Skessuhorn - 20.12.2017, Side 102

MIÐVIKUDAGUR 20. DESEMBER 2017102
„Ég er alinn upp á Akranesi en hins
vegar fæddur í Brákarey í Borgar-
nesi 28. apríl 1946 nánar tiltekið í
Fúsaskála, sem þar stóð, en það hús
var gistiheimili og um leið endastöð
Norðurleiðarrútunnar,“ segir Ingvar
Ingvarsson fyrrum kennari, skóla-
stjóri, sveitarstjóri og bæjarfulltrúi
þegar sest er niður með honum á
heimili hans á Akranesi. „Norð-
urleiðarrútan fór þá ekki lengra á
leið sinni að norðan en til Borgar-
ness. Þaðan fóru farþegar með flóta-
bátunum sem voru í ferðum; Lax-
fossi og síðan Eldborg eftir að Lax-
foss strandaði. Akraborg tók svo við
1956. Sá Fúsi, réttu nafni Vigfús sem
húsið var kennt við, byggði síðan
Hreðavatnsskálann. Ástæða þess að
ég fæddist í þessu húsi á þessum stað
var sú að pabbi hafði verið fenginn til
að setja af stað unglingaskóla í Borg-
arnesi en hann hafði verið kennari
við slíkan skóla á Blönduósi þar sem
foreldrar mínir bjuggu. Þegar þau
komu í Borgarnes var ekkert annað
húsaskjól fyrir þau en í Fúsaskála.
Húnvetningur
í báðar ættir
Foreldrar Ingvars voru þau Svava
Steingrímsdóttir og Ingvar Björns-
son kennari. Þau voru bæði Austur-
Húnvetningar. „Mamma var dótt-
ir Steingríms Davíðssonar og Helgu
Jónsdóttur en afi var skólastjóri á
Blönduósi í 40 ár og þar var mamma
fædd. Pabbi var hins vegar fæddur
á Þröm í Blöndudal, sonur Björns
Björnssonar og Kristínar Jónsdóttur.
Pabbi var hjá frændfólki sínu Ingvari
Pálssyni og Signýju Benediktsdótt-
ur, sem bjuggu lengst af á Balaskarði
á Laxárdal A-Hún, frá átta ára aldri.
Þau voru mér eins og afi og amma.
Ég var skírður í höfuðið á Ingvari
Pálssyni og fékk frá honum og konu
hans merarfolald í skírnargjöf. Eftir
stúdentspróf fór hann sem farkennari
í Svínavatnshreppinn. Síðar kenndi
hann hjá afa á Blönduósi og kenndi
þá m.a. mömmu en það voru tíu ár
á milli þeirra. Hann var svo fenginn
til að stofna þennan unglingaskóla
í Borgarnesi og var þar bara þenn-
an eina vetur en um haustið 1946
fór hann í Kennaraskólann til að afla
sér kennararéttinda sem hann hafði
ekki þrátt fyrir alla þessa kennslu.
Þessa tvo vetur sem hann var þar bjó
mamma með okkur drengina, mig
og eldri bræður mína; Steingrím og
Björn, hjá afa og ömmu á Blöndu-
ósi. Á leiðinni norður á Blönduós var
búið um mig í þvottabala enda var ég
ekki nema um mánaðargamall þegar
við fórum norður. Ég á eina systur,
Helgu sem er fimm árum yngri en ég
og síðan er Kristinn yngstur okkar
systkina, fæddur 1962.“
Var kominn í Kára
tveggja ára
Árið 1948, þegar Ingvar var tveggja
ára, flutti fjölskyldan á Akraness.
