guðbjargar Björnsdóttur.
Sigurbjörg grófhreinsar dúninn í útihúsunum á Tröðum.Óskar við JCB gröfuna sína. Hann hefur starfað sem vélaverktaki í yfir 40 ár.