„Þetta var strax eftir að pabbi lauk
Kennaraskólanum og ástæðan fyr-
ir því að hann fór til Akraness var
ábyggilega sú að þau voru samstúd-
entar úr MA, hann og Ragna Jóns-
dóttir kona Ragnars Jóhannesson-
ar skólastjóra Gagnfræðaskóla Akra-
ness, þar sem pabbi fór að kenna í
fyrstu en hann flutti sig síðan yfir í
Barnaskólann. Það var mikill vin-
skapur milli þeirra og við fluttum í
sama hús og þau. Þetta var stórt og
glæsilegt hús að Mánabraut 11. Þau
Ragnar og Ragna bjuggu á efstu hæð-
inni, við á miðhæðinni og á jarðhæð-
inni var svo Knattspyrnufélagið Kári
með félagsheimili þannig að ég var
strax kominn í Kára þarna tveggja ára
gamall. Af Mánabrautinni fluttum
við í Kaupfélagshúsið á Kirkjubraut
11, þar sem Kaupfélag Suður-Borg-
firðinga var með verslun. Ég man nú
lítið eftir þessu en þó minnist ég þess
að ég sótti mikið yfir á Mánabraut-
ina og þar var besti æskuvinur minn,
Birgir Karlsson, eða Biddi eins og
ég kallaði hann, en hann er ári eldri
en ég. Ég átti margar góðar stundir
í Kallahúsum á Mánabrautinni, sem
stóðu næst Kringlu. Jafnaldrar mín-
ir í götunni voru Bjarni Jó, Ævar Sig,
Siggi Villi og Benedikt Rúnar. Leik-
irnir voru margvíslegir allt frá fót-
bolta, horna- og slá- bolta til alvöru
bardaga með sverðum og skjöldum.
Þegar innrásapramma rak upp í Ív-
arshúsaklettana var hann tekinn her-
skyldi og notaður sem virki. Við átt-
um fáa ættingja á Skaganum en vor-
um fljót að kynnast fólki.“
Ætlaði að verða smiður
Ingvar var í fjölmennum árgangi
fæddum 1946 en þau voru hátt í 80
í árganginum þá. „Ég á margar góð-
ar minningar úr Barnaskólanum
við Vesturgötuna en Hjálmar Þor-
steinsson var umsjónarkennari minn
þar og mér þótti alla tíð mjög vænt
um Hjálmar. Svo þegar við komum
upp í fyrsta bekk í Gagnfræðaskóla
var ekki tilbúið húsnæði fyrir okk-
ur svo okkur var kennt í fyrsta bekk
í Barnaskólahúsinu og fórum ekki
inn í Gagnfræðaskóla fyrr en í öðr-
um bekk. Kennararnir komu bara til
okkar á Vesturgötuna. Ég man nú
ekki hver var umsjónarkennari okkar
í fyrsta bekk en í öðrum bekk man ég
að Jón Ben Ásmundsson var umsjón-
arkennari okkar og var mikið dáð-
ur af nemendum. Skólastjóri var svo
Ólafur Haukur Árnason og þegar ég
var í Gagnfræðaskólanum var ég for-
maður Íþrótta- og bindindisfélags-
ins í skólanum en í því félagi var tals-
vert starf. Við skipulögðum allt starf-
ið upp á nýtt og það voru kvöld-
skemmtanir í hverri viku og fleira.
Ég var þarna formaður þegar ég var í
þriðja og fjórða bekk.“
Ætlaði að verða smiður
Ingvar lauk gagnfræðaprófi og fór
síðan í fyrsta bekk í Iðnskólanum.
„Ég ætlaði mér að verða smiður og
fór að vinna við smíðar eftir gagn-
fræðapróf en svo gekk ekkert að kom-
ast á námssamning svo mamma talaði
við Brodda Jóhannesson, skólastjóra
Kennaraskólans, sem hafði verið
skólabróðir pabba í menntaskóla, og
hann tók mig inn í skólann. Þar með
var framtíðin ráðin.“ Þegar Ingvar var
17 ára gamall missti hann föður sinn,
Ingvar Björnsson kennara, aðeins 51
árs að aldri. „Pabbi dó á afmælisdag-
inn minn þegar ég varð sautján ára
en það voru bæði hvítblæði og krans-
æðastífla sem urðu honum að aldur-
tila. Þetta var auðvitað mikið áfall og
tók á ungan mann.“
„Þorgeir Jósefsson var
einstakur maður“
„Ég var mikið í félagsstarfi allt frá því
ég var krakki og var alltaf fljótur að
eignast vini. Ég gekk í Skátafélagið
strax þegar ég hafði aldur til, tíu ára
gamall. Þar var margt skemmtilegt
gert, m.a. farið í útilegur í Skátafell,
skátamót í Botnsdal og fleira. Bragi
Þórðarson var minn foringi og fyrir-
mynd. Ég man alltaf eftir því þegar
við vorum að innrétta Hákotið uppi
í Leirárdal. Páll Gíslason var félags-
foringi og hann vissi þá að ég ætlaði
að verða smiður og sagði við mig að
ég ætti að smíða stigann upp að úti-
dyrunum. Að smíða stiga er vanda-
verk og ég kunni nú ekki mikið til
svoleiðis verka en lét til leiðast og
sem betur fer hjálpaði Guðmund-
ur Magnússon mér mikið en ég var
að vinna hjá honum þá. Þetta hafð-
ist og upp komst stiginn og var bara
nokkuð góður. Sumarið eftir vetur-
inn í Iðnskólanum fór ég að vinna
hjá Þorgeir og Ellert við byggingu
sjúkrahússins. Við Guðmundur Her-
mannsson vorum við járnabindingar
þar og vorum að mestu komnir með
þær á okkar herðar. Síðan fór ég í
Kennaraskólann haustið 1964 en um
veturinn kom ég hingað upp á Skaga
til að fagna byggingu nýrri hluta
Skátahússins. Þá hitti ég Þorgeir Jós-
efsson og hann spurði mig hvort ég
kæmi ekki í járnabindingarnar um
sumarið og tæki þær bara að mér. Ég
játti því strax enda gott að vinna hjá
honum. Svo gerðist það að mamma
fór á stúfana að leita að sumarvinnu
fyrir mig og hún færði mér svo þær
fréttir að ég gæti fengið vinnu í
hvalnum um sumarið en hún vissi
ekki af þessu boði Þorgeirs. Nú var
mér vandi á höndum því ég var allt í
einu kominn með tvö atvinnutilboð.
Þá sást vel hvern mann Þorgeir hafði
að geyma þegar ég fór til hans og
sagðist vera í vanda. Ég vildi gjarn-
an vinna hjá honum en mér byðist
líka vinna í hvalnum. Þá sagði Þor-
geir: „Það er ekkert að marka þessa
stjórnmálamenn. Þeir geta hæglega
svikið okkur um öll fjárframlög í
sjúkrahúsbygginguna. Farðu í hval-
inn.“ Ég hafði miklar mætur á Þor-
geiri og hann var einstakur maður.
Hann var svo mikill félagi allra sem
unnu hjá honum, jafnt okkar hinna
yngri og þeirra eldri. Karlinn var að
koma til okkar í kaffitímum og spjalla
við okkur. Svo kom hann og fylgdist
með verkinu. Ég man að einu sinni
kom hann þegar við vorum að járna-
binda plötuna á annarri eða þriðju
hæðinni og honum fannst við fara
eitthvað öfugt að þessu. Þá lagð-
ist karlinn á hnén í jakkafötunum á
Ingvar Ingvarsson fyrrum kennari og bæjarfulltrúi
Hef alltaf verið mikið í félagsstörfum
Ingvar og Gunnhildur ásamt dótturinni Signýju.
Ingvar fyrir utan húsið á Vitateigi 2.
Ingvar er frístundamálari og hér stendur hann við myndir sem hann hefur málað. Gunnhildur heklaði sólina í miðju tveggja
myndanna.